Radio 2

De Zwarte Beek in Limburg is een "spons" tegen de droogte

De Vallei van de Zwarte Beek, in Lummen, Beringen, Halen en Hechtel-Eksel, is belangrijk in de strijd tegen de droogte. Momenteel is er op veel plaatsen een tekort aan water, waardoor er geen water meer opgepompt mag worden. De vallei houdt water vast als een spons, waardoor het niet te snel naar de zee afvloeit en het gebied vochtig blijft.

De Vallei van de Zwarte Beek, in de streek rond Lummen, Beringen, Halen en Hechtel-Eksel, is een van de gebieden die we zeker kunnen gebruiken in de strijd tegen de droogte. "We hebben grote gebieden nodig", vertelt Chris Dictus van Natuurpunt aan Radio 2 Limburg, "maar vooral ook gebieden waar de waterstanden hoog kunnen blijven. Dat is goed voor de natuurwaarden en kan ook een buffer bieden tegen zulke droogteperiodes. We moeten het water maximaal proberen vast te houden en dat gebeurt nu nog veel te weinig, water wordt te snel afgevoerd naar de zee. In de Zwarte Beek is dat gelukkig nog redelijk goed bewaard gebleven." 

Dat er in de Vallei van de Zwarte Beek wel voldoende water is, heeft te maken met een veenlichaam dat daar ligt. "Daar ligt echt een spons", gaat Dictus verder. "Je ziet wel dat de oppervlakte verdroogt, maar toch blijft er nog water in die vallei. In andere valleien droogt alles uit en is het echt een probleem." 

Heel wat planten- en diersoorten in de Vallei van de Zwarte Beek zijn zeldzaam geworden
Chris Dictus van Natuurpunt

Ook voor het klimaat is het heel belangrijk dat veengebieden zoals de Vallei van de Zwarte Beek nat blijven. Daarom lopen er ook grote Europese projecten om het water langer vast te houden. Rond Lummen en Halen hebben ze bijvoorbeeld met de Vlaamse Milieumaatschappij een groot hermeanderingsproject uitgevoerd. "De beek was daar redelijk rechtgetrokken", legt Dictus uit. "Daarom hebben ze daar een 30-tal meanders terug ingeschakeld. Dat wil zeggen dat er ook betere natuurwaarden in die beek zijn, doordat het water veel meer afwisseling heeft en het veel minder snel afstroomt. Er moeten ook Europese normen nageleefd worden om daar echt heel bewust op in te zetten."

In de Vallei van de Zwarte Beek vind je ook nog planten- en diersoorten die je op andere plaatsen nog nauwelijks ziet. "We hebben heel veel natuurwaarden liggen in beekvalleien. Heel wat daarvan zijn zeldzaam geworden en afhankelijk van die goede watercondities. We moeten echt proberen om die op een goede manier te herstellen. Het gaat dan bijvoorbeeld om weidevogels zoals de wulp, de grutto en de watersnip. Zij zijn afhankelijk van gronden die voldoende nat zijn, want ze moeten met hun lange snavel in de grond kunnen gaan. Maar ook de graslanden zijn heel afhankelijk van de waterstanden. Als dat uitdroogt, krijg je daar echt een verarming van de biodiversiteit."

Meest gelezen