De vijf boeken die het leven van Lieven Annemans hebben veranderd

Het eerste boek waar Lieven Annemans aan dacht voor deze rubriek heeft destijds een enorme indruk op hem gemaakt. Hij las het halfweg de humaniora en het verhaal heeft nog jaren nagezinderd - "Vanwege een tere huid" van de Nederlandse auteur Anton Koolhaas. 

Het is een aangrijpend liefdesverhaal over twee kwetsbare tieners en het gaat tegelijk ook over een koppel fictieve reuzenknaagdieren. Annemans houdt van de poëtische en surrealistische stijl van Koolhaas en van hoe hij dieren een menselijk gelaat geeft. Hij had al veel avonturenromans en alles van Agatha Christie gelezen, maar door Koolhaas besefte hij wat de kracht van de pen kan zijn, hoe je met een tekst mensen diep kan raken. 

In het filmpje vertelt Annemans wat het boek van Koolhaas voor hem heeft betekend op de middelbare school.  

Tussen pakweg zijn vijfentwintigste en zijn veertigste las Annemans hoofdzakelijk vakliteratuur. "De schaduw van de wind" van Carlos Ruiz Zafón was de eerste roman in heel lange tijd. Het verhaal speelt zich af in Barcelona tijdens het regime van Franco. Daar is een ondergrondse literatuurbeweging actief, er is een verborgen bibliotheek vol boeken die het daglicht niet mogen zien.

"Ik was gepakt door dat boek van Ruiz Zafón", zegt Annemans, "ik heb een zwak voor mensen die in opstand komen tegen macht en machtsmisbruik. Je ziet de onverzettelijkheid van die mensen die het fascisme van Franco bestrijden. Dat is vandaag misschien toch wel weer actueel, met al die neigingen tot fascisme, waartegen we ons met alle mogelijke  - uiteraard vreedzame - middelen moeten verzetten."

In het filmpje vertelt Annemans waarom het verhaal hem zo heeft ontroerd:

Erasmus schreef "Lof der Zotheid" vijfhonderd jaar geleden maar het is nog altijd razend actueel, vindt Annemans. "De hele maatschappij is voorwerp van zijn spot - de adel, de kerk, de jagers, de handelaars maar evengoed lacht hij de gewone mensen uit. Volgens hem zijn we allemaal speelballen van het dagelijkse leven, ongeleide projectielen die zich mee laten sleuren door de zorgen van het leven en nooit tot rust kunnen komen."

In het filmpje leest Lieven Annemans een fragment voor waarin Erasmus voluit te keer gaat tegen de handelaars:

Was het in de zestiende eeuw niet gevaarlijk om zo van leer te trekken tegen alles en iedereen? Annemans: "Erasmus speelt het slim, hij stelt zich voor als de zotheid zelf en kondigt aan dat hij, de dwaas, iets gaat vertellen. Al lachend zegt de zot de waarheid en zo komt Erasmus ermee weg."

En dan gaat Lieven Annemans voor een verrassende keuze: een boek vol muzieknoten. Hij legt uit hoe zijn liefde voor jazzmuziek is ontstaan:

Het is geen gemakkelijke literatuur - "Altruïsme" van Matthieu Ricard, een pil van 750 pagina's. Maar voor Lieven Annemans is het "het boek der boeken".  "Ricard is een Franse bioloog die zich tot het boeddhisme heeft bekeerd. In Tibet leert hij de Dalai Lama kennen, maar na verloop van tijd keert hij terug naar Europa omdat hij daar - tussen de mensen - beter zijn missie kan volbrengen: de wereld verbeteren.

Annemans is geboeid door de positieve boodschap van het boek - "de mens wordt niet geboren als egoïst, het zit integendeel in onze genen om altruïstisch te zijn. Maar tijdens onze opvoeding, door de indrukken die we van kindsaf aan krijgen, door de manier waarop we dingen aangeleerd krijgen, evolueren we vaak tot egoïsten. Dat is niet zomaar een stelling van Ricard, hij onderbouwt deze theorie met tal van wetenschappelijke studies."

Ricard biedt ook oplossingen aan om naar een meer altruïstische maatschappij te evolueren. Het onderwijs heeft een belangrijke rol, we moeten meer aandacht hebben voor samenwerking en Ricard verwacht ook veel heil van een andere economische organisatie. "Als je het boek uit hebt, denk je: verdorie, het is waar, het is echt mogelijk om een betere wereld te creëren."

Behalve gezondheidseconoom mag Annemans zich sinds kort ook gelukseconoom noemen - het boek van Ricard wordt vaste prik in zijn lessen.