"Migraine is niet zomaar hoofdpijn, maar het gevoel dat je je haren wil uittrekken."
Vanaf vandaag plaatst de Week van de Migraine de ziekte voor de zevende keer in de kijker. Apothekers bieden folders en posters aan en een foodtruck doorkruist België om mensen bewust te maken van de ernst van zo’n aanval. Iedereen kent iemand met migraine, maar wat weten we eigenlijk over de ziekte?
“Migraine treft vooral mensen tussen 15 en 50 jaar. Een actieve bevolkingsgroep die werkt, studeert of jonge kinderen opvoedt. Als daar dan een onvoorspelbare aandoening zoals migraine bij komt, leidt dat vaak tot een omwenteling in hun leven”, zegt specialist in hoofd- en aangezichtspijn Jan Versijpt, verbonden aan het Universitair Ziekenhuis Brussel.
Ongeveer 15% van de Belgen lijdt aan migraine. Niet elke patiënt heeft even ernstige klachten, maar bijna 2% heeft chronische migraine. Dat noemt neuroloog Versijpt "een aanzienlijk deel van onze bevolking" als je bedenkt dat zij meer dagen wel hoofdpijn hebben dan niet.
Hoe weet ik dat ik migraine heb en niet gewoon hoofdpijn?
"Ik was student en wilde de bus nemen naar huis. Opeens kon ik het uurrooster van de bus niet meer lezen. Mijn zicht viel weg, ik kreeg tintelingen in mijn armen en mijn gezicht." Chloë De Jonge vertelt over haar eerste migraineaanval. Ondertussen is ze 29 jaar en zwanger van haar tweede kind. "Je kan dat niet zomaar hoofdpijn noemen. Het is het gevoel dat je je haren wil uittrekken en je bent misselijk. Je voelt je echt ziek", benadrukt Chloë.
Het is niet zomaar hoofdpijn. Je wil je haren uittrekken en je bent misselijk. Je voelt je echt ziek.
Migraine is een hersenaandoening van het centrale zenuwstelsel. Een migraineaanval uit zich niet steeds op dezelfde manier. Het opvallendste symptoom is kloppende hoofdpijn, maar mensen kunnen ook misselijk worden of braken. Vaak hebben patiënten pijn bij veel beweging en vermijden ze fel licht of geluid.
Een combinatie van die klachten wijst op een mogelijke aanval. “Grofweg heb je de ziekte als je een vijftal aanvallen had in je leven”, zegt neuroloog Jan Versijpt. Dat cijfer is volgens hem een kunstmatige grens. De ziekte is volgens de neuroloog moeilijk te definiëren omdat ze bij elke patiënt verschillende symptomen vertoont.
Migraine uit zich bij elke patiënt op een andere manier. Het is daarom moeilijk om de ziekte te definiëren.
Opletten met chocolade, stress en computerschermen? Wat veroorzaakt migraine?
Migrainepatiënten duiden uiteenlopende triggers aan voor een migraineaanval. Dat bevestigt ook de bevraging waarmee de Week van de Migraine uitpakt. 1.000 Belgen met migraine vulden een online vragenlijst in over de factoren die volgens hen een aanval veroorzaken. Daarin verwijzen de meeste patiënten naar stress, fel licht, een veranderend slaappatroon en beeldschermen.
Chloë vertelt dat stress en weinig slaap bij haar ook een migraineaanval kunnen uitlokken. Ze let ook op bij erg warme of net erg koude dagen. Een duidelijke lijst van de factoren die ze moet vermijden, heeft ze niet. "Ik heb al veel gezocht naar de oorzaken voor een migraineaanval, maar ik heb nog niets overtuigend gevonden."
Neuroloog Jan Versijpt benadrukt dat die triggers zeer persoonlijk zijn en dat de wetenschap ze niet onderbouwt. Het is volgens hem niet mogelijk om een lijst te maken van alle factoren die migraine prikkelen. Elk individu reageert op een andere combinatie van factoren.
Het is niet mogelijk om een lijst van factoren te maken die migraine prikkelen. Elke persoon reageert op andere triggers.
Daarnaast interpreteren mensen die triggers soms fout. Wetenschappelijk onderzoek wees bijvoorbeeld aan dat chocolade eten een migraineaanval niet aanwakkert, al denken veel patiënten dat wel. “Dat komt doordat mensen voorafgaand aan een aanval soms zin hebben in zoetigheden en dat dan als een oorzaak bestempelen. Maar vaker is dat een teken dat de aanval eraan komt, dan dat ze die getriggerd heeft”, benadrukt neuroloog Versijpt.
Waarom is migraine zo'n ingrijpende ziekte?
De ernst van migraine blijkt uit de cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie. Na lage rugpijn zorgt de ziekte voor de meeste thuisblijvers op lange termijn. “In mijn praktijk zie ik dagelijks hoe groot de invloed van een migraineaanval is op mijn patiënten.” Neuroloog Versijpt schat de waarde van de Week van Migraine hoog in. Een migraineaanval zindert vaak een dag na. De patiënt moet vrienden-, familie- en werkafspraken missen.
Chloë vindt de grote invloed van migraine op haar dagelijks leven het lastigst. "Het is al vaak gebeurd dat mijn zicht wegvalt wanneer ik voor de klas sta. Een collega moet mij dan naar huis brengen. Als ik een aanval krijg, kan ik ook niet voor mijn zoontje zorgen. Dat is telkens een probleem als ik met hem alleen thuis ben."
Tijdens een aanval kan ik zelfs niet voor mijn zoontje zorgen. Dat is een probleem als ik met hem alleen thuis ben.
Klik hier als je meer wil weten over de Week van de Migraine.
Beluister hier het volledige gesprek met migrainepatiënt Chloë De Jonge: