Architect Daniel Libeskind na kritiek op ontwerp voor Antwerpse Boerentoren: "Om herinnering te beschermen moet je die toekomst durven geven"
"Je moet durven openstaan voor de toekomst", zegt wereldberoemd architect Daniel Libeskind die de Antwerpse Boerentoren onder handen neemt in "De afspraak". "Natuur en cultuur passen goed samen, net zoals oud en nieuw." Daarmee reageert Libeskind op de kritiek die zijn ontwerp - een combinatie van glas en groen - krijgt. Sommigen vinden zijn project prachtig, anderen dan weer spuuglelijk.
De parel van Antwerpen, de iconische Boerentoren, krijgt een moderne facelift. Veel glas, veel groen. Zo moet het gebouw er in de toekomst uitzien. Eigenaar Fernand Huts kocht het gebouw in 2020. Niet veel later schreef hij een ontwerpwedstrijd uit, waaraan dertig van de beste architecten ter wereld deelnamen. Er kon slechts één persoon de winnaar zijn: Daniel Libeskind.
De Amerikaanse en Pools-Duitse Libeskind, de zoon van Holocaust-overlevenden, is wereldberoemd. Naast musea in Berlijn en Denver, een theater in Dublin en een congrescentrum in Bergen, ontwierp Libeskind ook Ground Zero, de plek waar ooit de Twin Towers stonden. "Ik was de masterplanner, diegene die zich door alle politiek en emoties moest murwen", herinnert hij zich in "De afspraak."
Naar de ziel kijken
Architecturale prestigeprojecten over de hele wereld dragen zijn naam. Nu gaat hij ook met de Antwerpse Boerentoren aan de slag. "Het is geen gemakkelijke opdracht om een privégebouw tot een publieke bestemming om te vormen", zegt Libeskind. Toch wil hij de hele Boerentoren omvormen tot cultureel erfgoed. "Je mag niet enkel de basis veranderen en openstellen voor publiek. Je moet dat met de hele toren doen. We willen de toren opnieuw schenken aan de Antwerpenaar, maar dan moet je er ook een ervaring van maken."
BEKIJK - "De Boerentoren is meer dan enkel een vergaderplek voor mensen met macht":
We willen de toren opnieuw schenken aan de Antwerpenaar, maar dan moet je er ook een ervaring van maken
"Een mens leer je ook niet kennen door enkel naar het lichaam te kijken. Met een toren is dat net hetzelfde. Je moet naar het hart leren kijken, naar de ziel van het gebouw", gelooft Libeskind. "De Boerentoren moet een panorama voor élke Antwerpenaar en een geweldige plek voor kunsttentoonstellingen worden."
Een oefening in het nieuwe leven
Libeskind laat zich inspireren door de geschiedenis van de Stad Antwerpen. "Ik ben een enorme fan van de Antwerpse gouden jaren. Wie kent er het gouden tijdperk van Antwerpen nu niet?" Zo wist Libeskind al veel langer af van het bestaan van de Antwerpse Boerentoren, waar bij de start van de bouw in 1929 heel wat discussie over was. En dat is ook nu weer het geval, weet Libeskind.
De onthulling van zijn project doet heel wat stof opwaaien. Sommigen vinden het een prachtig ontwerp, anderen spuuglelijk. Ook Vlaamse bouwmeester Erik Wieërs doet zijn duit in het zakje. "Wat we te zien krijgen is spektakelarchitectuur, niet duurzaam en niet hedendaags."
BEKIJK - "Alleen een dwaas kent het gouden tijdperk van Antwerpen niet":
Voor Libeskind is het in ieder geval duidelijk. "Dit is zo fout, het gaat net om zoveel meer. Het is geen oefening op de vorm, maar in het nieuwe leven. Het nieuwe leven moet ook altijd zijn eigen ecologie weerspiegelen", bijt Libeskind van zich af. "Je wilt geen gebouw dat een lege geest is van zijn verleden. Je moet ook durven openstaan voor de toekomst."
Je wilt geen gebouw dat een lege geest is van zijn verleden, je moet ook durven openstaan voor de toekomst
Het zal in ieder geval nog even duren voor je de nieuwe Boerentoren een bezoekje kan brengen. Eerst moet de asbestverwijdering nog voltooid worden. Nadien wordt nog samengezeten met de betrokken diensten. Pas daarna kan men een vergunningsaanvraag indienen. Tegen 2027 zou de renovatie van start kunnen gaan.