© Kees van de Veen

Een Vlaamse literatuurprijs en een "heldencheque" voor boeken? Boekenoverleg lanceert ambitieus relanceplan

Het Boekenoverleg doet enkele voorstellen aan de Vlaamse en federale overheid om een antwoord te bieden aan de financiële noden van de boekensector. Na de coronacrisis is het relanceplan meer dan welkom voor boekenwinkels en uitgeverijen in het nauw, "maar het is ook de bedoeling om de sector op lange termijn gezond te houden", vertelt Paul Hermans, directeur van Literatuur Vlaanderen, bij "De wereld vandaag".

De boekensector heeft het zwaar te verduren door de coronacrisis. Uit een enquête van boek.be blijkt dat 40 procent van de bevraagde boekenwinkels en uitgeverijen de omzet met meer dan de helft zag dalen, voor een vijfde van hen loert het faillissement om de hoek. Nu de winkels terug open zijn herstelt de verkoop zich, maar dat neemt niet weg dat de hele Vlaamse boekenmarkt in 2020 naar schatting 97 tot 150 miljoen euro omzet zal verliezen.

Het is onze verdomde plicht om de Vlaamse regering aan te porren om te blijven investeren in literatuur

Paul Hermans, directeur Literatuur Vlaanderen

Daarom lanceert het Boekenoverleg, de politieke gesprekspartner die de belangen van de letterensector behartigt, nu een reeks voorstellen voor een duurzame economische toekomst, en niet enkel voor de korte termijn. Die voorstellen hebben intussen Vlaams minister van Cultuur Jan Jambon (N-VA) bereikt, maar wat staat er precies in het relanceplan? Paul Hermans, directeur van Literatuur Vlaanderen, zet de opvallendste voorstellen op een rijtje in "De wereld vandaag".

Lezende helden en een prestigieuze prijs

In het najaar wil het Boekenoverleg de campagne "Geef een boek aan een held" organiseren om de helden die ons door de coronacrisis hielpen in de bloemetjes zetten met een boek. "We pleiten daarvoor ter vervanging van de Boekenbeurs. Zo is er tegen november en kerst een stimulans om boeken te kopen en aan leesplezier te denken", vertelt Hermans. 

De organisatie vraagt van de Vlaamse overheid om iedereen die voor minstens 10 euro aan boeken koopt een heldencheque van 10 euro aan te bieden. Zo kunnen klanten die cheque gebruiken om de boekenwereld een broodnodig duwtje in de rug te geven. De kostprijs van die actie? Minstens 250.000 euro, "maar dat is goed besteed geld", vertelt Paul Hermans.

Zo'n prijs is heel bevorderlijk voor de zichtbaarheid van de auteur en stimuleert de verkoop

Paul Hermans, directeur Literatuur Vlaanderen

Als kers op de taart van die boekenactie stelt het Boekenoverleg een gloednieuwe Vlaamse Literatuurprijs voor. Sinds 2018 heeft Vlaanderen namelijk geen algemene literaire prijzen meer, de belangrijkste worden allemaal in Nederland uitgereikt. "Niets beters voor een boekenwinkel dan een stapel prijswinnaars in de rekken", vindt Hermans. 

Op federaal niveau wil het Boekenoverleg onder andere de tax shelter zoals die al bestaat voor de audiovisuele sector en de podiumkunsten ook voor het boekenvak invoeren, om op die manier investeerders te overtuigen om meer middelen in de letteren te pompen. De organisatie wil het ook makkelijker maken voor literaire organisaties om zich te registreren voor fiscaal aftrekbare giften. Nu is die registratie volgens hen te omslachtig.

Vijfjarenplan

Het relanceplan staat voluit achter een ánder plan van de sector, het meerjarenplan van Literatuur Vlaanderen over de koers van de letteren tot het jaar 2025. Morgen zal Hermans dat plan verdedigen bij de Commissie Cultuur. Zijn stokpaardjes zijn vooral leesbevordering en een sterkere internationale aanwezigheid in het literaire veld, met een grotere portie van het cultuurbudget voor de letteren. In 2019 kregen de letteren maar 1,32 procent van dat budget toebedeeld, "een stiefmoederlijke behandeling" volgens Hermans. 

In coronatijden om meer middelen vragen is lastig, maar voor Hermans is het duidelijk: "Het is onze verdomde plicht om de Vlaamse regering aan te porren om te blijven investeren in literatuur. Ook nu". 

Meest gelezen