Wie is Damso, de rapper achter het WK-lied tegen wie de Vrouwenraad ten strijde trekt?
De Vrouwenraad zet de voetbalbond en de sponsors onder druk om de Brusselse rapper Damso niet langer het WK-lied te laten zingen. Maar wie is Damso? En hoe zit dat nu met zijn teksten?
Damso is 25 jaar. Hij wordt op 10 mei 1992 geboren in Kinshasa als William Kalubi. Op zijn 9e verhuist hij met zijn ouders naar Brussel. Vier jaar later pleegt zijn toenmalige vriendinnetje zelfmoord, een gebeurtenis waar hij geregeld naar verwijst in zijn teksten. Het is in die periode dat Damso ook zijn eerste beats maakt.
Van jongs af heeft hij één duidelijk doel voor ogen: artiest worden. Zijn twee oudere broers met een hart voor rap zijn zijn grootste critici. "Zij hebben me geleerd dat ik moet volharden, opgeven is geen optie", zei Damso in september vorig jaar in een interview dat Elmo Lê van voor De Morgen met hem had. "Ik kan en durf mezelf nu tot uitersten te drijven, en daar ben ik hen dankbaar voor."
In Franstalig België en in Frankrijk is de rapper intussen een wereldster. Vooral jongeren in stedelijke gebieden zijn fan. Zijn succes in Frankrijk heeft hij te danken aan het feit dat hij kon samenwerken met de Franse superster Booba (met wie hij "Pinocchio" zong). "Booba is een van de grootste rappers van Frankrijk en voor veel rappers is hij een inspiratiebron, na die samenwerking is het voor Damso heel snel gegaan", zegt Lê van in een gesprek met VRT NWS.
Zijn albums "Batterie faible" (2016) en "Ipséité" (2017) halen dubbel platina en hij verkoopt de grootste zalen uit. Zijn singles "Θ. Macarena" en "E. Signaler" zijn niet weg te denken op de radio. En op Spotify zijn de nummers respectievelijk meer dan 40 en ruim 29 miljoen keer gestreamd. Ook verschillende Rode Duivels zijn fan.
Door Roméo Elvis werd Damso ooit in De Tijd omschreven als "het gezicht van de Belgische hiphop. "Door Damso kon ik worden wie ik nu ben", aldus Roméo Elvis.
"Op mij kwam hij over als warm, innemend en openhartig", zegt Lê van over zijn ontmoeting met Damso. "Hij heeft altijd een visie gehad en een carrièreplan. En daar plukt hij nu de vruchten van. Damso weet waar hij mee bezig is. Hij heeft een duidelijk beeld van wie hij is en wil zijn." Vorig jaar in mei lokte hij als headliner van het hiphopfestival "Fire is Gold" al veel volk naar Vilvoorde.
"Vrouwonvriendelijke en respectloze teksten"
In november kondigden Rode Duivels Eden Hazard en Michy Batshuayi in een videoboodschap aan dat Damso het officiële WK-lied zou schrijven voor de Rode Duivels. Daar kwam toen in Franstalig België al reactie op en ook nu ligt Damso weer onder vuur voor zijn vrouwonvriendelijke en respectloze teksten. "Hij maakt vrouwen in de meest crue termen uit voor sletten die je gooit en smijt en behandelt zoals je wil", schreef Mia Doornaert op 1 maart in haar column voor De Standaard.
"In deze #MeToo-tijden toont het hoe weinig maatschappelijk bewust en egalitair de Voetbalbond is. En ja, ik ken al de excuses en "verklaringen" voor de vrouwenhaat in hiphop. Je mag al dat gedoe over hoeren en "ik pak jou wanneer en zoals ik dat wil" niet letterlijk nemen. Dat is "tweede graad", dat is humor, enzovoort. Ja, maar als er één fout woord zou worden gerapt over de gekleurde medemens, dan zou niemand spreken over tweede graad en humor. En zou die rapper door de Voetbalbond op grote afstand gehouden worden. Want racisme is fout. Maar misprijzen voor vrouwen, dat is "cultuur"."
