Oostenrijkers en Deen dankzij ons land vrij uit Iraanse cel: wat weten we over hen?

Een week na de vrijlating van de Belg Olivier Vandecasteele heeft Iran nog eens drie Europeanen vrijgelaten die in Teheran in de cel zaten. Het gaat om twee mannen met de dubbele Oostenrijks-Iraanse nationaliteit en een Deense man. Ze landen vannacht op de luchthaven van Melsbroek, maar wat weten we al over hen?

De bondskanselier van Oostenrijk en de Deense minister van Buitenlandse Zaken bevestigen dat Iran twee Oostenrijkse staatsburgers en een Deen heeft vrijgelaten die in Teheran vastzaten. Ze bedanken de Belgische regering en Oman, dat bemiddeld heeft in de ruildeal met Iran voor de in ons land veroordeelde terrorist Assadolah Assadi.

BEKIJK - "Bijzondere dank aan de Belgische premier De Croo voor zijn inzet en engagement", aldus de Oostenrijkse bondskanselier Karl Nehammer:

Videospeler inladen...

De foto's die bovenaan en in dit artikel te zien zijn, werden genomen toen de drie mannen op het vliegtuig stapten in Iran richting Oman, van daaruit vliegen ze verder naar België. 

De Oostenrijkse minister van Buitenlandse Zaken, Alexander Schallenberg, deelde de namen van de twee Oostenrijkse mannen: het gaat om Massoud Mossaheb en Kamran Ghaderi. De identiteit van de Deense man werd niet vrijgegeven en daarom brengen we hem ook niet herkenbaar in beeld. 

Massoud Mossaheb (76)

Massoud Mossaheb (76) is een Iraans-Oostenrijkse zakenman en heeft meer dan 52 maanden (ruim vier jaar) in een Iraanse cel doorgebracht. Hij is werktuigbouwkundig ingenieur en heeft tientallen jaren ervaring in de lucht- en ruimtevaartindustrie. Voor zijn arrestatie, werkte hij voor verschillende bedrijven als consultant. Mossaheb is mede-oprichter van de Iran-Austrian Friendship Society, een Oostenrijkse ngo die is opgericht om de banden met Iran te versterken.

De zakenman werd in januari 2019 in Teheran gearresteerd op verdenking van spionage toen hij er een delegatie wetenschappers begeleidde. Drie dagen na zijn arrestatie werd hij in een isoleercel in de beruchte Evin-gevangenis in Teheran opgesloten, waar hij volgens Amnesty International gefolterd werd tot hij tot bekentenissen overging. Daarna werd hij overgebracht naar een gedeelde cel in de open afdeling van de gevangenis. 

Die gedwongen bekentenissen stonden centraal tijdens zijn "proces" begin 2020. In augustus van dat jaar werd hij uiteindelijk veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf voor spionage. Iran meent dat hij tijdens zijn vele bezoeken aan Iran en als sleutelfiguur van de Iran-Austrian Friendship Society spioneerde voor Israël en Duitsland.

Mossaheb kampte al voor zijn arrestatie met heel wat gezondheidsproblemen, werd meermaals geopereerd en moet eigenlijk regelmatig medicatie innemen en behandeld worden door specialisten. Hij lijdt aan hartaandoeningen, diabetes, nierfalen, leververvetting en heeft problemen aan de knie, voeten en rug. 

Pas eind 2022 kreeg hij voor de eerste keer medisch verlof. Hij mocht toen de gevangenis tijdelijk verlaten voor dringende medische zorg. Ook in februari van dit jaar kreeg hij even medisch verlof.

Wegens zijn slechte gezondheidstoestand en de berichten over mensonterende behandeling en zelfs folteringen in de Evin-gevangenis vreest de familie van Massoud Mossaheb voor zijn leven. De zakenman mocht zijn familie overigens pas in april 2019 - nadat hij "bekend had" - voor de eerste keer zien. 

Kamran Ghaderi

Van de drie mannen die vandaag zijn vrijgelaten, heeft de Oostenrijks-Iraanse zakenman Kamran Ghaderi het langst in een Iraanse cel doorgebracht: meer dan 7 jaar. Hij werd op 2 januari 2016 op het Imam Khomeini vliegveld in Teheran gearresteerd toen hij zijn moeder en broer ging bezoeken.

Kamran Ghaderi heeft een vrouw en drie kinderen. Vorige week deed Amnesty International nog een oproep om een petitie te tekenen voor zijn vrijlating, omdat hij toen exact 2.700 dagen in de cel zat.

Ghaderi is IT-consultant en manager en maakte in oktober 2015 - enkele maanden voor zijn arrestatie - nog deel uit van een Oostenrijkse handelsdelegatie met hooggeplaatste regeringsleden, onder wie toenmalig president Heinz Fischer.

Net als Mossaheb werd Karman opgesloten in een isolatiecel en gedwongen om valse bekentenissen af te leggen. Volgens Amnesty International werd de zakenman zelf gemarteld en had men hem ook wijsgemaakt dat zijn broer en moeder in de cel zaten en zouden gefolterd worden. Daarop ondertekende hij een bekentenis waarin staat dat hij spioneerde voor Oostenrijk en de Verenigde Staten. 

Pas in april 2016, toen zijn moeder hem eindelijk mocht bezoeken, vernam hij dat zijn familieleden nooit gearresteerd waren. Na een oneerlijk proces - hij mocht bijvoorbeeld zijn advocaat pas twee dagen voor het begin van het proces zien - werd Ghaderi in augustus 2016 veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf. 

Sinds zijn arrestatie is de gezondheid van de zakenman sterk achteruitgegaan. In februari 2018 kreeg hij medisch verlof voor een rugoperatie. De vereiste fysiotherapie achteraf begon zes maanden te laat en werd nooit voltooid. Nog tijdens dat medisch verlof in 2018 toonde een MRI-scan aan dat een tumor in zijn linkerbeen steeds groter wordt. Ghaderi heeft daar voortdurend medische zorg voor nodig.

Deense man - identiteit onbekend

Over de derde vrijgelaten gevangene is nog niet veel bekend. We weten dat hij over de Deense nationaliteit beschikt en dat hij in november 2022 door Iran werd gearresteerd in de marge van de manifestaties voor vrouwenrechten.

De Deense minister van Buitenlandse Zaken, Lars Løkke Rasmussen, verklaart dat hij "blij en opgelucht is dat een Deense burger op weg naar huis is naar zijn familie in Denemarken na gevangenschap in Iran". Hij zegt dat hij geen naam kan noemen en niet meer informatie kan meegeven over de identiteit van de man. 

Ook de vrijlating van de Zweeds-Iraanse professor Ahmadreza Djalali (die ook gastprofessor was aan de VUB) heeft naar verluidt op tafel gelegen, maar maakte uiteindelijk geen deel uit van de ruildeal. Voor Iran is zijn vrijlating blijkbaar nog altijd onbespreekbaar. Waarom, is de Belgische onderhandelaars onduidelijk. België blijft zich wel inzetten om hem vrij te krijgen, laat de federale regering weten.

Meest gelezen