Videospeler inladen...

Oostenrijk vervroegd naar de stembus door schandaal met vicekanselier en voorzitter radicaal-rechtse FPÖ 

In Oostenrijk komen er vervroegde verkiezingen. Dat heeft bondskanselier Sebastian Kurz aangekondigd na het ontslag van Heinz-Christian Strache. De vicekanselier en voorzitter van de radicaal-rechtse regeringspartij FPÖ heeft ontslag genomen omdat hij in opspraak was gekomen door een uitgelekte video. Kanselier Kurz zei in een toespraak dat Strache in de val is gelokt, maar dat er genoeg incidenten zijn geweest met de extreemrechtse partij in de regering. 

De video in kwestie werd gemaakt op het Spaanse eiland Ibiza en dateert van de zomer van 2017, kort voor de parlementsverkiezingen in Oostenrijk. Op de beelden is te zien hoe Strache, samen met Johann Gudenu, nu fractievoorzitter van FPÖ in het parlement, een gesprek voert met een jonge vrouw, die zich voordeed als een nicht van een Russische miljonair. 

De FPÖ-topmannen stelden de vrouw lucratieve bouwcontracten in het vooruitzicht als de Russen de populairste krant van Oostenrijk, de Kronen Zeitung, zouden opkopen, die dan positief zou schrijven over hun partij.

De ontmoeting duurde zes uur en werd gefilmd met een verborgen camera. De vrouw was helemaal geen miljonair, maar wie ze wel is, is niet duidelijk. Het was de bedoeling om de voorzitter van de FPÖ in de val te lokken, zeggen de Duitse bladen Der Spiegel en Süddeutsche Zeitung, aan wie de beelden werden doorgespeeld. De bladen zeggen niet te weten wie achter de valstrik zit. 

Ongelegen moment

De uitgelekte video komt voor de FPÖ op een zeer ongelegen moment, een week voor de Europese verkiezingen. De belangrijkste oppositiepartijen eisten het ontslag van de nummer twee van de regering van Sebastian Kurz. Ze vragen zelfs nieuwe verkiezingen en hebben het over het "grootste politieke schandaal in de Tweede Republiek".

Strache heeft vanmiddag tijdens een persconferentie zijn ontslag aangekondigd als vicekanselier en voorzitter van de FPÖ.  Kanselier Sebastian Kurz had eerder vanmorgen al gezegd dat hij niet meer verder wilde samenwerken met Strache.

"Ja, het was dom en onverantwoord"

Tijdens de persconferentie zei Strache dat hij erin was geluisd en het slachtoffer was geworden van een hetze tegen de FPÖ. Hij beklemtoonde dat het gesprek had plaatsgevonden in een vakantiecontext en zei dat hij in de bewuste beelden blijk gaf van "typisch door alcohol veroorzaakt machogedrag". Hij zou "zijn aantrekkelijke gastvrouw" hebben willen imponeren, zei hij, "zoals een tiener".

"Ja, het was dom en onverantwoord", erkende hij. Om de regering te redden, neemt hij daarom ontslag. Hij wordt wellicht in beide functies opgevolgd door minister van Transport Norbert Hofer.

Aan de journalisten van Der Spiegel en Süddeutsche Zeitung had Strache eerder al toegegeven dat het gesprek had plaatsgevonden. Maar hij ontkende dat hij "enige vorm van voordeel aangeboden kreeg". Hij zei ook dat het ging om een privé-aangelegenheid, en dat er die avond veel alcohol werd geconsumeerd. Hij zei ook dat hij er tijdens het gesprek met de vrouw meermaals op had gewezen dat hij zich aan de wet moet houden. Die zaken herhaalde hij tijdens de persconferentie. 

Reactie Kurz

De reactie van bondskanselier Kurz liet lang op zich wachten, maar kort voor 20.00 uur verscheen hij toch op een persconferentie. Hij legde uit dat hij geen andere oplossing zag dan aan de president nieuwe verkiezingen voor te stellen, 516 dagen na de start van zijn regering. Met de FPÖ gaat het niet meer, zei hij, en de sociaaldemocratische SPÖ ziet Kurz om inhoudelijke redenen niet zitten als nieuwe partner.

De Oostenrijkse president Alexander Van der Bellen zei later dat verkiezingen nodig zijn "om het vertrouwen van het Oostenrijkse volk terug te winnen". Over de video met Strache zei de president dat die een verkeerd beeld geeft. "Zo is Oostenrijk simpelweg niet", zei hij. "De Oostenrijkse bevolking moet kunnen uitgaan van de integriteit van de regering, de integriteit van wie verantwoordelijkheid draagt en de integriteit van de instellingen."

Protest

In het centrum van Wenen waren zaterdagmiddag enkele duizenden mensen op straat gekomen om nieuwe verkiezingen te eisen. 

AFP or licensors

Herbekijk hieronder de reportage in "Het Journaal":

Videospeler inladen...

Meest gelezen