Vrijheid, zelfstandigheid én de nodige zorg voor ouderen: het kan wel degelijk, bewijst vzw Astor in Geel

"Voor mijn vader is dat heel belangrijk. Die rust, die natuur. Hij kan uren in de zetel zitten naar buiten kijken." Aan het woord is Luc Verhelst. Zijn vader Aimé is een van de bewoners van vzw Astor, een pilootproject voor mensen ouder dan 65 die zoveel en zo lang mogelijk zelfstandig willen blijven wonen.

"Mijn ouders waren altijd relatief fier", gaat Luc voort. "Ze stonden en staan op hun zelfstandigheid. Die willen niet om 7 uur gezegd worden: en je moet nu opstaan. Die willen niet om 19 uur gezegd worden: en nu ga je in bed en als je niet braaf bent, gaan we de deur op slot doen. Dat gebeurt hier niet, jij bent hier volledig vrij. Het is net alsof je hier een appartement huurt."

"Zo lang ik nog lucide genoeg ben, blijf ik hier", zegt Aimé op zijn beurt. "Mijn vrouw was bij mij. Ze is gestorven onlangs. Dus nu ben ik hier alleen." 

Bekijk hier de reportage over vzw Astor uit "Terzake" (en lees voort onder de video):

De filosofie van vzw Astor is om ouderenzorg weer een volwaardige plaats te geven in samenleving. Michiel Verhaegen is de bezieler van dit project. Als architect was hij vaak gefrustreerd over de woonzorgcentra die hij zelf mee ontwierp. Dankzij een project van Vlaams oud-minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) en de Vlaamse bouwmeester kreeg zijn visie vorm. 

"De individuele woning is de essentie, maar wel gekoppeld aan de omgeving", zegt Verhaegen. "We trachten om individuele woningen te maken, gekoppeld aan de buurt. Het is niet alleen een woonzorgcentrum, het is ook een brasserie en er is een kinderdagverblijf. Er zijn veel functies die spelen op het niveau van de buurt. Daar bovenop wonen hier mensen die zorg nodig hebben."

Wie al wat meer zorg nodig heeft, kan in hetzelfde gebouw terecht in een van de groepswoningen. De bewoners wonen met 8 samen. De verzorgster heet hier huismoeder en witte verplegersjassen zijn uit den bozen.

Magda Hus verhuisde naar hier op vraag van haar kinderen, nadat ze thuis voor de tweede keer was gevallen. "Het was verschrikkelijk, maar op de duur aanvaard je dat wel", zegt ze. "Ik heb nog [moeilijke] momenten, want als ik hier aan tafel zit, om te eten, zie ik uit op mijn appartement."

"Ik was vrij hè. Dat mis ik heel erg. Maar het is een aanpassing, niets aan te doen. Ik heb hier goede vriendinnen. Om 14.30 uur worden we gevraagd voor koffie, een stuk taart en koekjes om het aangenaam te maken zodat we niet te veel alleen zijn. Hoe moet ik dat nu zeggen? Eigenlijk ben je alleen. Je moet er zelf voor zorgen dat je dat aankan, alleen zijn."

Voor elke levensfase de aangepaste zorg, dat is vzw Astor. Volgens de beheerder kan dat zonder subsidies maar met de hulp van mantelzorgers, aan marktconforme prijzen. "In de woningen, de groepswoningen en individuele woning, betalen mensen marktconforme prijzen", zegt Verhaegen. "Wie hier woont en ernstige zorg nodig heeft, en alles van ons krijgt, betaalt hier 67 euro per dag. Ik denk dat in Vlaanderen tussen 60 en 70 euro het gemiddelde is."

"Ik denk dat er nog vaak in hokjes wordt gedacht, met infrastructuur voor mensen die ouder worden, voor mensen die ouder zijn en nog geen zorg nodig hebben of voor mensen die een beperking hebben. Wij denken dat het veel meer dooreen moet lopen." 

"De flats die we hebben, daar kunnen ook jonge mensen wonen. Het is een flat waar iedereen kan wonen. Ik hoop dat op langere termijn hier ook enkele jonge mensen zullen wonen die geen enkele zorgvraag hebben, maar die wel eens naar de winkel gaan voor de buren. Zo kunnen we een maatschappij maken waar zorg dragen voor elkaar een evidentie wordt."