REUTERS

30 dagen Elon Musk bij Twitter: onhoudbare evenwichtsoefening van Twittertrol die regeert als Romeinse Keizer

Sinds de Amerikaanse ondernemer Elon Musk baas is van Twitter, lijkt er zich een soapserie af te spelen bij zowel Twitter zelf als op de tijdlijnen van de gebruikers. Met enige opwinding keken we uit naar de plannen van Musk om Twitter een waardevolle toekomst te geven. Maar van een innovatieve visie lijkt voorlopig geen sprake. Musk gedraagt zich eerder als een zoveelste Twittertrol dan als een visionaire CEO.

analyse
Tim Verheyden
Tim Verheyden is expert sociale media bij VRT NWS en auteur van het boek 'Het Had Waar Kunnen Zijn' over fake news en desinformatie.

Na de vraag of de voormalige Amerikaanse president Donald Trump opnieuw op Twitter mocht, lanceerde Elon Musk deze week alweer een nieuwe bevraging: “Moet Twitter alle gebannen accounts terug herstellen als ze de wet niet hebben gebroken of gebruikers spammen?”. Ja of neen waren de enige mogelijke antwoorden in de poll. 'Het Volk', zoals Musk het omschrijft, stemde ja en dat is uiteraard geen verrassing. 

Een groter contrast met wat Musk amper een maand geleden zei, kan er niet zijn. Toen ging hij nog een zogenoemde 'content moderation council' oprichten die dat soort beslissingen genuanceerd en gedetailleerd zou bespreken. Een raad die zich over dat soort moeilijke beslissingen zou buigen. Vandaag zijn de Twitterpolls van Musk het vehikel om die beslissingen te verantwoorden.

Eerder herstelde Musk dus al het account van Donald Trump (verwijderd omdat zijn tweet mee het geweld veroorzaakte tijdens de bestorming van het Amerikaanse Capitool, bewezen door een onderzoekscommissie van Republikeinen én Democraten), rapper Kanye West (verwijderd voor antisemitische uitspraken), en Project Veritas (een extreemrechtse groep die intussen onder meer op Twitter weer volhoudt dat de Amerikaanse overheid kinderhandel organiseert).

Romeinse keizer

Het blijft absoluut een pertinente vraag waarom een figuur als Donald Trump vorig jaar moest verdwijnen terwijl er andere extreme figuren uit autoritaire regimes wel hun account mogen houden. Dat is content moderation: beslissen welke berichten mogen blijven staan en welke niet, welke figuren geschorst worden en welke niet. En sinds Twitter er, als relatief klein medium, in slaagt om de publieke opinie mee te bepalen, is het meer dan ooit relevant dat we als samenleving inzage krijgen in hoe die content moderation gebeurt.

Musk heerst als een Romeinse keizer over Twitter. Een duim omhoog voor wie mag blijven of terugkeren, een duim omlaag voor wie pech heeft. De Twitterpolls van Musk zijn een vehikel om inhoudelijke beslissingen te verantwoorden.

Maar die ‘content moderation council’ is er niet gekomen en Trump & co zijn al terug. Iets dat Musk voor zichzelf al langer geleden had beslist. Musk heerst als een Romeinse keizer over Twitter. Een duim omhoog voor wie mag blijven of terugkeren, een duim omlaag voor wie pech heeft. Zo gaat de haat alleen maar toenemen, dit heeft niets met vrijheid van meningsuiting meer te maken.

Twitter is een platform waar desinformatie al jaren krioelt. Daarom dat er indertijd een Trust & Safety-afdeling werd opgericht (Vertrouwen & veiligheid). Terwijl wij hier doorgaans door wat meninkjes en Twitterdraadjes scrollen, wordt in andere delen van de wereld Twitter (maar ook andere sociale media) gebruikt om haat te zaaien en geweld te organiseren. Daar moest wat tegen gedaan worden.

Musk heeft na zijn komst meteen het hoofd van Trust & Safety ontslagen. Haar opvolger is intussen ook vertrokken. Musk wil minder content moderatie van mensen, maar kunstmatige intelligentie meer laten beslissen. Kostenbesparend. Maar is het ook efficiënt in de strijd tegen desinformatie en hate speech? Voormalige medewerkers zeggen alvast van niet.