Een fragment uit zijn expliciete nummer "IVG" dat dit illustreert: "La pute est oblique, la pute a trop valsé (valsé). Pas de quenelle en publique, sinon Manu va valser (valser). Tu veux te faire fister, t'inquiètes, j'ai le bras long (long). Déréglé mais, tu veux te faire niquer, t'inquiètes, j'dirais pas non (j'dirais pas non)." ("De hoer is schuin, de hoer heeft te veel gewalst. Geen quenelle in het openbaar. Je wil een vuist in je achterste, maak je geen zorgen, ik heb een lange arm. Je wil geneukt worden, maak je geen zorgen, ik zou geen neen zeggen.")
Dj Lefto van Studio Brussel bevestigt aan VRT NWS de theorie dat jongeren de teksten van Damso "niet per se in de 1e graad opnemen". "Zijn sommige van zijn teksten vrouwonvriendelijk? Ja. Ik draai zijn muziek ook nooit. Maar er luisteren wel heel veel mensen naar. En we leven in een tijd waarin die dingen kunnen. Er zijn ook jongeren die elkaar voor de grap hoerenzoon noemen bijvoorbeeld. Ik had het er nog met mijn vriendin over. Als iedereen naar porno kijkt, dan heeft niemand er een probleem mee. Wanneer er plots over die dingen gerapt wordt, dan kan het blijkbaar niet meer."
Lefto maakt zich echter weinig zorgen over het WK-lied. "Dat zal wel niet zo vulgair zijn als sommige van zijn andere teksten. De mensen hoeven niet bang te zijn. De negatieve perceptie wordt nu vooral gecreëerd door mensen die niet naar dit soort muziek luisteren. Al begrijp ik dat natuurlijk wel. Maar dit soort teksten is er altijd al geweest - denk bijvoorbeeld aan Snoop Dogg - en ze zullen altijd blijven bestaan." Hij pleit er dan ook voor om het hoofd op dit moment koel te houden. "Laten we eerst luisteren naar dat WK-lied van Damso en dan oordelen."
Damso: "Ik ben geen opvoeder"
Wat anderen over zijn teksten denken, lijkt Damso weinig te kunnen schelen, want zoals hij zelf in "Mort" rapt, is hij geen opvoeder: "J' m'en bats les couilles de l'exemple que je donne aux jeunes. J'suis pas éducateur, fais tes sous et ferme ta gueule." ("Het kan me niet schelen welk voorbeeld ik stel voor jongeren. Ik ben geen opvoeder, verdien je geld en zwijg.")
Maar in een tekst als "Ι. Peur d'être père" heeft hij het bijvoorbeeld ook over de onzekerheden en twijfels die het vaderschap voor hem met zich meebrengen. Elmo Lê van ziet in de rapper geen vrouwenhater. "Zijn manager is een vrouw. Hij heeft Angèle (bekend van "La loi de Murphy" en "Je veux tes yeux", nvdr) naar voren geschoven als zijn voorprogramma. Hij had evengoed een bevriende rapper kunnen kiezen, maar volgens mij doet hij dat echt omdat hij in haar gelooft."
Zijn teksten zijn voor Damso altijd zijn uitlaatklep geweest. Hij vindt als kind moeilijk zijn plaats en begint teksten te schrijven om zijn gevoelens te uiten. "Hij schrijft over wat hij heeft meegemaakt. Het is zware muziek, maar ook wel heel menselijk. Dit is het soort teksten dat je ook vaak in Engelstalige rap tegenkomt. Maar hij schaamt er zich ergens blijkbaar toch ook over. Hij komt uit een erg katholiek gezin, daarom wil hij ook liever niet dat zijn ouders zijn muziek horen."
Over het WK-lied dat hij gemaakt heeft, is voorlopig nog niet veel bekend, enkel dat het de titel "Human" heeft. "We hopen dat een nummer met deze titel meer verbondenheid uitstraalt dan zijn andere teksten", liet Florence Bribosia, woordvoerder van bouwbedrijf Besix, een van de sponsors van de Rode Duivels, gisteren al weten. Op Twitter zijn de meningen verdeeld. Sommigen steunen de oproep van de Vrouwenraad, anderen noemen Damso dan weer een groot artiest en vragen zich af of ook alle Engelstalige rappers die dergelijke teksten brengen geweerd zouden worden.
De voetbalbond houdt de lippen voorlopig stijf op elkaar. Damso staat ook op de affiche van Couleur Café. Hij treedt er op op vrijdag 29 juni. Momenteel werkt hij aan zijn derde album.