"I am the f***-ing president": 7 hoofdpunten van hoorzittingen over bestorming Amerikaanse Capitool, die straks hernemen

De hoorzitting van vandaag focust zich op de relschoppers en de massa Trumpaanhangers die het Capitool op 6 januari 2021 bestormden. Veel aandacht zal gaan naar radicaalrechtse groepen zoals de Proud Boys. Wat hebben we tot nu toe vernomen?

"Trump summoned the mob, assembled the mob, and lit the flame of this attack." Liz Cheney, Republikeins Congreslid en ondervoorzitter van de onderzoekscommissie, was helder en scherp. De bestormers van het Capitool waren gemotiveerd door wat president Trump ze had verteld: dat de verkiezing gestolen was en dat hij en hij alleen de rechtmatige president was. Trump stak de lont in het kruitvat, zei Cheney.

Donald Trump was vooraf door zijn inlichtingendiensten en zijn adviseurs op de hoogte gebracht dat geweld op 6 januari zeer goed mogelijk was. Maar, volgens een medewerkster van het Witte Huis - Cassidy Hutchinson - kon hem dat niet schelen. Hutchinson citeerde Trump: "They’re not here to hurt me." De massa was daar niet om hém pijn te doen. 

Hutchinson was een topmedewerkster van Trumps stafchef Mark Meadows en zag en hoorde alle conversaties. "Laat mijn volk binnen, verwijder de metaaldetectors. Van hieraf kunnen ze dan naar het Capitool marcheren", zei Trump. Hij wilde dat de tv-camera’s een grote massa zouden zien en filmen terwijl hij zijn toespraak hield op de Ellipse op het grasplein aan de achterkant van het Witte Huis.

Getuige Cassie Hutchinson vertelde op 28 juni aan de onderzoekscommissie dat Trump met borden en met ketchup naar de muur gooide omdat zijn justitieminister Bill Barr op televisie had gezegd dat de fraudeclaims onzin waren en ongegrond. Trump was woest omdat de chauffeur van de geheime dienst hem niet in de limousine naar het Capitool wilde brengen, maar terug naar het Witte Huis. "I am the f***-ing President! Bring me to the Capitol!" Naar verluidt zou Trump ook even het stuur hebben willen overnemen om de koers van de limo te veranderen.

President Trump wilde eigenlijk samen met zijn massa aanhangers naar het Capitool marcheren en daar een toespraak geven in het Congres terwijl nota bene de rituele bekrachtiging van de nieuw verkozen president Biden aan de gang was. Vervolgens werd het Capitool door de bestormers urenlang bestormd en beklad. Er werden vernielingen aangericht, Congresleden moesten ijlings naar schuilplaatsen worden gebracht, en er werd gepist en gescheten in de gangen van het Capitool. Er vielen doden. 

Politieagente Carolyn Edwards getuigde op de eerste hoorzitting - in prime-time tv voor 20 miljoen kijkers - hoe ze zelf ernstig gewond uitgleed over het bloed van haar collega’s. De 25-jarige Witte Huismedewerkster Cassie Hutchinson schetste een onthutsend portret van een losgeslagen president op drift. 

Doorheen de eerste 6 hoorzittingen beschreven vele getuigen een president die de waarheid niet wilde of kon aanvaarden, altijd op zoek was naar mensen die hem vertelden wat hij wilde horen en gretig de hem gepresenteerde samenzweringstheorieën omarmde. Kortom: Trump wilde alles doen wat nodig was om de macht te behouden die hem aan het ontglippen was.

De president probeerde zijn vicepresident Mike Pence een arm om te wringen om de kiesresultaten te veranderen. Trump zette politici in strijdstaten zoals Arizona en Georgia onder druk om claims over kiesfraude te omarmen en te verspreiden: "Find me 11.780 votes. That’s all I need to win!"

Getuigen beschreven hoe ze tijdens en na de drukcampagne het slachtoffer werden van stalking en bedreigingen. Toen de menigte tijdens de bestorming het vel wilde van Mike Pence en scandeerde ‘Hang Mike Pence,’ beaamde Trump naar verluidt instemmend. Hij tweette - tijdens de bestorming - dat vicepresident Pence niet de moed had gehad om het juiste te doen. Vooraf had hij Pence uitgescholden en hem een watje en een pussy genoemd.

Donald Trump beschuldigde een doodgewone zwarte verkiezingsmedewerkster in Georgia van kiesvervalsing. Shaye Moss barstte bijna in huilen uit toen ze getuigde. Trumpfixer Rudy Giuliani beschuldigde Moss en haar moeder ervan een usb-stick met vervalste Bidenstemmen aan elkaar te hebben doorgegeven. Dat was zogezegd op een video te zien. 

Haar antwoord in de hoorzitting blijft iedereen bij: "Wat kreeg u van uw moeder overhandigd in die video?", vroeg Congreslid Adam Schiff. Moss antwoordde: "A ginger mint". Een snoepje, dus. Sinds de beschuldigingen van de ex-president, zei ze, was haar leven verwoest en kwam ze van de stress 30 kilogram bij.

