Palix

Beschuldigde tijdens proces-Uyttersprot: "Ik hoorde haar zuchten en ik dacht dat de verwijten opnieuw gingen beginnen"

"Ik had geen motief", benadrukte beschuldigde Jurgen Demesmaeker meermaals op de eerste dag van het proces over de moord op zijn toenmalige partner Ilse Uyttersprot, de oud-burgemeester van Aalst. Toch geeft hij toe dat hij zich de dag voordien zorgen maakte over zijn relatie.

Dit artikel is in de loop van de procesdag aangevuld. De meest recente updates staan bovenaan.

BEKIJK - "Het verhoor van de beschuldigde heeft ongeveer vier uur geduurd. Er is ongeveer een uur gediscussieerd over de hamer waarmee hij Ilse Uyttersprot heeft gedood", legt Fatma Taspinar uit in "VRT NWS journaal":

Videospeler inladen...

17.55 uur - Einde procesdag

Maandag gaat het assisenproces verder met de getuigenissen.

17.20 uur - Demesmaeker: "Zij heeft zelf niet gezegd dat ze mij wilde verlaten"

Advocaat Jef Vermassen wijst Demesmaeker op berichten van maandagvoormiddag 3 augustus aan Uyttersprot waarin hij zegt dat hij "echt niet wil dat zij hem verlaat". "Ik ben daarover zelf beginnen piekeren", geeft hij toe. "Ik heb dat ervan gemaakt. Maar zij heeft dat zelf nooit gezegd."

"Ik heb nog nooit een misdrijf gezien zonder motief", legt Vermassen hem voor. Maar Demesmaeker blijft erbij dat hij geen motief voor de moord had. "Maar toen je je hamer ging halen, wist je wel dat je op haar hoofd ging slaan?", vraagt Vermassen. "Ja, dat wist ik", klinkt het. Vermassen: "Dat gaan we onthouden."

In een politieverhoor na de moord kreeg Demesmaeker de vraag waarom hij voor een hamer als moordwapen koos. Vermassen wijst hem erop dat hij daarop verwees naar een eerdere zaak over een oudere dame die haar man had vermoord met een hamer, na jarenlang van pyschologisch misbruik. De voorzitter lijkt getriggerd: "Zag je dan een gelijkenis?" Demesmaeker zegt van niet. "Ik had dat gewoon ergens gelezen."

15.40 uur - "Seks voelde als soort afscheid"

Op maandag 3 augustus 2020 reed Demesmaeker naar huis. "Ik heb de hele dag in bed gelegen." Die avond arriveerde Uyttersprot bij Demesmaeker thuis. Ze had als voorwaarde gesteld dat hij naar de psycholoog belde om zich te laten behandelen.

"Ze arriveerde en ging strijken. Ik had de indruk dat ze weinig tijd had voor mij. En toen kreeg ik een waslijst aan instructies: dat ik mij moest herpakken, dat ik mijn pillen moest nemen, dat ik mij moest laten behandelen door een psycholoog. Ik vond dat een rare avond: ze deed anders. Ik voelde dat het niet juist zat. Dat er iets was." Hij zegt dat hij daarover begon te piekeren.

Ik vond dat een rare avond: ze deed anders. Ik voelde dat het niet juist zat

Hij vond het raar dat er geen discussie was die avond. Ze wilde ook zelf seks met hem en dat was hij niet gewoon. Hij voelde het aan "als een soort afscheid". "Maar niet als een afscheid van de relatie. Ze had wel gezegd: 'Als je hier niks aan doet, stopt het voor mij'. Ze wilde dat ik het zelf oploste." Demesmaeker geeft uiteindelijk wel toe aan de voorzitter dat hij wist dat de relatie geen lang leven meer beschoren was. 

Ze zijn rond 23u à 23.30u gaan slapen. "Ik ben dan wakker geworden van de lichtinval vanuit de woonkamer. Dan heb ik haar vastgepakt en is het alarm van haar gsm afgegaan. Zij heeft dat afgezet en is ingedommeld. Ik ben daarop vrij impulsief naar de berging gegaan. Ik had haar horen zuchten en ik dacht het weer van voor af aan ging beginnen." Impulsief? "Ja, dat heeft 10-15 seconden geduurd. Die berging ligt vlakbij."

Palix

"Wat heeft u eigenlijk getriggerd?", wil de voorzitter weten. "Die heel diepe zucht die ze liet toen haar wekker afging." 's Avonds had hij al zitten piekeren, zegt hij. "Het moest gedaan zijn, die verwijten die ze mij gaf." Maar volgens hem heeft hij 's morgens niet veel meer nagedacht. "Ik ben gewoon die hamer gaan halen en ik heb toegeslagen. En ik ben pas gestopt toen ze dat geluid maakte." 

Demesmaeker benadrukt dat hij geen motief had om Uyttersprot te vermoorden. Maar toen hij zich die dag gaan aangeven is bij de politie, antwoordde hij op de vraag waarom hij dat gedaan heeft, zo citeert de voorzitter: "Ze is mij al drie maanden aan het koeioneren."

