Europese primeur UZ Leuven: borstreconstructie met eigen buikweefsel met hulp van robot
In het Universitair Ziekenhuis Leuven hebben artsen vorige maand voor het eerst in Europa een borstreconstructie met lichaamseigen weefsel uitgevoerd met de hulp van een robot. Borstreconstructies met weefsel van de eigen onderbuik vinden al jaren plaats, maar door minimale schade aan de buikspieren ondervinden patiënten na de operatie nog steeds last. Een nieuwe robotgeassisteerde techniek zou die schade verder tot het absolute minimum moeten beperken en zo de revalidatietijd moeten inkorten.
Na een borstamputatie of mastectomie reconstrueren plastisch chirurgen de borst vaak met lichaamseigen weefsel uit de onderbuik. Daarvoor wordt weefsel weggenomen uit de zone tussen de navel en het schaambeen. De huid en het onderliggende vetweefsel worden vervolgens samen met een aan- en een afvoerend bloedvat naar de borstregio verplaatst.
Bij de vroegere reconstructies met buikweefsel (TRAM-flap) werd een deel van de rechte buikspier - de spier die voor het 'sixpack' zorgt - opgeofferd om het weefsel met zijn bloedvaten te kunnen verplaatsen. Later werd de techniek aangepast en werden de bloedvaten uit de spier gehaald (DIEP-flap) om de spieractiviteit te behouden.
Om een bloedvat uit de spier te kunnen halen, moesten chirurgen een insnijding van zo’n 15 centimeter lang maken in de spierzak, een omhulsel van bindweefsel dat de spier omgeeft en beschermt. Dat had wat ongemak voor de patiënt als gevolg, want beschadiging van de spierzak kan de activiteit van de spier bemoeilijken.
Sinds een aantal jaren wordt in het UZ Leuven met een nieuwere techniek gewerkt, die de schade aan de spierzak beperkt. Er worden twee kleine insnijdingen gemaakt, één aan de navel en één aan het schaambeen. Ter hoogte van de navel zoeken de artsen de nodige bloedvaatjes. Die worden door de spierzak getrokken en er aan een kleine insnijding ter hoogte van het schaambeen weer uitgehaald.
Robotchirurgie
Recent onderzoek heeft aangetoond dat de belasting van de buikspieren nog meer beperkt zou kunnen worden, als alleen ter hoogte van de navel een incisie wordt gemaakt. Dat kan met robotchirurgie.
In de Verenigde Staten zijn al een aantal patiënten met deze techniek geopereerd en sinds kort voert ook het UZ Leuven deze operaties uit, als enige ziekenhuis in Europa.
"De nieuwe techniek zorgt voor een snellere revalidatie en minder onmiddellijke ongemakken die de dagelijkse activiteiten sterk kunnen hinderen. Patiënten hadden bijvoorbeeld last van spierspasmen en konden aanvankelijk moeilijker rechtop komen vanuit een zittende positie. Met de nieuwe techniek wordt de hoeveelheid littekenweefsel beperkt, waardoor de revalidatie korter is en patiënten de dagelijkse activiteiten sneller kunnen hervatten”, zei dokter Marc Vandevoort, plastisch chirurg in het UZ Leuven.
Toekomst
Tot nu toe werden drie patiënten met robotchirurgie geopereerd in het UZ Leuven.
In de onmiddellijke toekomst zou elke maand één patiënt met de nieuwe techniek geopereerd kunnen worden. Dat lijkt niet veel, maar daar zijn twee redenen voor, zei dokter Vandevoort, die zo'n 120 borstreconstructies per jaar uitvoert, aan VRT NWS.
Een eerste reden is dat de nieuwe techniek nog in een ontwikkelingsfase zit en men een vergelijkende studie gaat uitvoeren om na te gaan of de robotgeassisteerde techniek inderdaad substantiële voordelen biedt voor de patiënt. In die studie zal de nieuwe techniek rechtstreeks vergeleken worden met de klassieke technieken.
De tweede reden is dat de operatiekamer voor robotchirurgie zeer in trek is bij tal van medische disciplines en dat ze dan ook drukbezet is. Als uit de vergelijkende studie, en mogelijk uit ook andere studies, blijkt dat de nieuwe techniek wel degelijk betere resultaten geeft, is het de bedoeling op langere termijn meer borstreconstructies met de hulp van een robot uit te voeren, zo zei Vandevoort.
Dit artikel is gebaseerd op een persbericht van het UZ Leuven en een telefoongesprek met dokter Vandevoort.