Onderhandelaar Guy Verhofstadt na brexitdeal: "Dit was ons oorspronkelijke voorstel van drie jaar geleden"
De Britse premier Boris Johnson is naar huis met een scheidingsakkoord op zak tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie. Hij zal nu de Britse parlementsleden moeten overtuigen om er ook achter te gaan staan. Als het lukt, zal het Europees Parlement ook zijn zegen moeten geven. Hoe kijkt brexitcoördinator en Europarlementslid Guy Verhofstadt (Open VLD) naar de deal en de mogelijke scenario's? "De deal sloot alvast het best aan bij ons oorspronkelijke voorstel", zei Verhofstadt in "De ochtend" op Radio 1.
"Wat er nu ligt, is het eerste voorstel dat we voorgelegd hebben aan de Britten, drie jaar geleden", zegt Guy Verhofstadt. Hij heeft als brexitcoördinator het proces op de voet gevolgd. Voor hem zijn alle principes overeind gebleven die de Europese Unie wilde verzekeren. Verhofstadt zegt dat er een groot verschil is met het uitstapakkoord dat Johnsons voorganger Theresa May bedong maar niet door het Britse parlement kreeg: de tijdsdruk. "Johnson had maar tot 19 oktober (morgen) om het akkoord voor te leggen aan het parlement, anders moest hij uitstel vragen. Dat staat in de wet die vorige maand is goedgekeurd, de zogenoemde Benn Act. Bovendien heeft hij in tegenstelling tot May geen rekening gehouden met de DUP, de Noord-Ierse nationalisten."
Tot een week geleden dacht ik : er komt weer niets van, maar die Hillary Benn Act heeft Europa in een voordelige positie gebracht.
Volgens Guy Verhofstadt zijn door die tijdsdruk een aantal rode lijnen voor Europa niet overschreden: de zachte grens met Noord-Ierland en het behoud van de eenheidsmarkt.
Groot vraagteken
Net zoals de onderhandelingen al grotendeels een interne Britse aangelegenheid waren (hoe ver zouden ze toegeven?), wordt ook het eindspel in het Verenigd Koninkrijk gespeeld. Het Britse parlement moet het akkoord waarmee Johnson terugkomt, goedkeuren en ratificeren. Guy Verhofstadt denkt dat de speciale zitting met stemming morgen "een dubbeltje op zijn kant" wordt. "Het kan zijn dat hij een vijftal stemmen over heeft of er een vijftal tekort komt. Maar het is en blijft een groot vraagteken."
Pas wanneer het akkoord aan Britse kant geratificeerd is, zal het Europees Parlement in gang schieten. "Europa gaat geen enkel risico nemen door nu al met de procedure te starten en dan geconfronteerd te worden met een Brits parlement dat het niet goedkeurt. "
Guy Verhofstadt acht het nog steeds mogelijk dat de Britten op 31 oktober uit de Europese Unie stappen, maar dan moet er morgen alvast worden ingestemd. Hij sluit niet uit dat er zelfs in dat geval nog een extra zitting komt van het Europees Parlement, "omdat de details over het statuut van de Europese burgers nog grondig moeten worden bekeken."
Lees voort onder de foto.
Wat als...?
Als het toch niet lukt zaterdag, dan liggen er opnieuw verschillende scenario's open. Europees commissievoorzitter Juncker stond gisteren niet te springen om een nieuw uitstel, Europees president Donald Tusk zou wel nog een marge inbouwen. Wat vindt Guy Verhofstadt? "Europa zal enkel nog geneigd zijn verlenging te geven als er een duidelijk scenario komt om de impasse te doorbreken. "
De impasse doorbreken zou kunnen door nieuwe verkiezingen, een tweede referendum of de opheffing van artikel 50 - dus geen brexit
Een "no deal" op 31 oktober acht Guy Verhofstadt minder waarschijnlijk. Volgens hem heeft premier Johnson zoveel toegevingen gedaan omdat hij besefte dat een uitstap zonder akkoord een catastrofe zou zijn. "Ik denk dat er op Johnsons bureau zoveel alarmerende signalen zijn beland uit de samenleving, uit de ziekenhuizen, de industrie... dat hij besefte dat het een tragedie zou worden en dat hij in die omstandigheden zeker de verkiezingen zou verliezen. Ik denk dat dat ook een heel grote rol heeft gespeeld om het akkoord te aanvaarden zoals het is. "
Herbekijk hier het interview met Guy Verhofstadt in "Terzake":
