Indra werkt, maar leeft toch in armoede: "Het is kiezen tussen de oogarts of eten op tafel"

Ze zijn met 1,7 miljoen, de Belgen die onder de Europese armoedegrens leven. Indra is één van hen. Ze werkt als poetsvrouw, maar heeft het moeilijk om op het einde van de maand eten te kunnen geven aan haar drie kinderen.  

In aanloop naar de verkiezingen van 26 mei gaat “Iedereen Kiest” twee weken lang op zoek naar de mensen en de verhalen achter cijfers en statistieken. Vandaag houden we halt in Erpe-Mere. We spreken er af met Indra, een gescheiden vrouw met drie kinderen. Haar inkomen schommelt rond de armoedegrens. Schiet het armoedebeleid te kort? We debatteren er vanavond over in Iedereen Kiest, om 21h55 op één, met Liesbeth Homans (N-VA), Bart Somers (Open VLD), Björn Rzoska (Groen) en Conner Rousseau (SP.A).

“Jobs, jobs, jobs.” Dat was het mantra van de federale regering. Een job als dé oplossing tegen armoede. Want armoede blijft een groot probleem in ons land. In 2014 leefde 15,5 procent van de Belgen onder de Europese armoedegrens, een cijfer dat de voorbije legislatuur licht is toegenomen. Vandaag leven er maar liefst 1,7 miljoen mensen in armoede en heeft 1 op de 5 het moeilijk om rond te komen.

Ook het aantal kinderen dat opgroeit in een kansarm gezin is er fors op vooruitgegaan. "Ik ga de kinderarmoede in Vlaanderen halveren. Reken mij daar maar op af", zei Vlaams minister van Armoedebestrijding Liesbeth Homans (N-VA) nochtans in 2016. We zagen geen halvering, maar een verdubbeling in vergelijking met tien jaar geleden. 

Hoe is het om een van die 1,7 miljoen te zijn? Om dat beter te begrijpen volgen we Indra, een gescheiden vrouw met drie kinderen. Ze is verpleegkundige van opleiding, maar werkt nu als poetsvrouw omdat de zware shiften moeilijk te combineren zijn met haar gezin. Haar loon van 1.300 euro, aangevuld met alimentatie- en kindergeld, schommelt rond de Europese armoedegrens. Indra vormt met 237.758 andere Belgen de “working poor”, mensen die werken, maar toch in armoede leven.

Het noodrantsoen

We volgen Indra op 22 maart. Op dat moment staat er nog 3,80 euro op haar rekening en heeft ze nog 15 euro in haar portemonnee voor de rest van de maand. “Iedere dag een vers brood kopen zal niet meer lukken. Maar goed, we trekken onze plan wel. Ik vraag aan mijn moeder of de kinderen bij haar mogen eten en ik heb wel nog wat voorraad in de kasten. Ons noodrantsoen”.

Iedere dag een  vers brood kopen zal niet meer lukken. Maar goed, we trekken ons plan.

Indra
Videospeler inladen...

Ooit had Indra een eigen huis, maar door haar scheiding raakte ze dat kwijt. Nu woont ze in een huurhuis dat eigenlijk te duur is voor haar. Ze staat samen met 135.500 andere Vlamingen op de wachtlijst voor een sociale woning.  Dat zijn 15.000 meer wachtenden dan bij het begin van de legislatuur, een stijging van 12 procent. De gemiddelde wachttijd is iets meer dan drie jaar.

Na de betaling van haar vaste kosten houdt Indra nog 150 euro per week over voor vier personen. Dat is 5 à 6 euro per persoon per dag. En daar moet ze alles mee kopen: voeding, kleding, benzine,... Ondertussen weet ze maar al te goed hoe ze kan besparen. Kledij koopt ze altijd tweedehands, de haren van de kinderen knipt ze altijd zelf en eten probeert ze te bemachtigen aan sociale tarieven. "Het is iedere keer opnieuw keuzes maken: ga ik naar de winkel om eten te kopen of koop ik een paar schoenen voor mijn kinderen?" 

Kiezen tussen de oogarts of eten op tafel

Als er onvoorziene uitgaven nodig zijn, komt Indra in de problemen. De bril van Elias, haar zoon van 13, is al een halfjaar stuk en hij heeft dringend aangepaste glazen nodig. Omdat Indra de oogarts en de nieuwe bril niet kon betalen, stelt ze dit al maanden uit en probeerde ze de bril zelf te herstellen met plakband. “Tjah, wat moet ik doen? Het lukt echt niet. Het is kiezen tussen de oogarts of eten op tafel zetten.”

Indra's kinderen beseffen maar al te goed dat het niet makkelijk is voor hun mama. Ze beseffen dat nieuwe kleren krijgen en op vakantie gaan voor hen niet mogelijk is. "Mijn vriendjes kunnen naar Spanje en Engeland op reis gaan. Wij niet. Ik vind dat niet eerlijk, want ik zou heel graag eens naar Spanje gaan om de Sint te kunnen zien. Maar ik gun het de andere kindjes." Kobe wil heel graag een touw om te spelen. Dat kost drie euro, maar dat kan er niet van af. 

Ik zou heel graag eens naar Spanje gaan, om de Sint te zien. Maar ik gun het de andere kindjes. 

Kobe
Videospeler inladen...

Spaarpot van de kinderen

Geld dat de kinderen krijgen voor verjaardagen, moeten ze afgeven en wordt in een spaarvarken gestoken. “Het doet pijn, maar ik kan niet anders dan hier soms geld uithalen. Ik zeg altijd dat ik het er later, met een kleine extra, terug zal instoppen, maar dat is me nog nooit gelukt.”

Videospeler inladen...

Culturele armoede

Ook hobby’s zijn moeilijk. Geen budget. “Groeiende kinderen eten me arm. En tussen werk en kinderen is er weinig ruimte voor ontspanning. Ik ga niet naar concerten of lezingen. Reizen? Nee. Nooit naar het buitenland. Sportkampen voor de kinderen? Nee. Vrienden? Nee. Met vrienden ga je al eens iets drinken of eten en is het de bedoeling dat je af en toe eens trakteert. En dat lukt niet. Ik heb geen vrienden. ”

En de toekomst? Indra droomt ervan om ooit een eigen huis te kunnen kopen, zodat ze haar kinderen toch iets kan nalaten. Ook al beseft ze dat dat niet evident zal zijn. “Het lastigste is dat ik mijn kinderen zo veel moet weigeren. Ik zou hen zo graag zo veel meer kansen geven. Maar dat lukt niet en dat doet pijn.”

Videospeler inladen...

Meest gelezen