Verkeersboetes niet betalen blijft een oud zeer bij diplomaten: Groen vraagt "gerichtere aanpak"

Brussel is als Belgische én Europese hoofdstad een hot spot voor diplomaten en diplomatiek personeel. Je ziet er dan ook geregeld auto's passeren met een CD-nummerplaat, een corps diplomatique. Dankzij het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer zijn diplomaten onschendbaar, en dat geldt ook voor "banale" verkeersboetes. Daar kan de overheid niet aan onderuit en dat uit zich ook in de cijfers. 

In 2018 werden in totaal 417 verkeersinbreuken door diplomaten vastgesteld: 21 procent van die boetes werd meteen betaald. Het jaar daarop ging het om 627 inbreuken, waarvan amper 6 procent onmiddellijk werd betaald. Veruit de meeste overtredingen gaan over overdreven snelheid (1.011 in de periode 2018-2021). "Het is frappant dat er op pakweg 10 jaar tijd geen beterschap is", klaagt Groen-Kamerlid Kim Buyst aan.

"Het klopt inderdaad dat die diplomatieke status maakt dat het moeilijker is om diplomaten te sensibiliseren om hun boetes te betalen. Maar we kunnen toch gerichtere maatregelen nemen zodat ook die doelgroep verkeersboetes betaalt zoals elke Belg dat doet", aldus Buyst.

Groen verwijst naar Nederland, waar diplomaten geen verkeersboete maar een "notificatiebrief" in de bus krijgen waarin ze worden aangesproken op hun fout. Dat werpt kennelijk vruchten af want in Nederland wordt bijna de helft van de diplomatieke bekeuringen daadwerkelijk betaald. 

"De Nederlandse aanpak met het versturen van een “notificatiebrief” in plaats van een verkeersboete is één variante van de verschillende mogelijkheden bij de behandeling van deze complexe materie", antwoordt minister Wilmès. "Het dient te worden opgemerkt dat in België andere methodes worden ingezet die beter aansluiten bij de heersende context van ’s werelds grootste diplomatieke gemeenschap", klinkt het. 

"De Directie Protocol (de dienst binnen Buitenlandse Zaken die de officiële betrekkingen met de buitenlandse diplomatieke vertegenwoordigingen in goede banen moeten leiden, red.) laat bovendien niet na om niet-betaalde verkeersboetes ter sprake te brengen bij de diplomatieke zendingen."

Hoe vaak een boete alsnog werd betaald na een aanmaning, is niet duidelijk. "Het is niet mogelijk hiervan een algemeen overzicht te geven", aldus het kabinet-Wilmès. 

"Het niet betalen van boetes is een evergreen in het diplomatiek bestel", weet professor internationaal recht Jan Wouters (KU Leuven). "In New York is het bijvoorbeeld een regelrechte plaag wanneer de VN in sessie is. Dan zitten ze er met hun handen in het haar omdat er zoveel wildparkeren plaatsvindt. Elk land heeft zo'n beetje zijn eigen manier om daarmee om te gaan."

Welke ambassades of organisaties het in ons land niet zo nauw nemen met het betalen van boetes, daarop geeft minister Wilmès geen antwoord. "In de regel zijn het individuele personeelsleden van ambassades die nalaten hun boetes te betalen, eerder dan de diplomatieke zending. Het is bijgevolg moeilijk om te veralgemenen. "

In het verleden bleken onder meer de diplomaten van Saudi-Arabië en India de grootste wanbetalers. "De meeste westerse diplomatieke diensten, waaronder ons land, hebben toch tamelijk strikte richtsnoeren rond verkeersboetes. Zeker voor westerse landen is de praktijk dat de eigen diplomaten worden aangespoord om spontaan hun boetes te betalen", geeft professor Wouters mee.

Maar de diplomatieke immuniteit op zich versoepelen voor wat betreft verkeersovertredingen, dat zit er niet in. "Dan zou je het Verdrag van Wenen moeten aanpassen. Dat is een te zware procedure. Bovendien open je dan een beetje een doos van Pandora want misschien zullen er landen zijn die bepaalde andere overtredingen ook willen aanpakken, aldus Wouters.