Johan Vande Lanotte: "Deze crisis was nodig, de vraag is: raakt men er weer uit?"

Oud-SP.A-kopstuk Johan Vande Lanotte denkt niet dat de poging om een regering te vormen met de zogenaamde Vivaldi-partijen per definitie afgelopen is, na de crisis van de voorbije dagen. Maar hij verwacht wel een sterk signaal van de Franstalige liberalen. Dat zei hij in "De ochtend" op Radio 1.

Bijna een jaar geleden nam Johan Vande Lanotte zelf nog deel aan de politieke gesprekken, toen hij samen met MR-kopstuk Didier Reynders een informateursopdracht kreeg van het paleis. "Ik denk dat we intussen wel een hele stap verder waren geraakt. Ik had de indruk dat de zeven partijen (CD&V, Open VLD, SP.A, Groen, PS, MR en Ecolo, nvdr.) wel degelijk de bedoeling hadden om een regering te vormen. Het was voor het eerst dat men in een preformatie zat, met de bedoeling om een formatie op te starten", vindt Vande Lanotte. Al spreekt hij wel in de verleden tijd. Is de zogenoemde Vivaldi-coalitie voor hem nu dood en begraven, nu zijn eigen partij niet meer verder wil met MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez?

"Dat weet ik niet. Het zal de komende uren moeten blijken. Er zal toch iets moeten gebeuren. Het conflict is er niet alleen met de SP.A, ook de andere partijen hebben een probleem met de MR. Als ik verhalen hoor over Bouchez die te laat komt, die liegt over waar hij naartoe is geweest, die terugkomt op afspraken, dan is dat niet positief. En dan druk ik me voorzichtig uit."

De verhalen die naar buiten komen over Georges-Louis Bouchez zijn niet heel positief. En dat is voorzichtig gesproken

Johan Vande Lanotte, SP.A

Volgens Vande Lanotte is het essentieel dat er vertrouwen bestaat tussen de zeven partijvoorzitters: "Behalve de PS is niemand daar onmisbaar. Men kan zonder de MR of zonder de SP.A. En dan moet je het vertrouwen hebben dat iedereen vooruit wil, dat iedereen een regering wil maken, dat iedereen het goed wil doen. Ik hoop dat het zo is, maar ik kan dat van buitenaf niet beoordelen. Dat weten alleen de partijvoorzitters zelf."

Vande Lanotte vindt het dan ook logisch dat de preformatie de voorbije dagen ontploft is: "Er was zoveel ergernis. Dan was er nu een breekpunt nodig, dat denk ik echt wel. Men moest de crisis maken, anders ging men met de ogen dicht het ravijn in. De vraag is: raakt men nu weer uit die crisis? En dat betekent dat elke partij op een of andere manier garanties gaat moeten geven dat men het echt meent. Want een regering starten in niet zo gemakkelijke tijden, waarbij het wantrouwen er van bij het begin is, dat lijkt me eerder een zelfmoordpoging."

Zonder zo een crisis zou de regeringsvorming zijn uitgedraaid op een zelfmoordpoging

Johan Vande Lanotte, SP.A

Politicoloog Carl Devos van de UGent is het op dat vlak trouwens eens met Vande Lanotte, laat hij op Twitter weten:

Volgens Vande Lanotte kan zo een signaal van de MR ervoor zorgen dat de SP.A toch weer met hen aan tafel wil gaan zitten: "Maar ik zit niet in het partijbestuur, en ik spreek niet namens de SP.A. Conner Rousseau heeft de voorbije zes, zeven maanden wel veel harder aan de kar getrokken dan je kunt verwachten van de voorzitter van een partij met 11 procent van de stemmen. Als je dan de indruk krijgt dat er iemand daar alleen maar zit om tegen te trekken, dan zeg je op een bepaald moment: dat doe ik niet."

Dat koning Filip gisteren het ontslag van de preformateurs Rousseau en Egbert Lachaert (Open VLD) heeft geweigerd, vindt Vande Lanotte niet zo uitzonderlijk: "Ik heb het zelf ook meegemaakt, toen ik een tekst voorlegde, die door N-VA en CD&V werd afgekeurd. Ik heb toen mijn ontslag aangeboden aan koning Albert II. Ik zei hem: "U kunt mij niet dwingen om verder te doen", waarop de koning antwoordde: "U kunt mij niet verplichten om uw ontslag te aanvaarden." Als de koning nu aan de preformateurs vraagt om nog twee dagen verder te doen, dan moet men daar respect voor hebben."

Nieuwe verkiezingen? Daar zou ik geen geld op inzetten

Johan Vande Lanotte, SP.A

En wat als over twee dagen blijkt dat de poging definitief mislukt is? Komen er dan verkiezingen? "Ik zou er geen geld op inzetten. Je kunt dat democratisch bepleiten, maar ik zou er niet van uitgaan dat je automatisch verkiezingen gaat krijgen."

Ziet Vande Lanotte nog een rol voor zichzelf in deze formatie? "Nee, laat maar. Laat maar", lacht hij de vraag weg.

Herbeluister hieronder het gesprek met Johan Vande Lanotte in "De ochtend" op Radio 1.

Meest gelezen