Nog geen brexit-akkoord tussen Verenigd Koninkrijk en Europese Unie na hele nacht vergaderen

Er is nog geen brexit-akkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. De Britse en Europese onderhandelaars zaten sinds woensdagmiddag samen en hebben de hele nacht doorgewerkt. Ze zouden wel dicht bij een akkoord staan. Áls er een akkoord uit de bus valt, moet het wel nog worden goedgekeurd door het Europese en het Britse parlement. Hoe moet het nu verder? 

Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie zitten opnieuw samen om te kijken of er nog een akkoord uit de bus kan komen die de uitstap van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie op een ordelijke manier kan regelen. Die brexit staat gepland eind deze maand en dus begint de tijd te dringen. Sinds dinsdagmiddag lijken de onderhandelaars op de rand van een doorbraak te staan, maar witte rook is er voorlopig niet. 

Woensdagavond zat Michel Barnier, de brexit-hoofdonderhandelaar voor de Europese Commissie, samen met de ambassadeurs van 27 EU-lidstaten. 27 en geen 28, want de ambassadeur van het Verenigd Koninkrijk zit er niet bij. "Hij praat hen bij over de vorderingen in de onderhandelingen", zei "Terzake"-journalist Willem Van Mullem ter plaatse. 

Bekijk hier de laatste stand van zaken van Willem Van Mullem of lees verder onder de video:

Videospeler inladen...

Eerst werd gezegd dat het akkoord voor woensdagavond of in de nacht van woensdag of donderdag zou zijn, maar dat is dus niet het geval gebleken. Het probleem zou in het Verenigd Koninkrijk liggen, waar premier Boris Johnson steun probeert te zoeken voor het akkoord zoals het nu op tafel ligt. Als er een akkoord komt, moet dat namelijk worden goedgekeurd door het Britse parlement en daar heeft Johnson geen meerderheid meer. Enkele punten in het akkoord liggen ook moeilijk voor sommige partijen. 

Het grootste struikelblok blijft de grens tussen Noord-Ierland en Ierland. Bij een brexit zou Noord-Ierland mee uit de Europese Unie stappen, terwijl Ierland erin blijft. Op die manier ontstaat er een nieuwe buitengrens aan de Europese Unie. Daar een harde grens van maken wil niemand en dus staat er nu in het akkoord dat er een douanegrens zou komen in de Ierse Zee. Zo zouden goederen in de havens worden gecontroleerd. 

"Dat zou een knieval zijn van Johnson", zegt Van Mullem, want de premier geeft zo meer toe dan zijn voorganger Theresa May, die zei dat "geen enkele Britse premier dat zou toestaan". En ook de Noord-Ierse gedoogpartner van de Britse regering, de DUP, is fel tegen die optie gekant. Ondertussen heeft die partij het ontwerpakkoord afgewezen. 

Bekijk hieronder waarom de Noord-Ierse grens precies zo'n struikelblok is voor de brexit:

Videospeler inladen...

"Hoe dan ook is er echt wel een deal in de maak, zo horen we van verschillende bronnen", zegt Van Mullem. Maar die deal kan er ook pas donderdag komen, net voor de start van de Europse top, waar die deal "bezegeld" zou moeten worden. Maar eigenlijk kan vrijdag ook nog, want de Europese top loopt tot dan. Normaal zal er op de top zelf alleszins niet worden onderhandeld. 

Maar wat als het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie een van de komende uren of dagen kunnen uitpakken met een akkoord? Dan nog is het niet allemaal rond. Het akkoord moet dan worden goedgekeurd door het Europese en het Britse parlement. Het zou zelfs kunnen dat het Britse parlement dan zaterdag bijeenkomt om over het akkoord te stemmen, wat vrij uniek zou zijn. 

"Maar het is niet zeker of het ook zal worden goedgekeurd", zegt correspondente Lia van Bekhoven in "Terzake". Het akkoord dat May sloot met de Europese Unie is in het verleden een paar keer weggestemd. "En de contouren van deze nieuwe deal zijn economisch nog niet half zo goed voor het Verenigd Koninkrijk. Er zijn wel een paar redenen waarom er nu meer kans op slagen is. Zo zitten de harde eurosceptici nu in de regering, waardoor ze minder geneigd zullen zijn om tegen te stemmen. En er is ook de tijd. Stilaan groeit het besef dat dit wel eens de laatste keer in deze regeerperiode kan zijn dat het parlement kan stemmen over een deal. En dan komt een tweede referendum misschien in het vizier. Dat is een risico voor de mensen die per sé een brexit willen."

Bekijk hieronder de uitleg van Lia van Bekhoven en lees verder onder de video:

Videospeler inladen...

De vraag is wel of dat alles nog lukt voor 31 oktober, wanneer de brexit zou moeten plaatsvinden. "Het zou best kunnen dat er wat uitstel komt om technisch alle puntjes op de i te zetten", zegt Van Mullem.

En wat als de deal niet wordt goedgekeurd? Een brexit zonder akkoord dan maar? Johnson zelf verklaarde in het verleden meermaals dat hij nog liever "dood in de sloot" zou liggen dan dat hij uitstel zou vragen aan de Europese Unie. Maar het parlement slaagde er vorige maand in om een brexit zonder akkoord tegen te houden. "Nu hoor je dat Johnson toch bereid zou zijn om uitstel te vragen mocht het nodig zijn", zegt Van Bekhoven. 

Bekijk hier de toelichting van Rob Heirbaut in "Het Journaal":

Videospeler inladen...

Professor Europese politiek Hendrik Vos gaf in "De afspraak" op Canvas meer duiding. Bekijk het hier:

Videospeler inladen...

Meest gelezen