Volgens Musk zelf is die hate speech al stevig gedaald sinds zijn komst. Volgens onderzoekers van de Amerikaanse Tufts Universiteit in Massachusetts is die haatspraak net toegenomen.

Stunt-tweets

Ook achter de schermen van Twitter lijkt Musk hetzelfde principe van de Romeinse keizer te hanteren. Zijn komst luidde een periode van chaos in. De helft van het personeel is ontslagen, adverteerders vertrekken en wie nog een geverifieerd account wil, moet er binnenkort voor betalen. Al lijkt dat plan even in de koelkast te steken. Heel veel officiële accounts van publieke figuren, overheidsinstanties, beroemdheden of journalisten hebben zo'n vinkje. Het zegt dat die mensen inderdaad zijn wie ze zeggen te zijn. Geen nepaccounts of parodieën. 

Dit betalend maken zet net de deur open voor meer misbruik want eender wie zou dan een vinkje kunnen kopen en zich uitgeven voor een ander. Pharmabedrijf Eli Lily verloor naar eigen zeggen miljoenen, omdat een nepaccount met een vinkje plots beweerde dat insuline gratis werd. Insuline wordt onder meer gebruikt door mensen met suikerziekte. Het aandeel van het bedrijf daalde op de beurs. Al zei de CEO van Eli Lily nadien wel dat hij door de massale reactie op de valse tweet beseft dat de prijs van insuline misschien wel naar beneden moet. 

Een kantoor van Twitter in San Francisco.
AFP or licensors

Veel personeelsleden die niet bij de eerste ronde werden ontslagen, zijn uit zichzelf vertrokken, omdat ze zich niet kunnen vinden in wat Musk doet met Twitter. Ook al zijn er veel technische profielen ontslagen of vertrokken, de app zal niet meteen crashen. Maar veiligheid is meer dan een website of een app die wat trager werkt. Het is te hopen dat Twitter even goed beschermd blijft tegen pakweg hackers.

Onlangs kregen trouwens de overblijvende personeelsleden een mail over de hoge werkdruk die er zit aan te komen, inclusief lange dagen. Voor wie dat niet ziet zitten, rest er enkel de uitgang, want het enige wat medewerkers konden aanklikken in het formulier dat bij de mail zat was ‘ja’. Zo een mentaliteit valt misschien nog -even- te verantwoorden bij een start up, maar dat is Twitter al lang niet meer. Je verwacht een CEO met een visie. Met een plan.

De opwinding die ik had met de komst van Musk is intussen verdwenen met de vaststelling dat één van de meest innovatieve ondernemers van onze tijd zich gedraagt als een ordinaire Twittertrol.

Musk lijkt Twitter vooral te gebruiken als een megafoon voor zichzelf. Wie op Twitter kritiek heeft op de gang van zaken, krijgt persoonlijk een standje. Tussendoor heeft hij ook tijd om virtuele vuistjes te geven aan mensen die pure desinformatie en complottheorieën  verspreiden.

Hoe Elon Musk van Twitter een app zal maken die van 220 miljoen dagelijkse gebruikers naar 900 miljoen zal gaan, inclusief meer winst, is een absoluut raadsel. Elke beleidsbeslissing lijkt de korte termijnvisie te hebben van een impulsieve tweet. De opwinding die ik had met de komst van Musk is intussen verdwenen met de vaststelling dat één van de meest innovatieve ondernemers van onze tijd zich gedraagt als een ordinaire Twittertrol.

Dat hoge stuntgehalte zorgt er inderdaad voor dat wat meer mensen komen kijken naar wat er aan het gebeuren is op Twitter, zegt de Amerikaanse  techjournalist Kara Swisher: “Ze komen vooral kijken naar een verkeersongeluk.” Ooit was de slogan van Facebook ‘Move Fast and Break Things’. Daar zijn ze bij Facebook intussen van teruggekomen. Mag het bij Twitter ook snel iets meer zijn, mijnheer Musk?

Meest gelezen