Van Virton tot Tubeke: wat zijn de grootste zorgen van jongeren in Wallonië?

Op 26 mei gaat Franstalig België ook stemmen. In onze ronde van Wallonië hebben we met verschillende Waalse jongeren gesproken. Wat zijn hun prioriteiten? Hoe denken ze over de politiek en hoe kijken ze naar Vlaanderen? Deze jongeren uit Virton (Luxemburg), Luik, Charleroi (Henegouwen) en Tubeke (Waals-Brabant) hebben duidelijke opinies.

Over Wallonië wordt weinig gesproken in Vlaanderen, en omgekeerd. Vlaams-Waalse samenwerking gebeurt ook zelden. Het gevolg is dat we hier weinig weten over Walen en zeker niet over jongeren die aan de andere kant van de taalgrens wonen. We zijn in de trein gestapt en hebben tijdens de paasvakantie alle Waalse provincies bezocht en er met jongeren gesproken. We zoomen in op onze gesprekken met Nicolas (22) in Virton (Luxemburg), Natacha (19) in Tubeke (Waals-Brabant), Martin (24) in Luik en Maxime (23) in Couthuin (Luik). Uren hebben ze uitgetrokken om te vertellen hoe zij naar de wereld kijken. Opmerkelijk: ondanks de verschillende profielen verliepen de gesprekken vrij gelijkaardig. 

Bezorgd om het klimaat

Natacha, Nicolas, Maxime en Martin zijn het eens: klimaat is op dit moment dé voornaamste bezorgdheid. Ze kijken hoopvol naar de klimaatmarsen van de voorbije maanden maar wijzen erop dat slogans niet genoeg zijn: er moeten ook concrete acties komen. Martin Grignard is doctoraatsstudent en besloot naast de Universiteit van Luik, zijn werkplaats, te gaan wonen. "Nu hoef ik mijn auto niet zoveel meer te gebruiken, maar in ruil moet ik ook met het lawaai van het stadscentrum leven", verklaart hij. "Vrienden van mij hebben ervoor gekozen om op het platteland te wonen".

Maar ecologisch pendelen is niet altijd makkelijk: Maxime Cornin woont in Montigny-Le-Tilleul (vlakbij Charleroi) en werkt in een artisanale brouwerij in Couthuin (provincie Luik), 66 kilometer verder. "Ik wou met de trein en de fiets komen werken maar dat kost letterlijk 1000 euro meer... Ik vroeg onze Ministers van Mobiliteit en van Leefmilieu waarom het zo duur was, maar niemand kon antwoorden."

Mijn ouders zeggen dat ons leven slechter gaat worden... Ik hoop dat die voorspelling niet uitkomt

- Nicolas Guidi (22), Virton
Videospeler inladen...

Niet alleen ecologie is duur, volgens deze jongeren. Natacha Ribaucourt volgt een opleiding bij een IFAPME (het Waalse SYNTRA) in Tubeke en wil later haar eigen winkel openen. Ondertussen werkt ze maar ze verdient slechts 470 euro per maand. Als ze zelf iets zou willen huren in Tubeke, zou dat ten minste 600 euro per maand kosten. "Ik ken vrienden die samen iets huren want huisvesting wordt veel te duur".

Salaris vindt Nicolas Guidi ook belangrijk: deze student woont in Virton maar om naar zijn kot in Brussel te gaan, rijdt hij zes uur (heen en terug) elke week met de trein. "Ik hoor mensen zeggen dat de levensstandaard stijgt terwijl de lonen dalen... en mensen hier voelen zich niet gehoord, dat zie ik met de protesten van de Gilets Jaunes (de Gele Hesjes)."

Wantrouwen tegenover politiek, gehecht aan het stemrecht

Ook deze Waalse jongeren voelen zich niet gehoord, wat leidt tot wantrouwen tegenover politiek. Maxime en Martin vinden politici soms hypocriet: ze doen alles om zoveel mogelijk stemmen binnen te rijven. "Ooit was ik aanwezig bij de opening van een vriendin haar winkel en daar zag ik plots lokale politici aankomen die ons begroetten alsof we dikke vrienden waren", herinnert Maxime zich. "Dat is gewoon geveinsde sympathie en dat aanvaard ik niet. "

Natacha wijst naar verkiezingsprogramma's: "De politici beloven te veel in hun folders; als één van hun voorstellen echt wordt ingevoerd, is dat al zeer goed".  Ook Martin en Maxime hebben het moeilijk met partijprogramma's, wat ze zelf betreuren: Maxime zou graag grondiger naar die voorstellen kijken "maar ik moet er genoeg tijd én moed voor vinden, want die saaie teksten werken snel op mijn zenuwen."

Videospeler inladen...
Als ik niet ga stemmen, is dat misschien een stem minder voor een fatsoenlijker politicus
- Natacha Ribaucourt (19), Tubeke

Nicolas begrijpt dat gevoel van wantrouwen. Toch volgt hij het politieke nieuws aandachtig: "Dat bepaalt het heden en de toekomst, dus als je je niet interesseert voor politiek, dan interesseer je je niet voor je eigen toekomst." Daarom is stemmen op 26 mei zeker belangrijk voor hem maar ook voor Maxime, Martin en Natacha: dat beschouwen ze als een burgerrecht waarvoor mensen in het verleden hebben gevochten. Martin vat samen: "We moeten onze mening geven. Hoe gerichter we stemmen, hoe groter de impact zal zijn."

Over Vlaanderen

Videospeler inladen...

Ruzies tussen Waalse en Vlaamse politici hebben ook vaak het nieuws gehaald. Maar wat denken die Waalse jongeren echt over Vlaanderen? Opnieuw vallen alle antwoorden samen: Vlaanderen, dat is een beetje zoals Wallonië, maar in een andere taal. Ze zien geen echt verschil tussen beide kanten van de taalgrens, ondanks clichés die soms verspreid worden. "Er zijn wel luiere Walen en strengere Vlamingen, maar het omgekeerde bestaat even goed", volgens Nicolas. "Als we mekaar niet leren kennen, dan gaat het zeker niet lukken."

Toch geven deze jonge volwassenen toe moeilijkheden te hebben met de Nederlandse taal. Ze merken ook op dat Nederlandstaligen zelf meteen overschakelen op het Frans.  "Toen mijn Vlaamse neef bij ons thuis kwam, oefende hij zijn Frans, maar toen ik bij hem ging, sprak het hele gezin Frans in plaats van Nederlands", vertelt Maxime. Een studie van 2018 gaat in die richting: slechts 35 procent van de leerlingen in Franstalig België studeert Nederlands in de eerste twee jaar van het secundair onderwijs. Toch boeken sommigen succes in het Nederlands: na drie jaar slechte punten haalde Nicolas een paar maanden geleden 17/20 in een mondeling examen. "Ik was zo blij!"

Jongeren uit Wallonië hebben weinig contact met Vlaanderen. Maar hun verlangen naar goed werk, betaalbaar wonen en zorg voor het klimaat ligt wellicht niet zo ver van de leefwereld van Vlaamse jongeren.

Meest gelezen