Zijn "luxetests" voor corona nog  verantwoord? "Voetbalclubs krijgen geen voorrang op andere medische testen"

Het was microbioloog Herman Goossens die de kat de bel aanbond. De systematische coronatests om sport- en cultuurevenementen te laten plaatsvinden, vindt hij "op dit ogenblik onaanvaardbaar", nu blijkt dat de laboratoria niet meer kunnen volgen qua testcapaciteit.

Over enkele weken zou het wel weer kunnen, maar nu de nood het hoogst is, met heel veel besmettingen in België en veel tests die nodig zijn voor de volksgezondheid, liever even niet: "Je moet de tests nu inzetten ten dienste van de volksgezondheid."

Goossens zou dus liever hebben dat de sport- en cultuursector er eventjes mee kappen: "Als je moet gaan uitleggen aan de mensen dat je 4 à 5 dagen moet wachten op een resultaat, daar waar bijvoorbeeld in de sport voetballers 2 tot 3 keer per week worden getest (en het resultaat heel snel kennen, binnen de 24 uur, red.), dan gaan de mensen zich terecht afvragen: "Hoe kan dat nu? Waar is het belang van de volksgezondheid?" Dus vind ik dat we het op dit moment eventjes moeten stilleggen." 

De ProLeague, de vereniging van de profclubs in ons voetbal, heeft de huidige tests al een tijd geleden contractueel vastgelegd. Goossens geeft toe dat ze vooruitziend zijn geweest op dat vlak, "maar dat neemt niet weg dat je op dit moment een gebaar zou kunnen stellen als sector en de dingen even 'on hold' zou kunnen zetten." Dat is een kwestie van twee tot vier weken, schat hij, tot er betere en bredere testcapaciteit komt. 

Vlaams minister van Sport Ben Weyts (N-VA) countert en zegt dat we in absolute aantallen niet spreken over de grote getallen. "Men doet de testen bij sport en cultuur natuurlijk vanuit de veiligheidsvoorwaarden, maar dit zijn niet de grote aantallen", sust hij. Hoe zit dat nu precies?

Bekijk hier de video met de oproep van Herman Goossens en lees door onder de video: 

De voorbije week werden er elke dag gemiddeld ruim 55.000 coronatests per dag uitgevoerd in ons land. Afgelopen woensdag was er een piek van meer dan 72.000. In absolute aantallen gaat het momenteel om ongeveer 60.000 tot 70.000 tests per dag. 

Hoeveel van die tests precies onder de categorie "luxetests" vallen, is moeilijk te achterhalen. Maar als we naar het profvoetbal kijken, gaat het voor de hele ProLeague, de vereniging van de profclubs, om ongeveer 1.000 tests voor een hele week, zo bevestigt woordvoerder Stijn Van Bever. Voor de labs is dat een mooi contract: de profclubs zouden samen tot 300.000 euro per maand uitgeven aan die tests, 4.000 tot 5.000 per maand.

Bekijk hier de video met de reactie van de ProLeague en lees door:

Als we dat voetbalcijfer vergelijken met het totale aantal tests voor het hele land, komen we voor het profvoetbal uit op een ruwe berekening van 0,3 procent van onze totale testcapaciteit momenteel. Van Bever begrijpt dat er vragen worden gesteld nu de coronacijfers zo slecht zijn, maar zegt dat er slechts sprake kan zijn van zogenoemde luxetests "als wij voorrang zouden hebben op andere medische testen die nodig zijn. Op dit ogenblik nemen wij op geen enkel moment testen of capaciteit in die dringend medisch nodig zijn." 

Het lab dat de tests uitvoert voor de ProLeague, en dat ook doet voor andere bedrijven - in het AZ Delta in Roeselare - zegt dat ook bij hen de volksgezondheid voorrang krijgt. "Ons lab doet hard zijn best om andere laboratoria te helpen", zegt Geert Martens. "Wij zijn in de federale platformen opgelijst als overstroomlaboratorium. Wanneer andere labs capaciteit tekortkomen, dan staan wij klaar om hen te helpen. Op geen enkel moment komt onze primaire missie, de zorg voor de patiënt, in het gedrang. Op dit moment zien we geen conflict tussen wat we doen voor de ProLeague en voor een aantal essentiële bedrijven in Vlaanderen."

Federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke zei in Terzake dat hij Herman Goossens wel kan volgen. "Voor alle duidelijkheid: ik kan dit (de tests besteld en gereserveerd door de profclubs in ons voetbal, red.) niet verbieden. Maar ik voel wel mee met professor Goossens. Eerlijk gezegd, dit wringt een beetje." 

En ook al gaat het over maar 0,3 procent, toch is het iets om over na te denken, zegt Vandenbroucke. Het virus is immers iets wat we met z'n allen samen, zonder uitzondering, zouden moeten overwinnen. "We moeten met z'n allen een solidaire inspanning doen."  

Bekijk hier de reactie van Geert Martens van AZ Delta en lees door onder de video:

Er is uiteraard meer dan enkel het profvoetbal in de sport: denk bijvoorbeeld aan het wielrennen. Het wielerseizoen op de weg zit er in ons land nu wel zo goed als op, en wat het veldrijden betreft, zijn er ook al heel wat evenementen geannuleerd, en is het deelnemersveld kleiner. De Zesdaagse van Gent werd om veiligheidsredenen ook al geschrapt. 

Eind november vindt in West-Vlaanderen de Rally van  Ieper plaats. Voor die rally is sprake van enkele duizenden coronatests om alles coronaproof te laten verlopen. Het is nog niet zeker of die rally effectief zal plaatsvinden, maar misschien is tegen dan de situatie in ons land weer veranderd. 

Voor de cultuursector is een schatting nog moeilijker omdat alles nog meer versnipperd is dan bij de grotere sportevenementen.

Een quizprogramma als "De slimste mens ter wereld" bijvoorbeeld werkt met preventieve coronatests voor de kandidaten, maar dat alles zou, samen met andere coronatests, beperkt blijven tot een 50 à 60. Lies Maesschalck van "Vier" begrijpt de vraag van professor Goossens wel: "Wij zijn niet belangrijker dan de volksgezondheid", zegt ze, ook al heeft het programma om en bij het miljoen kijkers.

Als de tests voor cultuur en entertainment niet meer zouden mogen, dan legt "Vier" zich daarbij neer, zegt ze, "maar wij zetten alles op alles om coronaproof te zijn met "De slimste mens" en zouden ook zonder de extra preventieve coronatests kunnen blijven draaien."   

Bekijk hier wat Frank Vandenbroucke over de zogenoemde luxetests vertelt in "Terzake":