Bedrijven in VS krijgen moeilijker toegang tot uw gegevens: Europees Hof vernietigt privacyovereenkomst tussen EU en VS
Het Europees Hof van Justitie heeft opnieuw een belangrijke uitspraak gedaan om de persoonsgegevens van Europeanen in Amerika beter te beschermen. Het Hof heeft de zogenoemde 'Privacy Shield'-overeenkomst ongeldig verklaard. Veel bedrijven, ook in ons land, delen op basis daarvan gegevens met Amerikaanse bedrijven. Maar dat mag nu dus niet meer.
Veel bedrijven werken samen met Amerikaanse ondernemingen voor bijvoorbeeld de software achter hun website. De Amerikaanse ondernemingen krijgen zo toegang tot de gebruikersgegevens. Om ervoor te zorgen dat de privacy van die gebruikers voldoende is beschermd, sloot de Europese commissie 4 jaar geleden een overeenkomst met de Verenigde Staten: de zogenoemde 'Privacy Shield'-overeenkomst. Het verplicht de bedrijven in het algemeen om een aantal privacybeschermende maatregelen te nemen. Maar de 'Privacy Shield'-overeenkomst is door het Europese Hof van Justitie nu ongeldig verklaard. Volgens het Hof zijn er niet genoeg waarborgen dat de gegevens in de VS voldoende worden beschermd. Politie en veiligheidsdiensten daar kunnen die namelijk makkelijker te pakken krijgen.
Gevolg: heel wat bedrijven mogen hun gegevens nu niet langer delen met Amerikaanse bedrijven zoals ze dat nu doen. Voor giganten zoals Facebook zijn er op korte termijn geen problemen: zij werken met een ander mechanisme dat wél nog geldig is. Dat is het mechanisme van de zogenoemde 'modelcontractbepalingen'. Het Hof zegt in haar arrest dat het geen problemen heeft met dat systeem an sich. Maar de gegevensbeschermingsautoriteit van elk land mag wel bekijken of het systeem voor haar onderdanen wel in orde is. "Er is dus nog een kans dat nationale gegevensbeschermingsautoriteiten oordelen dat dit systeem voor de uitwisseling van gegevens met bepaalde landen ook niet voldoende waarborgen biedt", zegt privacyadvocate Magali Feys. "Maar daar is voorlopig nog geen sprake van."
De Europese commissie zal nu een nieuwe overeenkomst moeten onderhandelen met Amerika. Eurocommissaris voor Justitie Didier Reynders zegt in een eerste reactie dat hij met de Amerikanen "constructief zal werken aan de ontwikkeling van een versterkt en duurzaam transfermechanisme." Vrijdag heeft Reynders al een gesprek met de Amerikaanse handelsminister Wilbur Ross gepland. Ross reageerde ook al, hij zei "diep ontgoocheld" te zijn door de ongeldigverklaring van het privacyshield.
De man achter de privacystrijd: Oostenrijker Max Schrems
Het arrest van het Hof van Justitie gaat de geschiedenis in als het arrest 'Schrems II'. Het was namelijk de Oostenrijkse privacyactivist Max Schrems die naar het Hof stapte. Schrems is 33 en al jaren actief als voorvechter van het recht op privacy. Hij slaagde er onder meer al in om Facebook te dwingen om de automatische gezichtsherkenningssoftware af te voeren in Europa, die gebruikt werd om foto's te taggen.
Daarnaast is er ook al een arrest 'Schrems I'. Dat verklaarde de vorige overeenkomst tussen de EU en de VS rond het doorgegeven van gebruikersgegevens - gekend als Safe Harbor - ook nietig. De overeenkomst die in de plaats kwam is nu dus ook ongeldig. En dat hebben we opnieuw aan Max Schrems te danken.
