Als de strijd tegen foie gras ook met online neprecensies wordt uitgevochten

Zin in een snelle hap of een uitgebreid diner? Wie heeft er al niet eens snel op Google of Tripadvisor gecontroleerd wat mensen zeggen over het restaurant waar je naartoe wil. Zo een recensie kan een invloed hebben op onze keuze. Een online aanval met tientallen valse recensies, al dan niet georganiseerd, kan dan de reputatie van een bedrijf serieuze schade toebrengen. 

“Donderdagochtend krijg ik plots een telefoontje van een klant”, vertelt Ludwig de Langhe, uitbater van restaurant Phare de Vie in Brugge. "Onze klant was bezorgd, vroeg wat er scheelde. Ik viel uit de lucht en toen hoorde ik van de valse recensies. Onze Facebookpagina werd overspoeld door slechte commentaren. Wij kopen eendenlever in bij de leverancier waar dierenrechtenorganisatie Animal Resistance vorige week binnenviel. Wij zijn een gekende zaak en ik vermoed dat men ons heeft geviseerd om de impact van hun actie te vergroten."  

"Opvallend is dat de negatieve recensies niet gingen over eendenlever, maar over andere zaken, zoals onvriendelijk personeel of slechte parkeergelegenheid. De reacties zijn geschreven door mensen die hier nog nooit zijn geweest. En de negatieve reacties blijven maar komen. Het lijkt afgesproken. Ook vandaag schrijven mensen nog negatieve commentaren over ons restaurant. Dit zijn slagen onder de gordel. Als we profielen van de mensen die berichten plaatsen bekijken, dan zien we dat het alvast echte profielen zijn, ze nagenoeg allemaal in België wonen en de strijd voor dierenbescherming hen bindt."

Lees voort onder de schermafbeeldingen.

"Wij hebben alvast geen oproep gedaan om negatieve recensies te plaatsen", zegt Animal Resistance in een statement. Aan de telefoon herhaalt woordvoerder Glenn Lemmens dat de organisatie geen haatcampagnes tegen de restaurantuitbaters wil voeren. "Wij zijn niet tegen de restaurantuitbaters. Wij zijn alleen tegen de productie en verkoop van foie gras, omdat daar veel dierenleed mee gepaard gaat. Wie in de nasleep van onze acties online een slechte recensie plaatst, is daar zelf verantwoordelijk voor. Niet wij." Animal Resistance vraagt in een Facebookbericht ook om de negatieve recensies te verwijderen.

We hebben het vaak over nepnieuws als deel van de massale desinformatie die online wordt verspreid. Ook valse online recensies zijn daar een vorm van. Desinformatie is alles wat te maken heeft met het opzettelijke verspreiden van misleidende informatie. En deze valse recensies kunnen net als verzonnen nieuwsberichten mensen schade toebrengen.

Sterretjes en beoordelingen die mensen op platformen als Google en Facebook plaatsen zijn vandaag een waardemeter. Ze kunnen zelfs -als het gaat om een grote georganiseerde aanval- een invloed hebben op de zoekresultaten via bijvoorbeeld Google. Bij de online winkel Amazon zijn reviews van cruciaal belang. Wie veel goeie reviews heeft, valt sneller op tussen miljoenen handelaars die er hun koopwaar aanbieden. Amazon voert al jaren een strijd tegen fake reviews.

“Wij hadden een score van 4,9 op 5 op Facebook”, vertelt Ludwig De Langhe van restaurant Phare de Vie. “Door de negatieve recensies zakte die score naar 4,1. Na een Facebookbericht van ons schoten onze klanten massaal in actie en ze plaatsten positieve commentaren en beoordelingen. Hartverwarmend. Onze score staat nu op 4,5. Maar iedere vorm van geforceerde en onechte recensies voelt niet goed aan."

Valse recensies zijn op Facebook, Google, Tripadvisor en andere platformen in strijd met de richtlijnen van die bedrijven. Ze zijn onethisch. Maar of het ook illegaal is, hangt af van de soort nepreviews en de schaal waarop ze verspreid worden. En hoe groot de impact en smaad is tegenover de geviseerde zaak. De kracht en impact van neprecensies werd trouwens vorig jaar nog aangetoond door een reporter van nieuwsmagazine Vice. Hij maakte van de schuur in zijn tuin een toprestaurant door middel van stijlvolle foto’s en positieve neprecensies. Het neprestaurant klom zo op tot het best beoordeelde restaurant op Tripadvisor.

Lees voort onder de foto.

Bekegemse Foie Gras, de leverancier van foie gras aan de restaurants en het bedrijf waar enkele tientallen actievoerders van Animal Resistance vorige week binnenvielen, krijgt online ook wat te verduren, onder meer op hun Facebookpagina. Bijzonder opvallend, omdat het bedrijf nooit zelf een Facebookpagina heeft aangemaakt. Het blijkt om een ‘officieuze’ pagina te gaan: een pagina die  is gemaakt door Facebook zelf, omdat mensen op Facebook interesse hebben getoond in de plaats of dit bedrijf.

Zulke pagina’s worden gecreëerd door het ecosysteem van Facebook omdat iemand er bijvoorbeeld incheckte met zijn gsm of omdat er op Facebook naar werd gezocht. In dit geval is dat vervelend voor het bedrijf uit Bekegem, gezien er op de pagina foto’s zijn gepost door Animal Resistance van hun acties. Het bedrijf krijgt ook negatieve recensies op Facebook, terwijl het die pagina nooit zelf heeft gemaakt.

Lees voort onder de schermafbeelding.

“We hebben aan Facebook alvast gevraagd om op de Facebookpagina van onze zaak de negatieve reacties te verwijderen en we wachten nog op een antwoord", vertelt Ludwig De Langhe. "Ik begrijp dat je negatieve recensies niet zomaar offline kan halen. Dat hoeft ook niet. Het is goed dat dit systeem bestaat, maar aan het misbruik dat er soms door ontstaat, zou toch iets gedaan moeten worden. Wij gaan een uitgebreid dossier aan Facebook bezorgen en bewijzen dat de stroom aan negatieve reacties de voorbije 48 uur alvast niet normaal is.”

“Wij geven in onze Horeca Academie opleidingen aan ondernemers over hoe om te gaan met negatieve recensies”, zegt Matthias De Caluwe van Horeca Vlaanderen. “In conversatie gaan met mensen is erg belangrijk, geloofwaardigheid wordt vandaag ook online opgebouwd. Maar wat er de voorbije dagen bij verschillende zaken is gebeurd, gaat een stap verder en is pure intimidatie. Onaanvaardbaar. Gelukkig zijn veel mensen solidair met hardwerkende ondernemers en wordt er steun uitgesproken. Iedereen mag zijn of haar overtuiging hebben, maar breng geen schade toe aan mensen die hard werken." Horeca Vlaanderen bekijkt hoe ze haar ondernemers kan helpen met eventuele juridische stappen.