15.20 uur - Demesmaeker: "Ik was veel te aanhankelijk"

Over de dagen die voorafgingen aan de moord zegt Demesmaeker dat hij "veel te aanhankelijk" was. "In die dagen zijn daarrond veel problemen geweest." Zo was hij misnoegd over een petanque-avond, waarop hij niet kon samenspelen met Uyttersprot. Ook op zondagnamiddag hadden ze een discussie. "Ik ben toen door mijn poten gegaan (hij kreeg een appelflauwte, red.). Zij wilde toen een ziekenwagen bellen. Ik ben daarop rechtgestaan en naar huis gegaan." 's Avonds is hij wel nog bij haar komen slapen.

Volgens de voorzitter stuurde hij in diezelfde periode ook voortdurend berichten naar haar. "En die klonken nogal klagend." Demesmaeker geeft toe dat hij zich die zomer van 2020 erg slecht voelde. "Het licht was uit toen. Dat was zeker geen aandachttrekkerij of komedie." 

Waarop de voorzitter een reeks zeer expliciete berichten voorleest die hij op hetzelfde moment naar een andere dame stuurde. "Hoe slecht voel je je dan?", vraagt hij zich af. Demesmaeker haalt de schouders op: "Dat was gewoon beeldspraak."

14.15 uur - Demesmaeker: "Ik heb geleefd in een roes en dat moest stoppen"

Demesmaeker stelt zichzelf voor en spaart zichzelf niet: "Ik heb er altijd een heel losbandige levensstijl op nagehouden, die mij nu gebracht heeft tot waar ik nu sta: aan de gevangenispoort. Ik heb geleefd in een roes van drank en drugs. Ik heb de voorbije drie jaar beseft dat dit moest stoppen."

Hij geeft toe dat hij veel impulsieve beslissingen heeft genomen en emotionele keuzes heeft gemaakt, op het vlak van relaties. "Ik had veel meer pauzes moeten inlassen en bedenken waarmee ik bezig ben." 

Ik heb er altijd een heel losbandige levensstijl op nagehouden, die mij nu gebracht heeft tot waar ik nu sta: aan de gevangenispoort

In die relaties zegt hij voortdurend op zoek geweest te zijn naar erkenning. "Eigenlijk al sinds ik kind ben: ik wilde mijn vader laten zien dat ik slimmer was dan hij en daar bevestiging voor krijgen van hem. Daar komt die 'aandachtsvreterij' van."

Sinds hij in de gevangenis zit, heeft hij er geen relaties meer op nagehouden. "Ik moet nu eerst werken aan mezelf. Dat maakt ook deel uit van mijn detentie. Dat is mijn enige redding." Hij benadrukt dat hij daarvoor ook in therapie is bij psychologen in de gevangenis.

Op de vraag of hij vindt dat hij seksverslaafd is, zegt hij: "Ik heb een heel grote verslavingsgevoeligheid. Seks maakt daar wellicht deel van uit. Ik ga daarmee moeten leren omgaan." Hij geeft ook toe dat hij gewelddadig is geweest in verschillende relaties.

14 uur - Voorzitter aan Demesmaeker: "Nu kunt u uw eerste indruk maken"

De voorzitter van het assisenhof richt zich tot Jurgen Demesmaeker zelf. "Nu is uw moment aangebroken om te spreken. Nu kunt u een eerste indruk maken tegenover uw rechters. En u weet wat het spreekwoord daarover zegt."

Hij wijst erop dat hij als voorzitter het recht heeft om "indringende vragen en soms misschien vervelende vragen te stellen". "Die zullen niet de bedoeling hebben om u in een hoek te zetten of u erin te luizen. Het gaat altijd over een vraag, niet over een mening."

Aan de familie van het slachtoffer zegt de voorzitter dat er in deze zaak veel intieme zaken aan bod zullen komen "die wij eigenlijk nooit hadden moeten horen". "Maar die zullen soms moeten worden aangeraakt omdat die deel uitmaken van het geheel aan feiten." Hij waarschuwt hen ook voor "zeer confronterende foto's" die in de loop van het proces zullen volgen. 

Palix

12.15 uur - Platteau: "Feiten worden niet betwist, wel dat ze met voorbedachte rade zijn gebeurd"

"De verdediging vindt de feiten erg. Ze zullen ook niet worden betwist", zegt Johan Platteau, de advocaat van Jurgen Demesmaeker in zijn openingswoord aan de jury. Toch wil hij erop wijzen dat zijn cliënt "van bij het begin van het onderzoek zijn verantwoordelijkheid heeft genomen". "Hij heeft ook zijn medewerking verleend en meermaals zijn spijt uitgedrukt."

Platteau benadrukt aan de jury dat hij wel met het openbaar ministerie van mening verschilt over de vraag of de moord met voorbedachten rade is gepleegd. "Men wil de voorbedachtheid verkopen door te wijzen op zijn moraliteit. Maar dat heeft daar niks mee te maken", waarschuwt hij al.

