Theresa May, de nieuwe Britse premier?
May, die later dit jaar 60 wordt, studeerde aan Oxford en was in het verleden o.a. minister van Emancipatie. Ze is een gematigde stem binnen de partij en lijkt goed te kunnen functioneren als consensusfiguur.
Dat kan haar grote kracht zijn tijdens de komende maanden, waarin hevig campagne zal worden gevoerd in deze turbulente tijden voor het Verenigd Koninkrijk en voor de conservatieve partij, die zelf ook in de touwen ligt. "Ze moet het vooral hebben van haar gematigdheid", zegt VRT-journalist Ivan Ollevier, die de ontwikkelingen over het Kanaal op de voet volgt.
De Britten zijn hard geschrokken van de uitslag van het referendum en alles wat daarop is gevolgd, "en nu hebben ze iemand nodig die de rekening maakt, en die zegt "hier staan we nu, en dit gaan we doen."
Tekenend in dit opzicht was haar sneer naar Boris Johnson in een artikel in The Times, waar ze zei dat "regeren geen spelletje is."
May en Thatcher, absolute tegenpolen
Sommigen vergelijken May wel eens met Margaret Thatcher, maar buiten de zoektermen "vrouw", "Brits", "premier" en feit dat ze beiden conservatieven zijn, gaat dit helemaal niet op.
"Integendeel, qua karakter zijn er elkaars absolute tegenpolen. Daar waar Thatcher (foto) niet aarzelde om beslissingen te nemen en altijd overtuigd was van haar gelijk, is May ("she may or she may not") veel meer een twijfelaar. Thatcher was een hardliner, May is dat veel minder, maar net dat kan goed zijn om de partij weer te verenigen", zegt Ollevier.
May wikt en weegt veel meer, en dat kan voor- en nadelen hebben, maar in deze turbulente tijden kan ze zich tijdens haar campagne misschien wel opwerpen als baken van rust en stabiliteit. Tijdens haar speech vanmorgen benadrukte ze haar staat van verdienste, en somde ze een ellenlange lijst op van welke posities ze al allemaal heeft bekleed in de regering.
"May is geen tafelspringer, is zeer pragmatisch en zeer rationeel. En dat is wat de Britten op dit moment nodig hebben", zegt Ollevier.
May wou blijven, maar "respecteert referendum"
En dan is er nog iets, iets wat de leave-stemmers en de leden van de Conservatives die de EU liever kwijt dan rijk zijn, misschien wel met enige wantrouw bekijken. May behoorde in de lange aanloop naar het brexit-referendum tot het remain-kamp.
Intussen is de teerling geworpen en heeft een kleine meerderheid van de Britten Europa op de keien gezet. May belooft dat ze dit zal respecteren, maar het zal wellicht niet met heel haar hart zijn. In haar speech was ze echter duidelijk: "Brexit is brexit. De campagne is gevoerd, de stemming is gehouden, de opkomst was hoog en het volk heeft zijn oordeel uitgesproken. We moeten niet proberen om in de EU te blijven, niet proberen om er via de achterdeur weer binnen te raken en geen tweede referendum houden."
Overigens geloven sommigen nog steeds niet dat de brexit er effectief zal komen, leave-stemmers op kop. "Eerst zien, dan geloven", is hun devies. Ook die onzekerheid kan een rol gaan spelen tijdens de campagne. Zullen er nog zijn die van kamp wisselen?
Tweestrijd met ideoloog Michael Gove?
Algemeen wordt verwacht dat het een strijd wordt tussen May en Michael Gove, de minister van Justitie en een trouwe bondgenoot van uittredend premier David Cameron.
Gove, voormalig journalist van The Times, is 48 en heeft niet zo'n lange staat van verdienste als May. Hij werd parlementslid in 2005, maar speelde wel een belangrijke rol in de modernisering van de conservatieve partij, wat uiteindelijk leidde naar de zege in 2010.
"Gove is meer een ideoloog, een conservatief in hart en nieren", zegt Ollevier, "een man van de oude waarden, back to basics." Gove is altijd heel bescheiden geweest over zijn ambities, maar wil het nu toch wagen. Voor het referendum behoorde hij tot het leave-kamp.
Gove zette al meteen de toon in een gesprek met de BBC. Hij zei dat de volgende premier iemand moet zijn die gelooft in de beslissing van het volk om uit de EU te stappen, een indirecte verwijzing naar May.
De procedure: wie mag stemmen?
De campagne zal intens zijn en lang. In een eerste fase worden de vijf kandidaten gereduceerd tot twee. Die keuze gebeurt door de parlementsleden van de conservatieve partij. De eerste stemming vindt volgende dinsdag plaats, waarbij de slechtst scorende kandidaat afvalt. Donderdag volgt dan een nieuwe stemming enz. tot er twee kandidaten overblijven.
Daarna volgt de campagne en tegen begin september moeten alle stemmen binnen zijn. In die tweede fase wordt de stemming opengetrokken en kunnen alle mensen met een partijkaart gaan stemmen. Er zouden ongeveer 150.000 betalende leden zijn. Tegen vrijdag 9 september moeten alle stemmen binnen zijn.