Vlaanderen voor het eerst oranje op Europese coronakaart: waarom doen wij het slechter dan de rest van het land?
Vlaanderen kleurt voor het eerst lichtoranje op de Europese kaart die alle coronabesmettingen bijhoudt. Afgelopen twee weken zijn hier meer dan 20 gevallen vastgesteld per 100.000 inwoners. In Brussel en Wallonië liggen die besmettingscijfers voorlopig nog lager. Waarom doen wij het hier eigenlijk minder goed op dat vlak? En zal dit blijven duren?
Kijk, plots is Vlaanderen lichtoranje op het kaartje van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC). Nu ja, "plots", het zat eraan te komen, gezien de felle stijging in het aantal besmettingen in onze regio. De ECDC hanteert voor het kleurverschil de grens van 20 gevallen per 100.000 inwoners in de voorbije twee weken.
Nu Vlaanderen die grens is gepasseerd - we zitten op 25 besmettingen per 100.000 inwoners in de voorbije twee weken - belanden we in dezelfde categorie als grote delen van Zweden, delen van Engeland en de Balkan.
Kom je boven de 60 uit, dan kleurt een streek donkeroranje. Pas als er meer dan 120 besmettingen per 100.000 inwoners zijn kleurt een regio rood. Momenteel zitten enkel de Spaanse regio Aragon en Luxemburg in die situatie.
Brussel en Wallonië krijgen voorlopig nog geen lichtoranje waarschuwingslabel omdat hun besmettingscijfers lager liggen dan in Vlaanderen. Brussel zit op dit moment nog op 19 gevallen per 100.000 inwoners. In Wallonië ligt dat cijfer nu op 13 gevallen per 100.000 inwoners (nogmaals: in de voorbije twee weken).
(Lees verder onder het kaartje)
En, nog een nuance: op het wereldkaartje van dezelfde instelling kleurt heel België lichtoranje. Dat komt omdat er op de wereldkaart géén onderscheid gemaakt wordt tussen de regio's. Als we het aantal gevallen per 100.000 inwoners immers bekijken, zitten we voor heel België op 21,2.
Hoe komt dat?
Toch een opmerkelijk verschil tussen het noorden en het zuiden van het land. Wat is hier zo anders dan in Wallonië? Epidemioloog Pierre Van Damme (UAntwerpen) denkt dat de verschillen in bevolkingsdichtheid zeker zouden kunnen meespelen. "Die ligt in Vlaanderen bijna dubbel zo hoog als in Wallonië. We weten dat dit virus nu eenmaal heel graag mensen dicht bij elkaar ziet om gemakkelijk van de ene naar de andere over te gaan."
Antwerpen heeft meer dan 190 verschillende nationaliteiten, heeft veel internationale bedrijven, heeft een grote bevolking en een grote bevolkingsdichtheid
Ook het internationale verkeer, dat altijd al vrij hoog ligt in Vlaanderen, zal een rol spelen, denkt Van Damme. "Vlaanderen heeft havens en grote bedrijven en is ook een doorreisregio voor veel mensen."
Maar ook een verschil in gedrag zou misschien een invloed gehad kunnen hebben op de besmettingscijfers, suggereert Van Damme. "Wat ik ook hoor van Franstalige collega's: in de periode dat het nog niet verplicht was, werden mondmaskers al meer gedragen in Wallonië dan in Vlaanderen. Misschien speelde daar de mediterrane invloed mee, met situaties in Spanje en Italië van een paar maanden geleden? Dat zou wel een rol kunnen spelen. Al blijft het opletten, want dat is moeilijk wetenschappelijk te bewijzen."
Het geval Antwerpen
Zeker de eerste twee factoren van hierboven kan je perfect toepassen op de forse opstoot van het coronavirus in de stad Antwerpen. Die telde de voorbije 7 dagen al 406 nieuwe besmettingen.
"Antwerpen heeft meer dan 190 verschillende nationaliteiten, heeft veel internationale bedrijven, heeft een grote bevolking en een grote bevolkingsdichtheid", zegt Van Damme. "Dat zorgt ervoor dat het snel kan gaan voor een infectie die via druppels wordt overgedragen. Dat is niet verwonderlijk."
(Lees verder onder de foto)
Van Dammes collega-professor aan de universiteit van Antwerpen Robert Colebunders, die momenteel de impact van het coronavirus in andere landen onderzoekt, merkt dat Antwerpen in dat opzicht niet anders is dan andere grote internationale steden. "Overal in de wereld duiken daar problemen op: er wonen veel mensen dicht op elkaar. En er zijn ook heel wat minder gegoede mensen die slecht behuisd zijn en met veel mensen en kinderen op een kleine oppervlakte wonen."
Momentopname
Van Damme en Colebunders waarschuwen dat de ECDC-kaart maar een momentopname weergeeft. "Antwerpen is nu dan wel een voorloper, maar we gaan dat de komende dagen en weken waarschijnlijk ook in andere grote steden zien. Onder meer in Brussel, maar ook in Luik. Dit is puur een kwestie van tijd en het zou wel eens heel snel kunnen wijzigen over het hele grondgebied."
Ook in de Henegouwse stad Charleroi klimt het aantal besmettingen onder meer gestaag. De voorbije 7 dagen waren er al 46 nieuwe infecties.
En de gemeente Aubange, in het uiterste zuidoostelijke puntje van de provincie Luxemburg, staat al een week bovenaan de lijst met het hoogste aantal besmettingen per inwoner. De verklaring daarvoor is wel vrij eenvoudig: Aubange kleeft tegen het Groothertogdom Luxemburg en Frankrijk aan. De gemeente, die zo'n 17.000 inwoners telt, is een smeltkroes van nationaliteiten en bovendien wonen er heel wat grensarbeiders. Lees: het is er een komen en gaan van mensen. De meesten onder hen werken bovendien in Luxemburg, waar ze veel doorgedrevener testen op het coronavirus."
Ook voor de rest van Europa vermoedt Van Damme trouwens dat de kleuren op het kaartje snel kunnen veranderen, nu het virus op verschillende plekken weer in opmars lijkt.
Bekijk hier het verslag van "Het Journaal":