9.15 uur - Akte wordt voorgelezen

Het assisenproces is zoals steeds begonnen met de voorlezing van de akte van beschuldiging. Die somt de feiten en onderzoeksdaden op die geleid hebben tot dit proces. Hoe dat onderzoek precies is verlopen, kan je hier herlezen.

Later op de dag zal Demesmaeker een eerste keer worden verhoord. De advocaten van de nabestaanden van Uyttersprot hopen dan wat meer duidelijkheid te krijgen waarom hij Uyttersprot vermoordde. "En de tweede vraag is: heeft zij nog geleden?", vult Jef Vermassen aan, die de moeder van Ilse Uyttersprot vertegenwoordigt. "Wij hopen en denken van niet, maar dat zijn de vragen waar nabestaanden mee te maken hebben. Het geld is niet belangrijk, wel rust vinden door te weten wat daar is gebeurd."

Palix

Dat zegt ook Anthony Mallego, de advocaat van de zonen en ex-partner van Ilse Uyttersprot. "Je hoopt bij de start van een assisenproces de waarheid te horen te krijgen. Dat is het mooie aan zo'n proces: ieder steentje wordt omgedraaid en zo trachten we het verhaal te reconstrueren en tot de waarheid te komen. Dat is de hoop. Verwachtingen heb ik meestal weinig."

Wie was Ilse Uyttersprot? 

Ilse Uyttersprot (CD&V) was van 2007 tot 2012 burgemeester van Aalst. Ze was de dochter van Raymond Uyttersprot, die zelf ook burgemeester is geweest van Aalst. 

Ze studeerde rechten aan de Universiteit Gent, en ging daarna enkele jaren aan de slag als advocate. Ze werkte ook als kabinetsmedewerker voor staatssecretaris voor Ontwikkelingssamenwerking Reginald Moreels, en vervolgens als regiosecretaris van middenstandsorganisatie Unizo. 

In 2012 volgde Christophe D'Haese (N-VA) haar op als burgemeester. Op het ogenblik van haar overlijden was ze nog schepen, maar zonder bevoegdheden.

Ze was 53 jaar op het moment van haar overlijden, en liet twee kinderen achter uit een vorig huwelijk. 

CLI

Onweerstaanbare dwang?

Johan Platteau, die Demesmaeker verdedigt, stelt "dat er geen sprake kan zijn van voorbedachtheid". "We zullen zien hoe hij reageert op elementen die de voorzitter misschien heeft opgemerkt."

Onweerstaanbare dwang, "artikel 71", kan de verdediging van Demesmaeker alvast niet inroepen, vindt Vermassen. "Dat gebeurt enkel op een moment dat er een druk van buitenuit komt. Je eigen passies moet je kunnen beheersen. Als je zelf passioneel bent en dan artikel 71 aanvaardt, kan er niemand meer veroordeeld worden, want niemand zit in een normale situatie in een levensdelict. Het zou zeer dom zijn om zijn toevlucht te zoeken in dit artikel."

"Een aantal zaken is al bekend", zegt Mallego nog. "Nu laat ik het aan het proces om te weten te komen wat nu precies de aanleiding was om tot de moord over te gaan. Er is nog wel wat ruimte om dat in te vullen. We gaan naar een proces met enorm veel getuigen, met enorm veel mensen die hun verhaal gaan doen. Dan kunnen we nadien beslissen wat het lot van Demesmaeker moet zijn."

BEKIJK - Schuld staat vast, maar welke straf riskeert partner Ilse Uyttersprot? Justitiejournalist Fatma Taspinar legt uit:

Videospeler inladen...

Voor de zonen van Uyttersprot is het proces de eerste confrontatie met de man die hun moeder heeft vermoord. "Ze kijken er niet naar uit", weet Mallego. "Ze zijn hiermee tegen wil en dank geconfronteerd en het is ook nog eens verschrikkelijk en gruwelijk. Hoe gaat het met mensen die hun moeder hebben verloren in zulke omstandigheden? Ik denk dat iedereen zich daar wel iets bij kan voorstellen. Maar ik maak mij geen zorgen. Het zijn heel waardige kerels en ze zullen dat ook blijven."

Waarom noemt VRT NWS de naam van de beschuldigde in dit proces?

De moord op Ilse Uyttersprot was een ernstig misdrijf, met gewichtig maatschappelijk belang. Jurgen Demesmaeker is zelf naar de politie gestapt en heeft bekentenissen afgelegd, die hij tot op vandaag niet heeft ingetrokken. We kunnen er dus van uitgaan dat hij Uyttersprot gedood heeft.

De kans is groot dat hij voor lange tijd opgesloten wordt en niet meteen naar de maatschappij terugkeert. Al die elementen maken dat  het volgens de Code van de Raad voor de Journalistiek gerechtvaardigd is om zijn naam te noemen.

Meest gelezen