Rijn in Duitsland dreigt vanaf vrijdag onbevaarbaar te worden (en dat zou ook voor ons een probleem zijn)
In Duitsland is het waterpeil van de Rijn, een van de langste rivieren van Europa en een levensader voor de economie, zo laag aan het zakken dat de bovenloop vanaf vrijdag zo goed als onbevaarbaar dreigt te worden voor vrachtschepen. Als transport over de Rijn wegvalt, kan dat ook bij ons problemen geven voor de industrie.
Door de aanhoudende droogte in grote delen van Europa zien tal van rivieren en waterwegen er onherkenbaar uit omdat het water historisch laag staat. Dat geldt ook voor de Rijn, met zijn lengte van 1.233 kilometer een van de langste rivieren van Europa.
Ter hoogte van Kaub, tussen Koblenz en Mainz in Duitsland, is het peil van de Rijn zo laag aan het zakken dat het tegen vrijdag voor vrachtschepen zo goed als onmogelijk dreigt te worden om er op de rivier te varen.
Het waterpeil zou vrijdag zakken onder de 40 centimeter boven het merkteken voor de waterstand in Kaub, die zelf 130 centimeter waterstand aangeeft. Op deze website is het peil van Kaub live te volgen.
"We zitten nu op het kritieke punt dat de meeste schepen op die plek niet meer in staat zijn goederen naar de Bovenrijn te brengen en dus moeten stoppen", zegt Gisèle Maes, voorzitter Kenniscentrum Binnenvaart Vlaanderen en afgevaardigd bestuurder van de binnenvaartrederij Victrol in het Radio 1-programma "De ochtend".
BELUISTER - Gisèle Maes legt uit wat de gevolgen zijn van de lage waterstand van de Rijn:
Waterpeil van de Rijn op kritiek punt: "De meeste schepen niet meer in staat om naar boven-Rijn te varen"
"Er zijn nog schepen die er kunnen varen, maar dat is een heel beperkt aantal", gaat Maes verder. Het gaat dan om moderne schepen, die met eenzelfde diepgang meer lading kunnen vervoeren en kleine, oudere schepen.
BEKIJK - Varen op een bijna onbevaarbare rivier: het is een hele uitdaging, vertelt Peter Claereboets, kapitein van de Servia:
In het weekend zou het peil van Kaub nog verder kunnen dalen. Het is nog maar de tweede keer in 100 jaar dat het water in Duitsland zo laag staat dat de Rijn voor vrachtschepen moeilijk bevaarbaar is.
De vorige keer, in november 2018, was de toestand zelfs nog dramatischer, want toen stond er bij Kaub maar 27 centimeter water in de Rijn (boven het merkteken). Maar toen was het herfst, een moment waarop het water normaal gesproken op zijn laagste peil staat. Terwijl dat nu gebeurt in het midden van de zomer.
BEKIJK - "De toestand is tamelijk dramatisch, maar nog niet zo dramatisch als in 2018." Volgens Christian Lorenz, die voor een cargobedrijf werkt, is er nog wat marge.
Problemen voor energievoorziening
De Rijn is een belangrijke levensader voor de economie. Vorig jaar werden 200 miljoen ton goederen en grondstoffen vervoerd via de Rijn. Het gaat vooral om kolen en gas, uitgerekend in de huidige energiecrisis zo belangrijk, en ook om ertsen, grondstoffen voor de chemische industrie, landbouwproducten, granen en containers.
Nu het water zo laag staat, kunnen schepen veel minder lading meenemen. "Binnenschippers kunnen nu soms maar varen met een capaciteit van 25 procent", zegt transporteconoom Christa Sys tegen VRT NWS.
Dat is problematisch voor fabrieken en energiecentrales die voor hun bevoorrading afhankelijk zijn van de binnenvaart. Als het transport over de Rijn wegvalt, zal dat gevoeld worden in Duitsland, maar ook bij ons. In Ludwigshafen kampt chemiereus BASF bijvoorbeeld met een tekort aan grondstoffen.
"De energie-industrie, en bedrijven die afhankelijk zijn van de binnenvaart, kunnen dat voelen", waarschuwt econome Christa Sys. "In Frankrijk is al beslist om minder te produceren omdat er onvoldoende aanlevering van kolen gebeurt via de binnenvaart. Ook in sommige Belgische bedrijven zou het wegvallen van het transport via de binnenvaart een dergelijke impact kunnen hebben."