Pintje in de ene gemeente, maar niet in de andere? Lokale lockdowns en kleinere bubbel op agenda Veiligheidsraad

Het Egmontpaleis is intussen bijna wekelijks de ontmoetingsplek voor toppolitici, pers en aanverwanten. Nu de besmettingscijfers al twee weken stijgen, blazen ze er sinds 9 uur opnieuw verzamelen. Op de laatste bijeenkomst van de Veiligheidsraad vorige week woensdag werden alle versoepelingen voor augustus al “on hold” gezet. Maar deze keer worden er ook verstrengingen verwacht. 

Antwerps burgemeester Bart De Wever (N-VA) wilde gisteren met zes extra coronamaatregelen duidelijk de dans openen. Samenscholingen worden er vanaf zaterdag beperkt tot 10 personen, wie op café gaat moet verplicht gegevens achterlaten en u zal op meer plaatsen een mondmasker moeten dragen.

Exact dat soort maatregelen liggen vandaag ook op de tafel van de Veiligheidsraad, maar dan op het nationale niveau. Mondmaskers zouden verplicht worden op markten, in drukke winkelstraten, en bij openbare diensten zoals het gemeenteloket. Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) hintte dinsdag al in die richting, maar het besluit dat de maatregel moet vastleggen, zou nu klaar zijn. 

Ook de verplichte “meldingsplicht” - het klinkt bijna oorlogstijd - voor wie op restaurant, café, of naar de bioscoop gaat, ligt op tafel. Privacygewijs is dat niet eenvoudig. Hoe worden die gegevens veilig bijgehouden? En worden ze vernietigd na de crisis? “Ik ben blij dat het niet mijn departement is, en dat ik dat niet moet regelen”, vertelt een bron.

Die meldingsplicht komt er ook voor iedereen die op reis gaat. “Mensen die terugkomen gaan 48 uur op voorhand een ‘passenger location form’ digitaal moeten invoeren”, zei De Block al. “Of u nu met de auto terugkomt, met de bus, trein of met het vliegtuig, u zal moeten zeggen waar u gezeten hebt, en een contactpersoon opgeven.” Het formulier zou verplicht worden voor iedereen, of u nu uit een risicogebied komt of niet.

En jawel, ook over het verkleinen van onze bubbel gaan de politici praten. Nu mogen we in principe elke week 15 mensen ontmoeten op minder dan anderhalve meter. Dat kan wel eens worden teruggeschroefd naar tien. Alleen blijft de vraag: als dat nog steeds even weinig te controleren valt, wat verandert er dan in de praktijk? 

Wat het Antwerpse voorbeeld nog toont, is dat lokale besturen zélf zullen kunnen kiezen welke maatregelen ze treffen. Corona krijgt dus een lokaal kleurtje. Daarvoor zijn er zogenoemde “draaiboeken” opgesteld. Een burgemeester zal normaal gezien een locatie volledig kunnen afsluiten, de horeca plaatselijk sluiten, of een avondklok invoeren, al zijn er ook minder ingrijpende maatregelen. 

Daarvoor moeten ze wel eerst overleggen met de gouverneur, en met het Nationaal Crisiscentrum. “Omslachtig” en “moeilijk werken”, reageerden burgemeesters gisteren al. Maar er zit wel degelijk een logica achter. 

Want als een pintje drinken verboden wordt in de ene gemeente, maar niet in de andere, ontstaat er ongetwijfeld een vorm van binnenlands coronatoerisme. Zo was dat ook op 14 maart aan de grens met Nederland, toen de horeca in België dicht was, maar nog niet bij onze noorderburen. 

Een “waterbedeffect” noemt men dat: pak het probleem op de ene plek aan, en het duikt elders op. Door de burgemeesters te laten telefoneren met het federale niveau, wordt zo’n kakofonie vermeden.

De horeca opnieuw sluiten in het hele land, zit er niet in. Maar nachtwinkels moeten mogelijk wel vroeger dicht. Daardoor kunnen cafégangers niet vlak voor sluitingstijd nog even iets te drinken halen in de nachtwinkel, en doorzakken op straat. Als nachtwinkels sluiten vóór de horeca om 1 uur ‘s nachts, vermindert dat risico. 

Het mag duidelijk zijn dat versoepelingen veraf zijn. Vanaf 1 augustus zouden kermissen mogen openen, en zou het aantal bezoekers op evenementen worden opgetrokken (naar 400 binnen, en 800 buiten). Ook op trouwfeesten zouden er meer mensen worden toegelaten. Eén bron spreekt van een tussenscenario, met iets meer bezoekers, maar de meesten begraven al snel ook die laatste hoop voor de evenementensector.