Na dag vol hoogspanning en tientallen ontslagen binnen zijn regering: Britse premier Boris Johnson weigert op te stappen

De Britse premier Boris Johnson houdt voet bij stuk en neemt geen ontslag, ondanks aanmaningen van verschillende ministers uit zijn eigen partij om de handdoek in de ring te gooien. Hij houdt vol dat hij zich wil blijven richten op de "enorme problemen waar het land voor staat."

Eerder vanavond was een groep ministers naar Downing Street 10 afgezakt om Johnson duidelijk te maken dat - volgens hen - zijn premierschap einde verhaal is. Aanleiding daarvoor zijn de intussen bijna 40 ministers, onderministers en staatssecretarissen binnen de Conservatieve Partij die de voorbije twee dagen hun ontslag indienden, onder wie de minister van Volksgezondheid en die van Financiën. Het is van 1932 geleden dat zoveel ministers tegelijk aftraden.

Aan de basis van die massale uittocht ligt het ontslag van Chris Pincher als "deputy chief whip". Pincher werd in 2017 al eens uit die functie ontslagen, wegens seksueel wangedrag. Maar Johnson stelde hem weer aan, waarna hij om dezelfde reden weer moest opstappen. Iets waarvoor Johnson intussen zijn excuses heeft aangeboden. Maar die kwamen voor veel partijleden te laat. Een "nieuwe leugen", vinden zij, na de grote commotie rond de vele coronafeestjes die Johnson eerder al in nauwe schoentjes brachten.

Onder meer minister van Binnenlandse Zaken Priti Patel en de kersverse minister van Financiën Nadhim Zahawi waren bij de groep die naar Downing Street 10 trok. Ook Graham Brady, de invloedrijke voorzitter van het "1922 committee" (zie onder) bracht Johnson een bezoek, meldt de BBC. 

Volgens de Britse openbare omroep zouden ook mensen die wél aan zijn zijde staan naar de ambtswoning zijn afgezakt. Minister van Cultuur Nadine Dorries bijvoorbeeld werd er gespot, en zij heeft haar steun nog niet ingetrokken.

"Al dat gedoe zou voor iedere andere premier reden genoeg zijn geweest om af te treden", zegt correspondente Lia Van Bekhoven in "Terzake". "Maar premier Johnson is geen normale premier. Die stapt niet op, die zal echt uit Downing Street moeten worden getrokken aan zijn enkels."

Intussen wordt het lijstje alsmaar langer van regeringsleden die opstappen. Vanavond meldt minister voor Wales Simon Hart dat ook hij ontslag neemt. Eerder vanavond melden zowel de BBC als Sky News dat premier Johnson staatssecretaris Michael Gove zelf heeft ontslagen. Gove was een trouwe bondgenoot van de premier, maar zou zich nu ook tegen de regeringsleider hebben gekeerd.

Naast de verschillende ministerbezoeken aan de ambtswoning van Johnson, wordt achter de schermen echter nog meer aan de poten van zijn stoel gezaagd. Eerder vandaag kwam het zogenoemde "1922 committee" bijeen, een groep parlementsleden uit de Conservatieve Partij die de leiderschapsverkiezingen binnen de partij organiseert. Dat comité kan ook een vertrouwensstemming organiseren als genoeg parlementsleden (15 procent) daarom vragen.

Probleem is echter dat Johnson - die zowel premier is als partijleider van de Conservatieve Partij - begin juni nog zo'n stemming heeft overleefd, na de commotie over de coronafeestjes in zijn ambtswoning. Van de 359 Conservatieve parlementsleden stemden toen 211 voor de premier, 148 stemden tegen. 

Normaal kan Johnson dan een jaar lang niet meer uitgedaagd worden, maar het "1922 committee" zou daar een mouw aan willen passen door de partijregels aan te passen. Maandag houdt het comité interne verkiezingen, waarna de nieuwe leden dan de regels zouden kunnen aanpassen. En dan zou een nieuwe vertrouwensstemming snel kunnen volgen.

Johnson geeft voorlopig dus niet toe en dreigt zelfs met nieuwe verkiezingen, waarbij de Conservatieve Partij mogelijk heel wat zetels zou kunnen verliezen. Dichter bij de uitgang heeft Johnson tijdens zijn premierschap niet gestaan.