We vernamen in de hoorzittingen het plan van Trumps advocaat John Eastman om nepkiesmannen naar Washington D.C. te sturen. We hoorden dat Trump vooraf op de hoogte was gebracht van mogelijk geweld. De advocaat van het Witte Huis, Pat Cippollone, waarschuwde volgens getuigen voor zware gerechtelijke gevolgen vanwege misdrijven: obstructie van het Congres en opruiing om verraad te plegen tegen het land. 

Congresleden en Trumpmedewerkers die preventief om presidentiële gratie vroegen aan de president omdat ze vreesden dat ze zouden worden aangeklaagd na de bestorming van het Capitool. Het afdreigen van mogelijke commissiegetuigen. 250 miljoen dollar donaties van kiezers om de verkiezingsuitslag aan te vechten, werden gebruikt om Trumps rally's te betalen en een oorlogskas aan te leggen. Er zijn een pak elementen waarmee Justitie een zaak kan bouwen om Trump en zijn inner circle mogelijk te laten veroordelen.

Republikeinen en Fox News wringen zich al weken in bochten om de onderzoekscommissie partijdig te noemen omdat van de 9 leden er maar 2 Republikeinen zijn. Adam Kinzinger en Liz Cheney werden al vele maanden geleden uitgespuwd door hun partij omdat ze halsstarrig weigeren mee te heulen met de valse fraudeclaims over de verkiezingen. 

Opvallend: werkelijk alle getuigen waren niet-Democraten, allemaal Trumpmedewerkers, overtuigde Republikeinen. Mensen die onder ede getuigden (er staan celstraffen op meineed) en vernietigend uithaalden over wat ze hebben gezien en gehoord. Geen partijdige getuigenissen, maar mensen die meer te verliezen dan te winnen hebben door hun verhaal te doen voor stad en wereld. 

De enige grens die de vele getuigen voor zichzelf stelden en waar ze van commissievoorzitter Bennie Thompson uitvoerig lof voor kregen: ze wilden niet dat de democratie zou ineenstuiken door het stelen van een verkiezing, door wat ze ervaren hebben als het verkrachten van de rechtsstaat.

Volgens de commissie probeerde Donald Trump noch min noch meer een staatsgreep te plegen. Dat gebeurde met een 7-stappenplan, aldus de commissie. 

Eerst gooide Trump na het uitroepen van de kiesoverwinning voor Joe Biden valse claims de wereld in over massale stemfraude, verworpen door minstens 60 rechters en door de hoogste verkiezingsfunctionarissen in alle staten. Vervolgens probeerde de president een trouwe pion (Jeffrey Clark) te benoemen als minister van Justitie toen de dienstdoende minister van Justitie (Jeff Rosen) weigerde in te gaan op de druk om de uitslag te laten veranderen. 

De derde stap bestond erin de druk op vicepresident Mike Pence in zijn rol als senaatsvoorzitter op te voeren om de bekrachtiging van de nieuwe president te blokkeren in het Congres of door alternatieve (nep)kiesmannen te laten stemmen. Tegelijk werd de druk op lokale verkiezingsfunctionarissen opgevoerd en kregen politici in de deelstaten instructies om te liegen over de echte verkiezingsuitslag. 

Toen ook dat mislukte, riep Trump de massa naar Washington DC op 6 januari. Dat deed hij met een Tweet: ‘Be there. Will be wild!’  Die opgetrommelde massa bestormde vervolgens het Capitool. Ik stond er zelf bij en keek ernaar, op die bijzondere dag. Trump negeerde gedurende 187 lange minuten elke smeekbede om het geweld te veroordelen en te doen stoppen. 

Conclusie: ondanks de onthullingen, ondanks de kracht van het bewijs is het lang niet zeker dat met de bevindingen van de onderzoekscommissie ook iets zal worden gedaan. Het is lang niet zeker dat ook maar één trouwe Trumpaanhanger er na de hoorzittingen anders over zal denken. De meesten kijken niet eens. Ze willen het niet zien of horen. 

Donald Trump heeft zijn hele publieke leven lang gewijd aan de kunst van het manipuleren van de publieke perceptie. Donald Trump spoort helemaal met de mythe van Amerika, als de belichaming van de verhalen die Amerika zichzelf wijsmaakt. Mychal Denzel Smith schreef onlangs in zijn boek Stakes is High dat Trump is wat er gebeurt als je de leugen verkiest. Hij verandert zijn verhaal op basis van wat hij wil dat waar is eerder dan op wat waar is. Hij herhaalt de leugen tot hij omarmd wordt als de waarheid. Wie hem probeert te ontmaskeren of tegen te spreken, wordt vervolgens aangevallen, vernederd, uitgelachen of afgedreigd tot ze of zelf de leugen omarmen of tot de criticasters vermorzeld zijn. Vraag het maar aan Liz Cheney.

Commissielid Adam Schiff vatte in de vierde hoorzitting samen wat voor de VS op het spel staat. "Wat Trump deed was on-Amerikaans, onvaderlandslievend, en ook ongrondwettelijk. Anderen zullen mogelijk beslissen of daar ook gerechtelijke straffen op staan."