De strijd om Bachmoet ontaardt in een ware loopgravenoorlog: waarom is Poetin gebrand op de verovering van het stadje?

Half ondergelopen loopgraven, soldaten die schuilen in geïmproviseerde ondergrondse schuilplaatsen, kapotgeschoten bomen en overal modder. Het zijn taferelen die we veeleer associëren met de Eerste Wereldoorlog, maar na ruim een eeuw lijkt die gruwelijke oorlogsrealiteit terug van weggeweest. Overal langs de kilometerslange frontlinie graven Russische en Oekraïense troepen zich in voor de winter. 

Ook in Bachmoet, een klein stadje in de provincie Donetsk in het oosten van Oekraïne, zitten soldaten verscholen in een wirwar aan loopgraven. De ene na de andere Russische eenheid wordt er ingezet om het stadje te veroveren. Vreemd, volgens experten, want het piepkleine stadje zou nauwelijks strategische waarde hebben. Waarom is Rusland zo gebrand op de verovering van Bachmoet?

Eerst en vooral: de strijd in en rond Bachmoet is al langer aan de gang. Al 6 maanden probeert het Russisch leger het stadje in het oosten van Oekraïne in te nemen. Voor de invasie woonden er ruim 70.000 Oekraïners in de stad, slechts een fractie daarvan blijft nu nog over. 

Bachmoet was bekend om zijn grote zoutmijn en was een knooppunt van verschillende transportaders, maar sinds augustus maakt het gebied een belangrijk deel uit van de frontlijnverdediging van Oekraïne. 

Het lijkt enigszins vreemd dat het Russische leger zo gebrand is op de verovering van de stad. In de zomer leek de strijd om Bachmoet een logische stap in het Russische plan om het gebied in te nemen. Nu, 6 maanden en veel grote verliezen later, is het volgens experten vreemd dat het stadje nog steeds de prioriteit is van Rusland. 

"Het Russisch leger wil het Russische volk een overwinning laten zien en kampt daardoor nog steeds met onrealistische eisen", vertelt Michael Kofman, directeur Ruslandstudies aan het Amerikaanse Center for Naval Analysis (CNA). "Maar door de lage kwaliteit van de beschikbare troepen en de slinkende voorraad artilleriegranaten, is de kans dat de operatie een succes wordt zeer klein."

Toch is er ook een andere factor die in deze van belang is: geld. Volgens de gepensioneerde Oekraïense kolonel Sergej Grabskij, nu een militaire analist in de hoofdstad Kiev, heeft de Wagnergroep vanuit het Kremlin waarschijnlijk de taak gekregen om het gebied te veroveren. Volgens Grabskij gaat dit gepaard met een aanzienlijke financiële beloning, ongeacht het aantal levens dat de strijd om Bachmoet opeist.

Door de voortdurende belegering van Bachmoet werd de stad omgevormd tot een versterkte vesting. In velden en dorpen rondom de stad zitten soldaten verstopt in schuttersputten, bibberend en met natte voeten. Af en toe worden schoten gelost, maar over het algemeen is het er beangstigend stil. 

Russische troepen zijn erin geslaagd om verschillende dorpen in het zuiden in te nemen. Aan torenhoge kosten weliswaar. Oud-kolonel Sergej Grabskij schat dat elke dag 30 tot 50 Oekraïense soldaten om het leven komen in de strijd om Bachmoet. Aan de Russische kant zouden die verliezen vier tot vijf keer groter zijn. 

Dat de verliezen ook aan Oekraïense zijde groot zijn, bevestigde de presidentieel adviseur van president Volodomir Zelenski, Michailo Podoljak. Volgens de adviseur zouden al zeker 13.000 Oekraïense manschappen om het leven gekomen zijn tijdens de oorlog. 

"We hebben officiële cijfers van het centrale orgaan van de strijdkrachtenadministratie, vanuit de top, waaruit blijkt dat tussen de 10.000 en 13.000 soldaten om het leven kwamen", zei hij. 

Mark Milley, een topgeneraal van de Verenigde Staten, zei afgelopen maand dat zeker 100.000 Russische soldaten gedood of gewond zouden zijn.