"Te moeilijk", "niet mooi" en "geen wereldtaal": daarom passen deze Waalse leerlingen voor Nederlands op school
"Nederlands is geen mooie taal", "het is te moeilijk" of "het is geen wereldtaal". Dat kregen onze collega's van de jongerenredactie te horen op een school in Tubize, Wallonië. Ze waren er gaan vragen waarom Engels zoveel populairder is geworden dan Nederlands op Waalse scholen. Tegelijk scoren Vlaamse leerlingen steeds minder goed op Frans: "We hebben daar een klein probleem."
In tegenstelling tot in Vlaanderen en Brussel, is in Waalse scholen Nederlands géén verplicht vak. Leerlingen in het middelbaar onderwijs kunnen kiezen tussen Nederlands, Engels en Duits. In het eerste jaar kiest bijna 2 op de 3 voor Engels, en amper 1 op de 3 voor Nederlands, het laagste cijfer ooit, zo bleek gisteren.
Hoe komt dat? Onze collega's van het jongerenjournaal Karrewiet en de jongerenredactie van NWSNWSNWS gingen het de jongeren zelf vragen in het IPES (Institut Provincial d'Enseignement Secondaire) in Tubize (of Tubeke zo je wil).
Leerlingen in het eerste jaar middelbaar geven aan dat ze Engels "internationaler" vinden, en dat Nederlands toch net iets moeilijker is. Bekijk hier de reportage van het jeugdjournaal "Karrewiet".
"Ik vind Nederlands moeilijker," zegt Enrica, die in het eerste middelbaar zit. "En Engels is makkelijk voor als je reist."
Oriana wijst erop dat het op sociale media vaak in het Engels te doen is. "Het is ook ideaal om liedjes en reportages te begrijpen." En er is meer: "Ik vind Nederlands niet zo mooi. Engels is mooier." Matheo vindt Engels makkelijker dan Nederlands. "En het is een taal die iedereen gebruikt.
Sebastiano koos dan weer voor Nederlands. "Je kan ermee op verschillende plekken werken." Ook Raphaël is van die mening: "In België spreekt de helft van de mensen Nederlands. Het is nuttig om te leren. Engels kan je gebruiken in andere landen, maar ik wil in België blijven."
"Meer vertrouwd met Engels"
Bij de vierdejaars middelbaar komen dezelfde argumenten terug. Elena (15) koos voor Engels, omdat ze denkt dat dat het beste is voor haar carrière later. "Het kan ook meer deuren openen op globaal vlak. En ik ben er beter mee vertrouwd." Dat Engels makkelijker is, is mooi meegenomen. "Het Nederlands heeft meer vervoegingen."
"Nederlands, omdat het moest"
Lio (15) is één van de leerlingen die wél voor Nederlands heeft gekozen, maar dan uit noodzaak. "Omdat mijn ouders me verplicht hebben. Het is beter om werk te kunnen vinden. En Engels praat toch iedereen. Met Nederlands kan je nog iets extra."
Zijn ouders hebben gelijk, vindt Lio, maar toch had hij zelf liever voor Engels gekozen: "Dat is makkelijker, en nuttiger in het alledaagse leven. Engels kan je in de hele wereld gebruiken, Nederlands enkel in België en in Nederland."
"Met Engels kan je overal terecht"
Idi (15) kon zelf kiezen en ging voor Engels. "Het is een meer familiaire taal. Thuis praten we ook meer Engels. Dat kan ik vaker oefenen. Op televisie zijn de meeste series ook in het Engels. We zouden meer Nederlands moeten studeren, maar ik zal proberen beide wat te oefenen."
Anaïs (16) koos Engels omdat ze graag reist en het nu eenmaal een universele taal is. "Je kan er overal mee terecht. Nederlands zou nuttiger geweest zijn in België zelf, en da's ook wat mijn ouders wilden. Maar ik plan nog om veel te reizen. Zelfs als ik twee talen had mogen kiezen, had ik er geen Nederlands bij genomen maar Spaans."
Zij kozen Nederlands uit vrije wil...
Lisa (17) heeft voor Nederlands gekozen, omdat dit haar in België het meeste kansen biedt op de arbeidsmarkt, zegt ze. "Van mijn ouders mocht ik kiezen. De helft van België praat Nederlands. Het is handig als je naar pakweg Antwerpen of Oostende gaat. Met Nederlands heb je meer opties hier. Als je naar het buitenland wil vertrekken, kies je misschien beter Engels."
Ook Safouane (15) koos Nederlands, "omdat het een belangrijke taal is in België. Om later werk te kunnen vinden. Ik ga ook vaak naar Halle, en daar praten ze Nederlands. Ik vind het wel niet zo'n mooie taal, maar het is nu eenmaal belangrijk.
Met Nederlands heb je meer opties in België
Bekijk hieronder reportage op de Instagram-account van NWSNWSNWS:
In Vlaanderen boert de kennis van Frans inmiddels achteruit
"Het is bekend, het niveau van het Frans bij Vlaamse leerlingen daalt. We hebben daar een klein probleem", weet Valeria Catalano die verbonden is aan de lerarenopleiding van de Hogeschool PXL. "Bij de uitstroom na het middelbaar zijn er steeds minder leerlingen die een eenvoudige conversatie kunnen voeren (ondanks het feit dat Frans al vanaf het vijfde leerjaar wordt onderwezen, red.). Tegelijk zijn er ook steeds minder leerlingen die ervoor kiezen om verder te studeren in talen," vertelt ze in "De wereld vandaag".
Waarom het niveau precies daalt, is een heel complexe vraag en er is niet meteen één factor uit te halen, zegt Catalano. Misschien kan het helpen als er meer uren taal zijn op school, denkt ze, of als de leerkrachten nog specifieker getraind worden om bijvoorbeeld leerlingen nog beter te prikkelen.
Jongeren zijn cultureel ver verwijderd van Frans, ook al wonen ze er dichtbij
Het is ook niet duidelijk of de trend snel gekeerd kan worden. "Ik denk niet dat het Frans als taal fout of slecht bekeken wordt in Vlaamse scholen, maar het wordt moeilijk bevonden."
Tegelijk is bij veel jongeren Engels de tweede taal geworden in hun omgang. "Ze worden er ook veel meer aan blootgesteld. We zijn cultureel heel ver verwijderd van dat Frans, ook al wonen we er dichtbij. Engels is voor jongeren een veel natuurlijker taal, ze hebben er minder schrik van en durven het makkelijker vrijuit spreken."
Beluister hier het volledige gesprek uit "De wereld vandaag":
