Eén Vlaamse en één Waalse gascentrale krijgen subsidies om kernreactoren te vervangen
Twee projecten voor een elektriciteitscentrale op gas komen in aanmerking voor federale subsidies, ter vervanging van de kerncentrales. Netbeheerder Elia heeft de resultaten bekendgemaakt van de veiling die hij daarover had georganiseerd. Dat de twee gascentrales er inderdaad ook komen, is nog niet helemaal zeker: daarvoor moeten ze nog een vergunning van respectievelijk het Vlaams Gewest en de Raad van State krijgen.
De "winnaars" van de zogenoemde CRM-veiling zijn de centrale van Les Awirs in de Luikse gemeente Flémalle en die in Vilvoorde, in Vlaams-Brabant.
Beide projecten van energieproducent Engie zijn goed voor een capaciteit van telkens ongeveer 800 megawatt.
"Wij zijn bijzonder tevreden dat onze twee projecten geselecteerd werden", zegt Thierry Saegeman, CEO van Engie Electrabel. "Wij zijn erin geslaagd om kwalitatieve en competitieve projecten te ontwikkelen. Deze nieuwe centrales worden hoogtechnologisch en zullen ingezet worden voor de lokale en flexibele elektriciteitsvoorziening van Belgische huishoudens en bedrijven."
Dat de twee projecten er ook effectief komen, is nog niet zeker. Tegen de Centrale in Flémalle loopt nog een beroepsprocedure van protesterende burgers bij de Raad van State en voor die in Vilvoorde moet Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) nog de knoop doorhakken na een weigering van de provincie Vlaams-Brabant.
CRM staat voor Capacity Remuneration Mechanism en is een mechanisme voor zogenoemde capaciteitsvergoeding. Daarbij wordt aangegeven hoeveel capaciteit aan elektriciteitsproductie in aanmerking komt voor subsidies van de federale overheid.
Omdat alle Belgische kerncentrales in principe sluiten in 2025 en omdat er tegen dan niet genoeg capaciteit aan groene energie is, moeten voorlopige productie-installaties worden gebouwd, waaronder enkele gascentrales. Het is de bedoeling dat die installaties geleidelijk minder uren gaan draaien, naarmate de productie van hernieuwbare energie toeneemt.
Het CRM-mechanisme is uitgewerkt omdat de voorlopige installaties voor de betrokken energieproducenten niet winstgevend zijn.
Knoop over sluiten alle kerncentrales moet later doorgehakt worden
Het kernkabinet heeft minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) nu de opdracht gegeven tegen eind november een evaluatierapport te maken op basis van het resultaat van deze veiling. Nadien moet de regering de knoop doorhakken over het al dan niet sluiten van alle kerncentrales.
De minister benadrukt dat de voorwaarden voor de veiling vervuld zijn. "Er hebben meer projecten geparticipeerd dan nodig en tegen een lagere investeringskost", aldus Van der Straeten. Ze merkte op dat alle belangrijke energie- en industriële spelers hebben deelgenomen, wat bewijst dat ze willen investeren in de bevoorradingszekerheid.
De bevoorradingszekerheid is een gedeelde verantwoordelijkheid.
De onzekerheid over de gascentrales blijft wel. Die van Awirs heeft een vergunning gekregen, maar die van Vilvoorde werd door de provincie verworpen. Het is nu aan de Vlaamse regering om te beslissen, maar Van der Straeten heeft er vertrouwen in. "De bevoorradingszekerheid is een gedeelde verantwoordelijkheid", zegt de minister, die opmerkt dat er voor kerncentrales ook procedurele stappen moeten worden gezet.
"We hebben vandaag in ons land 7 kerncentrales, 5 daarvan kunnen nooit langer open blijven", voegde de minister eraan toe in "Het Journaal". "Er gaan er altijd sluiten en we gaan ze ook altijd moeten vervangen. De voorbije 18 jaar is dat niet aangepakt, nu doen we dat wel. Daardoor hebben we nu geen andere keuze dan te passeren via gascentrales, maar we hebben ook een andere beslissing genomen, zoals drie keer meer wind op Noordzee, dat wil zeggen dat we elk Belgisch gezin elektriciteit uit de Noordzee kunnen geven, zo zorgen we ervoor dat die gascentrales zo weinig mogelijk gaan draaien."
Minister Van der Straeten: "Vervanging organiseren via combinatie van verschillende innovatieve technologieën"
Of het resultaat van deze veiling betekent dat het pad nu helemaal geëffend is voor een volledige kernuitstap, wil minister Van der Straeten niet expliciet gezegd hebben. "Vandaag, op dit moment in het proces, gaat het niet over de kernuitstap. Nu nemen we kennis van de resultaten van de veiling."