Een welles-nietesspelletje over het hoofd van politiemensen heen en de terugkeer van Crevits

De dood van een jonge politieagent in Schaarbeek was de aanleiding voor een hard welles-nietesspelletje tussen minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) en de politievakbonden. Die laatste vragen zelfs het ontslag van de minister. En vandaag maakt ook Vlaams viceminister-president Hilde Crevits (CD&V) opnieuw haar opwachting, nadat ze op doktersadvies enkele weken moest rusten. Wetstraatwatcher Ivan De Vadder overloopt de politieke actualiteit. 

analyse
Ivan De Vadder
Wetstraatwatcher voor VRT NWS. Maakt en presenteert ook het programma "De afspraak op vrijdag".

Vandaag keert Hilde Crevits terug, viceminister-president voor de CD&V in de Vlaamse regering. Minister-president Jan Jambon (N-VA) zei in "De zevende Dag" dat hij blij zal zijn wanneer zijn ploeg opnieuw volledig is. Al mogen we daaruit volgens Jambon niet concluderen dat vervangers Benjamin Dalle en Jo Brouns het slecht zouden hebben gedaan.

De twee vervangende ministers hebben alvast één hete kastanje al uit het vuur gehaald voor Hilde Crevits. De heikele beslissing - toch voor de CD&V die geconfronteerd wordt met de weerstand van heel wat lokale burgemeesters - om de Ventilushoogspanningslijn in West-Vlaanderen op een traject van 12 km na, bovengronds te bouwen, hebben zij manmoedig genomen. Waardoor die knoop openlijk doorhakken Crevits, als lokaal betrokkene, alvast is bespaard.  

Daarmee is het dossier nog niet klaar: er zijn nog héél wat hindernissen te nemen. Allemaal stappen die ook meteen proceduremomenten bieden aan de tegenstanders, waardoor het project wel eens heel veel vertraging zou kunnen oplopen. Daarom staken de tegenstanders, onder wie de lokale burgemeesters, het verzet niet.

Chris Peeters, de baas van Elia die de lijn zal bouwen zei in "De zevende dag" dat hij - mocht het hem overkomen - onder zo'n hoogspanningslijn zou blijven wonen, omdat er volgens hem door de strikte normen, geen gezondheidsprobleem is. De burgemeester van Ledegem, Bart Dochy (CD&V), één van de lokale burgemeesters die weerstand biedt, merkte op dat er helemaal nog geen normen zijn afgesproken. 

Een heilloos welles-nietesspelletje

Veel discussie ook dit weekend over de omstandigheden van het drama in Schaarbeek waar een jonge politieagent om het leven is gebracht. Vooral de politievakbonden gingen er dit weekend keihard tegenaan. Twee van hen vragen onomwonden het ontslag van minister van Justitie Vincent van Quickenborne (Open VLD), omdat er geen nultolerantie zou zijn bij aanvallen tegen politiemensen. 

En de toon van de vakbonden is hard: in een tweet vraagt de liberale politiebond VSOA of de "minister nog in de spiegel durft te kijken" en "wat hij de bevolking weer wijs wil maken". Zo fors zelfs dat de voorzitter van de Open VLD Egbert Lachaert, zijn partijgenoot in verdediging neemt en vraagt om het "beschaafd" te houden en "geen persoonlijke hetze" tegen de minister te ontketenen.

De vakbonden vragen dus nultolerantie voor aanvallen tegen politiemensen. De minister repliceert dat hij amper een maand na zijn aanstelling in 2020 beslist heeft om zo’n nultolerantierichtlijn in te voeren. De vakbonden beweren dat die richtlijn dode letter is gebleven, en halen voorbeelden aan van gevallen waarin geweld tegen politiemensen niet is veroordeeld. Die gevallen kloppen niet, zegt de minister, waarbij de vakbonden weer andere cijfers bovenhalen. Al worden die vakbonden tijdens het debat in "De zevende dag" wel tegengesproken door Ine van Wymeersch, de procureur van Halle-Vilvoorde.

Een welles-nietsspelletje, en dat is vooral voor een minister een heilloos pad, lijkt me. Wat Van Quickenborne ook beweert ("er wordt nooit geseponeerd"), de vakbonden zullen wel een tegenvoorbeeld vinden. En wat als de minister dat tegenvoorbeeld dan niet meer kan relativeren of interpreteren? Waartoe heeft dit gebekvecht dan geleid? Alvast niet tot een beter inzicht van wat er die avond allemaal exact is gebeurd en wie eventueel verantwoordelijk is. Het is wel duidelijk dat alvast de minister zichzelf niet verantwoordelijk voelt en niet denkt aan opstappen.

Wie is verantwoordelijk?

De minister gaf in "Het journaal" zelf een andere verklaring voor de harde reactie van de vakbonden. Volgens Van Quickenborne verwijten de bonden hem dat het loonakkoord, dat politiemensen een loonsverhoging zou geven, trager wordt doorgevoerd en dat er de verstrengingen zijn van het pensioensysteem van de politie. Dat zouden de vakbonden de minister kwalijk nemen, maar in "De zevende dag" reageert Vincent Houssein van de VSOA verontwaardigd. "Ongelooflijk grof dat de minister insinueert dat wij het loonakkoord voor dit geval zouden misbruiken. Dat is een pure schande."

Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) vaart opvallend genoeg een andere koers. Er is geen sprake van een conflict met de vakbonden. Zij schaart zich in een open brief aan de kant van de politiemensen. "Ik stuur jullie deze brief in alle nederigheid, en in afwachting van de lopende onderzoeken, om jullie te laten weten dat onze samenleving aan jullie zijde staat. Vandaag nog meer dan anders."

Straks is er een bijeenkomst van de commissie in het parlement waar we misschien meer te weten zullen komen. Waarom is de man niet aangehouden toen hij dreigde met een aanval op de politie? Waarom is de psychiatrische afdeling van het ziekenhuis niet op de hoogte gebracht van de achtergrond van de man? Of waarom is de man niet gedwongen opgenomen, gecolloqueerd, zoals dat heet? Onduidelijkheid over de antwoorden kan misschien leiden tot een parlementaire onderzoekscommissie, maar Vlaams Belang vraagt nu al - net als de vakbonden - het ontslag van de minister van Justitie.

En mocht er, na de antwoorden op die vragen, toch nog sprake zijn van politieke verantwoordelijkheid, dat ligt die wel degelijk bij de twee ministers, ze zullen zelf moeten beslissen over hun houding. Het enige wat je er aan kan toevoegen is dat het verleden heeft bewezen dat zo’n ontslag uit politieke verantwoordelijkheid louterend kan werken. En het een politieke terugkeer van de politicus zeker niet in de weg staat.

Meest gelezen