Videospeler inladen...

Steeds meer scholen zetten in op mindfulness tegen stress bij de leerlingen

Het aantal scholen dat tijdens de lessen gebruik maakt van mindfulness om leerlingen beter te leren omgaan met stress en angst stijgt. Dat is zo in het kleuter-, lager en secundair onderwijs. In het Xaveriuscollege in Borgerhout is mindfulness zelfs een keuzevak geworden voor de derde graad van het secundair. Mindfulness is een meditatie­techniek die leert om je niet te laten meeslepen door je gedachten. Dat gebeurt onder andere door te letten op je ademhaling.

Dat er vanuit het onderwijs veel interesse is voor mindfulness werd een maand geleden nog eens duidelijk. Aan de UAntwerpen vond toen voor de tweede keer een symposium plaats over mindfulness in het onderwijs, waar 250 leerkrachten aan deelnamen. Ook Jen Bertels en Vera Marchand, die aan de Stresskliniek van het Ziekenhuisnetwerk Antwerpen de vorming 'mindfulness op school' geven, merken de groeiende interesse: "Meer en meer leerkrachten zoeken zowel voor leerlingen als voor zichzelf naar manieren om met drukte en stress, om te gaan. Er komen vragen vanuit alle onderwijsniveaus: van kleuter, lager, secundair, hoger en universitair. Kleine oefeningetjes zoals heel even een adempauze, heel even bij jezelf komen, kan op een eenvoudige manier aangebracht worden in klasgroepen en kunnen een groot verschil maken in het stressniveau."

"Heel even een adempauze, heel even bij jezelf komen, kan een groot verschil maken in het stressniveau"

Mindfulness als keuzevak

Een school die al volop experimenteert met mindfulness is het Xaverius­college in Borgerhout. Jeroen Crobeck is er leraar natuurwetenschappen en hij geeft sinds dit jaar 2 uur per week mindfulness als keuzevak aan leerlingen van de derde graad. "Ik ben zelf met mindfulness begonnen toen ik aan de universiteit studeerde en heel veel last had van stress. Dat heeft mij toen enorm hard geholpen", vertelt Crobeck. "Vorig schooljaar ben ik er dan hier op school mee gestart, ik begon mijn lessen natuurwetenschappen altijd met 5 minuten ademhalingsoefeningen en ik gaf workshops aan collega's. Vanuit de school is dan het idee gekomen om daar een keuzevak van te maken."

Bekijk hieronder hoe mindfulness in het Xaveriuscollege in Borgerhout eraan toe gaat: 

Videospeler inladen...

Het vak bestaat zowel uit theorie als uit praktijk. De praktijk zijn verschillende oefeningen in zittende en bewegende meditatie. In het theoretische gedeelte gaat het dan over de boeddhistische traditie waar mindfulness vandaan komt, en over de wetenschappelijke onderbouwing van mindfulness. Een examen is er niet: "We doen wel toetsen over de theorie maar die gebruiken we tegelijk als oefening om leerlingen met de stress van een toets te leren omgaan."

Enthousiaste leerlingen

Bij de leerlingen is er enthousiasme over de aanpak. De 5de-jaars Dana Schröder omschrijft zichzelf als een heel stressvol persoon, maar door mindfulness is ze rustiger geworden: "Dat merk ik vooral tijdens de examens, omdat ik die veel beter heb gedaan. Ik heb geleerd om minder snel te stressen door te letten op mijn ademhaling." Jaargenote Lisa Boydens beaamt: "Ikzelf en mijn punten lijden soms onder de stress. Ik heb ook geleerd dat ik, als ik een test slecht doe, dat gewoon moet aanvaarden en er gewoon volgende keer terug invliegen." Voor Lisa is het ook een familieding geworden: "Als ik oefen, doe ik dat soms met mijn zus en mijn ouders, omdat ik die erbij wil betrekken omdat zij ook last hebben van stress."

Wetenschappelijk onderbouwd

De wetenschappelijke onderbouwing van mindfulness is groot. Aan de KU Leuven doet professor Filip Raes met zijn Leuven Mindfulness Center onderzoek naar de effecten: "Wetenschappelijk onderzoek geeft aan dat mindfulnesstraining stress, angst en depressieve gevoelens in een aantal gevallen kan verminderen, ook bij schoolgaande jongeren. Mindfulness zorgt er namelijk voor dat jongeren minder gaan piekeren. En piekeren wakkert negatieve gevoelens alleen maar aan. Mindfulness zorgt voor minder piekeren, en op die manier dus voor minder negatieve gevoelens." In het najaar gaan ze de effecten van mindfulnesslessen in Vlaamse middelbare scholen verder onderzoeken. 

Meest gelezen