Wit-Russische atlete die uit olympisch team is gezet, krijgt visum in Polen, maar vindt geen gehoor bij TAS

Kristina Timanovskaja (24) heeft de nacht doorgebracht in een hotel op de luchthaven van Tokio. Gisteren was een heuse rel ontstaan toen ze weigerde naar haar land terug te keren en bescherming vroeg van de Japanse politie.

Eerder op de dag was de sprintster, die vandaag normaal de 200 meter zou lopen, door haar hoofdcoach uit het team gezet. Ze werd naar de luchthaven gebracht om naar haar land terug te keren, maar ze weigerde op het vliegtuig te stappen.

Naar eigen zeggen werd ze tegen haar wil uit het team gezet, omdat ze geweigerd had om de 4x400 estafette te lopen. Een atletieknummer waar ze helemaal niet voor getraind had, maar waarvoor ze moest invallen omdat andere atletes door fouten bij het Wit-Russisch Olympisch Comité in verband met hun dopingtesten niet naar Tokio mochten afreizen.

Haar coach was naar haar kamer gekomen om haar te vertellen dat ze moest vertrekken. "Orders van bovenaf", zou hij volgens Timanovskaja tegen haar gezegd hebben.

Volgens het Wit-Russisch Olympisch Comité is ze op doktersadvies uit het team gezet wegens haar "emotionele en psychologische toestand". Volgens coach Joeri Moisevich "sloot ze zich af of wilde ze niet praten".

Uiteindelijk is Timanovskaja gisteravond dus niet op een vliegtuig gestapt. Het Internationaal Olympisch Comité verspreidde vanmorgen de boodschap dat ze "veilig en ongedeerd" is. Momenteel verblijft ze in de Poolse ambassade in Tokio. 

Volgens de Poolse autoriteiten is ze daar nu "veilig en in een goede conditie" en heeft ze een humanitair visum aangevraagd en gekregen. "Een van de komende dagen" zou ze naar Polen vertrekken. Ook Tsjechië en Slovenië boden een visum aan. Gisteren was er nog sprake van dat ze in Oostenrijk asiel zou aanvragen. 

De Europese Commissie heeft het besluit van Polen toegejuicht. "Wij spreken onze solidariteit uit voor Kristina Timanovskaja en prijzen de Europese lidstaten die haar steun hebben aangeboden", zegt een woordvoerster. Volgens de commissie is de poging tot repatriëring van de atlete een zoveelste bewijs van de brutale repressie van de Wit-Russische president Loekasjenko. 

 Volgens de Wit-Russische journalist Tadeusz Giczan is de partner van Timanovskaja samen met hun kind erin geslaagd om Wit-Rusland te verlaten. "Ze zijn veilig in Oekraïne", schreef hij in een tweet. De partner en het kind zouden nu ook onderweg zijn naar Polen.

De hele zaak is opnieuw slecht voor het imago van Wit-Rusland en president Aleksander Loekasjenko. "Wat begon als een klein incident in de sportwereld, is uitgegroeid tot een internationaal schandaal", zegt correspondent Geert Groot Koerkamp (zie video hieronder). 

Volgens Groot Koerkamp is ze terecht bang om naar Wit-Rusland terug te keren. "Kritiek op overheidsbeleid is uit den boze in Wit-Rusland. Iedereen die zich daaraan schuldig maakt, loopt risico. Ze moet misschien niet meteen naar de gevangenis, maar je zou je heel goed kunnen voorstellen dat ze, net als bij die journalist Roman Protasevitsj, op tv zou worden gebracht waar ze dan zelf zou zeggen dat ze fout zat en het aan haar lag."

In Wit-Rusland wordt Timanovskaja nu al "door het slijk gehaald", weet Groot Koerkamp. "Er wordt van haar gezegd dat ze de kans had om haar land te vertegenwoordigen in de estafette op de Olympische Spelen en dat ze zelf heeft gekozen om haar land niet te verdedigen en ze dus haar eigen positie belangrijker vindt dan het landsbelang."

Ook bij het Hof van Arbitrage voor Sport (TAS) vindt Timanovskaja geen gehoor. Daar had ze haar verplichte exit van de Spelen aangevochten, maar het Hof heeft haar beroep afgewezen. Ze mag dus niet deelnemen aan de 200 meter en moet de Spelen definitief verlaten.