Kankerpatiënten binnenkort thuis opgevolgd met slimme pleister: "Verbetert levenskwaliteit én levensverwachting"
Kankerpatiënten zullen binnenkort met een slimme pleister thuis opgevolgd kunnen worden. Het systeem zal 24 op 7 waarden als hartslag en temperatuur van de patiënt monitoren en die gegevens delen met artsen en thuisverpleging. Zo hoeft de patiënt niet in het ziekenhuis te blijven en kan er toch snel ingegrepen worden als er complicaties zouden optreden. Het zou zowel de levensverwachting als de levenskwaliteit van de patiënt kunnen verhogen.
Elke dag wordt bij 193 Belgen kanker vastgesteld. "Hoewel de huidige kankerbehandelingen steeds doeltreffender worden, moeten sommige patiënten toch voor lange tijd verschillende behandelingen krijgen", zegt hematoloog en voorzitter van het Leuven Kankerinstituut Michel Delforge (UZ Leuven).
"Aan de ene kant zorgt dat voor capaciteitsproblemen in de ziekenhuizen. Aan de andere kant kan een behandeling neveneffecten bij de patiënt veroorzaken", gaat hij verder. "Sommige van die bijwerkingen zijn vervelend, maar andere kunnen ook gevaarlijk zijn. Denk maar aan infecties. Als arts zie je je patiënten enkel als ze langskomen voor de behandeling, maar je weet niet hoe het met hen gaat als ze weer naar huis gaan tot de volgende afspraak. We hebben dus niet altijd zicht op complicaties die door de ziekte of de behandeling optreden."
We hebben niet altijd zicht op complicaties die door de ziekte of de behandeling optreden
Een slimme pleister - die de toestand van kankerpatiënten aan de hand van enkele parameters thuis registreert - zou die blinde vlek kunnen oplossen. Daarvoor slaan bedrijven Byteflies, nexuzhealth, Wit-Gele Kruis Oost-Vlaanderen, Leuven Kankerinstituut en UZ Leuven de handen in elkaar onder de naam "OncoCare@Home".
Levenskwaliteit en levensverwachting
"Studies tonen aan dat als we neveneffecten sneller kunnen detecteren en beter opvolgen via constante monitoring, we niet alleen de levenskwaliteit, maar zelfs de levensverwachting van sommige kankerpatiënten kunnen verbeteren. Hoe sneller we op de hoogte zijn van nevenwerkingen, hoe beter voor de patiënt", legt Delforge uit.
Hoe sneller we op de hoogte zijn van nevenwerkingen, hoe beter voor de patiënt
Momenteel worden nevenwerkingen bijvoorbeeld eerst met de huisarts besproken of rapporteren patiënten die zelf aan hun arts in het ziekenhuis. "Maar dat is niet altijd makkelijk als je ziek bent of als je zelf je toestand moeilijk kan inschatten. Op die manier kan er veel kostbare tijd verloren gaan."
Hoe werkt de slimme pleister?
Een kankerpatiënt die tijdens zijn of haar behandeling naar huis mag, zal dus zo'n slimme pleister op het lichaam krijgen. Dat kan bijvoorbeeld via de thuisverpleging. Vervolgens zal de pleister heel wat parameters bij de patiënt registreren.
Welke parameters er precies zullen gemeten worden, hangt af van de patiënt en de soort behandeling hij of zij krijgt. "Een behandeling of nevenwerking kan heel veel verschillende organen treffen, waardoor we verschillende parameters moeten meten", vertelt Delforge. "In eerste instantie gaat het bijvoorbeeld om vitale functies zoals de lichaamstemperatuur, bloeddruk en hartslag. We weten bijvoorbeeld dat als patiënten zware chemotherapie krijgen, hun weerstand erg daalt. Een banale infectie kan dan op korte tijd levensbedreigend worden."
In eerste instantie gaat het bijvoorbeeld om vitale functies zoals de lichaamstemperatuur, bloeddruk en hartslag
Nexuzhealth - dat vandaag het grootste patiëntenportaal in Vlaanderen beheert - zal de data die via de slimme pleister verzameld worden, importeren en verwerken in een elektronisch patiëntendossier. Dat wordt dan gedeeld met de behandelende artsen en de zorgteams in zowel het ziekenhuis als de eerste lijn. "Zo kunnen de gegevens vanuit de thuissituatie samen geïnterpreteerd worden met de medische voorgeschiedenis van de patiënt en kunnen we sneller optreden", aldus Delforge.
Minder opnames en overlijdens
Op termijn zou die constante opvolging (her)opnames in het ziekenhuis kunnen voorkomen. De partners van "OncoCare@Home" stellen dat het aantal ziekenhuisopnames met 10 procent zou kunnen verminderen.
"We hopen vooral dat we de meest dringende heropnames sneller zullen detecteren en zo het aantal overlijdens door complicaties terugdringen", zegt hematoloog Delforge.
Ontwikkeling
Momenteel wordt de slimme pleister nog volop ontwikkeld. Dit jaar richten de onderzoekers zich op de ontwikkeling en de protocollen om in 2023 de testfase te starten. De klinische proeven zullen gebeuren binnen het UZ Leuven. De ambitie is om tegen 2027 zo’n 10.000 patiënten in België te hebben gemonitord met de pleister. Voor dit project krijgen ze 1.000.000 euro steun van de Vlaamse overheid, namelijk via Flanders Innovation en Entrepreneurship.
Zo'n slimme pleister wordt overigens al gebruikt voor de opvolging van coronapatiënten. Bijvoorbeeld wanneer zij het ziekenhuis vroegtijdig moesten verlaten door bijvoorbeeld capaciteitsproblemen.
