Videospeler inladen...

Draait "Davos in de woestijn" straks uit op een fiasco?

Vandaag start in Saudi-Arabië de belangrijkste economische bijeenkomst van het jaar: het "Future Investment Initiative", dat loopt van 23 tot 25 oktober. Het evenement staat ook bekend als "Davos in de woestijn", maar dit jaar dreigt het op een fiasco uit te draaien. Na de zaak met de verdwenen journalist Jamal Khashoggi sturen verschillende grote bedrijven, mediapartners en politici hun kat. Welke impact heeft zo'n boycot op het imago van het koninkrijk?

Een robot krijgt nationaliteit

"Ik word gelukkig als ik omringd word door slimme mensen, die in dit geval ook rijk en machtig zijn." Het waren de woorden van Sophia, een robot die de aandacht trok bij de eerste editie van het "Future Investment Initiative" afgelopen jaar in de Saudische hoofdstad Riyad. Sophia werd toen wereldnieuws, omdat ze even vlot als de mens een gesprek kan voeren, maar vooral omdat ze tijdens de conferentie de Saudische nationaliteit kreeg. "Ik ben vereerd voor deze onderscheiding", reageerde Sophia live op het podium.

De eerste editie van de Saudische investeringsconferentie, ook bekend als "Davos in de woestijn", was een echt succes. De Saudi’s tekenden contracten voor miljarden dollars om economische en toeristische projecten in het Arabische koninkrijk op poten te zetten. Ze lanceerden onder meer NEOM, een nieuwe economische zone aan de Rode Zee in het noordwesten van het land. NEOM moet tegen 2025 klaar zijn, kondigde kroonprins Mohammed Bin Salman aan. Die nieuwe zone zal bijna even groot zijn als België met projecten in sectoren als energie, biotechnologie en toerisme. Toen kondigde de kroonprins aan dat er geen plaats meer is voor de integristische Islam. Sommige bronnen spraken zelfs al van de eerste bikinistranden in het conservatieve land.

Het mag op de conferentie gaan over robots, artificiële intelligentie, of alternatieve energiebronnen. Voor kroonprins MBS maakt het evenement vooral deel uit van een offensief om het imago van Saudi-Arabië op het internationale toneel te verbeteren. "Visie 2030" heet dat officieel. Een jaar waarin de kroonprins een volledig vernieuwd Saudi-Arabië aan de wereld belooft.

Maar het zal geen gemakkelijke opdracht zijn met een imago dat sterk gelinkt is aan een decennialang religieus autoritarisme, dat weinig ruimte liet voor vrijheden en gelijkheid tussen man en vrouw. Dat imago is nog zwaarder beschadigd door de betrokkenheid van het land in meerdere conflicten in de regio, de oorlog in Jemen en de vervolging van mensenrechtenactivisten of kritische stemmen in het land. 

Copyright 2018 The Associated Press. All rights reserved.

Het is dan ook geen verrassing dat er cynische reacties van vrouwen komen op die eigenaardige uitreiking van de Saudische nationaliteit aan Sophia de robot. Saudische vrouwen moeten nog altijd de toestemming vragen van een mannelijke voogd om te gaan studeren of op reis te gaan.

Het verlenen van de Saudische nationaliteit aan Sophia lokte ook cynische reacties uit bij de inwoners van buitenlandse origine. Want je mag geboren en getogen zijn in Saudi-Arabië, het land zal je nooit de nationaliteit gunnen tenzij je vader een Saudi is. Miljoenen vreemdelingen in de Golfstaten verblijven er met een visum, dat ieder jaar vernieuwd moet worden.

Massale afzeggingen

Of de tweede editie van het "Future Investment Initiative" het succes van de eerste kan evenaren, is twijfelachtig. De zaak van de verdwijning en vermoedelijke moord op de Saudische journalist Jamal Khashoggi heeft opnieuw stof doen opwaaien. Zowel politici als zakenlieden hebben al laten weten dat ze niet komen. Ook bedrijven als Google, Uber, Ford en Virgin hebben de afgelopen dagen aangekondigd dat ze niet aanwezig zullen zijn. Grote namen in de mediawereld zoals CNN, The New York Times en The Financial Times doen ook niet meer mee. 

In Europa hebben zowel de Franse en de Nederlandse ministers van Financiën als de Britse minister van Handel hun deelname ingetrokken. Maar de zwaarste schok voor de Saudi’s kwam er door de afzegging van Steven Mnuchin, minister van Financiën in de VS, de facto de belangrijkste bondgenoot van Saudi-Arabië in het westen. Mnuchin nam zijn beslissing na overleg met de Amerikaanse president Donald Trump en zijn minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo die net uit Saudi-Arabië en Turkije terugkwam. Dat de Amerikanen dé conferentie van het jaar voor de Saudi’s laten vallen, steekt het mes nog dieper in de Saudische wonde.

(Video: Richard Branson over de zaak Khashoggi)

De internationale boycot van "Davos in de woestijn" legt het fragiele imago van het koninkrijk weer bloot. De koning en zijn zoon mogen dan wel vrouwen laten autorijden, cinema’s openen, of muziekconcerten toelaten. Het is duidelijk dat zulke positieve stappen geen vertrouwen zullen wekken in de ogen van de wereld zolang er sprake is van schendingen van rechten en vrijheden. Ondertussen stelt Sophia via haar twitteraccount zich de meest gestelde vraag van de afgelopen twee weken:

Meest gelezen