© Capture TV CBS via Bestimage

Is Archie een titel onthouden? Zit Harry krap bij kas? Deze beweringen uit interview bij Oprah kloppen (niet)

In hun beruchte interview met Oprah Winfrey doen prins Harry en zijn vrouw Meghan Markle forse beweringen over het Britse koningshuis. Is hun zoon Archie onterecht een prinsentitel onthouden? Was dat om een onderliggende racistische reden? Weerlegt het hof geen leugens over Meghan in de pers om schoonzus Kate Middleton te beschermen? Hebben andere leden van het koningshuis wél een half-in-half-uit-regeling gekregen? En is Harry écht op droog zaad gezet? We gaan het punt voor punt na, oftewel factcheck!

“Archie krijgt onterecht geen prinsentitel”

Archie heeft bij zijn geboorte geen prinsentitel gekregen, in tegenstelling tot de kleine George, de oudste zoon van prins William. Maar in principe zal Archie wél een prins worden zodra de Queen overlijdt en kroonprins Charles koning wordt.

Dat zit zo. Al in 1917 heeft de toenmalige koning George V de regels vastgelegd, omdat er wel erg veel leden van de koninklijke familie recht hadden op een prinsentitel: het ging zelfs verder dan de kleinkinderen van de koning.

2019 Pool/Samir Hussein

Daarom besliste hij dat achterkleinkinderen van de monarch niet langer prinsen en prinsessen werden, met uitzondering van de oudste zoon van de oudste zoon van de troonopvolger. In de huidige situatie is dat prins George, want hij is de oudste zoon van prins William, en William is de oudste zoon van troonopvolger prins Charles. Daarom werd George bij zijn geboorte automatisch een prins, en Archie niet, ook al zijn ze allebei achterkleinkinderen van de Queen.

Volgens deze regel hebben het zusje en het broertje van prins George dus geen recht op een prinsentitel. Hoe komt het dan dat ze toch prinses Charlotte en prins Louis heten? Dat is omdat de Queen in 2012 - nog voor George geboren was - heeft beslist dat alle kinderen van prins William automatisch een prinsentitel zouden krijgen. Dat kan de Queen eigenmachtig beslissen: ze mag zogenoemde “letters patent” uitvaardigen waarmee ze onder meer adellijke titels kan toekennen.

Prins Louis, prinses Charlotte en prins George.

In de regeling van koning George V krijgen kleinkinderen van de regerende monarch wél een prinsentitel, maar enkel nakomelingen in de mannelijke lijn komen in aanmerking. Dat verklaart bijvoorbeeld waarom de kinderen van prinses Anne (de enige zus van prins Charles) geen prinsentitel kregen. En ook waarom de kinderen van haar broer prins Andrew, Eugenie en Beatrice, wél prinsessen zijn. De twee kinderen van prins Edward, de jongste zoon van de Queen, voeren voorlopig geen prinsentitel, maar hebben er wel recht op. Ze mogen er zelf over beslissen als ze 18 jaar worden.

Maar er verandert voor Archie wel iets als de Queen overlijdt, want dan wordt Charles koning. En Archie is de kleinzoon van Charles. Onder de regeling van koning George V wordt hij op die dag dus automatisch prins Archie. Dat zal Meghan ongetwijfeld weten. Waarom zegt ze dan in het interview dat haar zoon de titel ontzegd wordt? Dat heeft meer dan waarschijnlijk te maken met het voornemen van kroonprins Charles om de monarchie in de toekomst te stroomlijnen en te moderniseren. Hij wil tegemoetkomen aan de aanhoudende klacht dat het Britse koningshuis te duur is en er te veel belastinggeld naartoe gaat. 

Kroonprins Charles wil in de toekomst de monarchie stroomlijnen, afslanken. Meghan weet dat ongetwijfeld
royalty-expert Flip Feyten

Dat betekent afslanken, minder werkende leden, minder volle balkons op Buckingham Palace bij feestelijkheden, en dus ook minder prinsentitels. Officieel is daarover nog niets vastgelegd, maar ook prins William zou het eens zijn met die plannen.

Daarin staan Charles en William trouwens niet alleen. Ook bij andere Europese koningshuizen zoals het Nederlandse en het onze is die denkoefening al gemaakt. Het zou dus best kunnen dat in het kader daarvan gesprekken zijn gevoerd met Meghan en Harry, waarbij ze te horen kregen dat hun kinderen niet langer een prinsentitel zouden krijgen op het moment dat Charles koning wordt. En dat is vermoedelijk waarnaar Meghan verwijst als ze zegt: "They want to change the convention for Archie" (ze willen de conventie wijzigen voor Archie).

“Archie krijgt onterecht geen beveiliging”

Als Archie geen prinsentitel krijgt, heeft hij ook geen recht op de daarbij horende bescherming door veiligheidspersoneel, zegt Meghan in het interview. De gedachte alleen al bezorgt haar nachtmerries. Maar klopt dat ook?

Niet noodzakelijk. Wie een prinsentitel draagt, heeft niet automatisch recht op beveiliging (en dan bedoelen we de klok rond). Neem bijvoorbeeld Beatrice en Eugenie. Dat zijn prinsessen, en toch krijgen ze geen permanente beveiliging. Ze zijn geen “senior royals”, of “werkende leden”, van het koningshuis: dat wil zeggen dat ze – officieel - geen taken uitvoeren als vertegenwoordiger van de Queen (al verschijnen ze af en toe wel op officiële gelegenheden.) Ze verdienen dus ook allebei zelf de kost.

BEKIJK hier het fragment over de beveiliging van Archie en over zijn huidskleur:

Videospeler inladen...

“Archie wordt achtergesteld vanwege zijn huidskleur”

Meghan heeft het over akelige gesprekken waarin een niet nader genoemd familielid met Harry bespreekt hoe donker de tint van zijn toekomstige kinderen zou kunnen uitpakken. De suggestie wordt gewekt dat die donkere tint ook een reden zou kunnen zijn om die kinderen een titel en beveiliging te ontzeggen. 

Het zinnetje van Meghan dat daar het dichtst bij komt is: “... and also the idea of the first member of colour in this family not being titled in the same way that other grandchildren would be” (de gedachte dat het eerste familielid van kleur niet dezelfde titel zou krijgen als andere kleinkinderen.)

Is dat een indruk? Lopen Meghan en Harry hier een beetje te hard van stapel en reageren ze overgevoelig op een opmerking die misschien totaal niet discriminerend bedoeld was? Dat is heel moeilijk te achterhalen voor wie niet bij dat gesprek aanwezig was. Zoals hierboven beschreven is er misschien een andere verklaring: de wens van prins Charles en prins William om het koningshuis af te slanken en goedkoper te maken voor de Britse belastingbetaler.

“Anderen kregen wel een half-in-half-uit-regeling, en wij niet”

In januari vorig jaar legden Harry en Meghan de Queen en prins Charles een plan voor, waarbij ze gedeeltelijk terugtraden als “werkende leden” van het koningshuis en gedeeltelijk hun eigen initiatieven zouden ontwikkelen, los van “The Firm”. Maar volgens hoge hovelingen en de Queen zelf is zo’n half-in-half-uit-formule onmogelijk. 

Jezelf met commerciële deals en sponsoring inlaten en tegelijkertijd het koningshuis vertegenwoordigen kan niet: daar zou de pers pas een vette kluif aan hebben. Het was dus het een of het ander kregen ze te horen. Maar andere leden van het koningshuis mogen dat wél, zeggen Harry en Meghan. Klopt dat?

Er is wel degelijk een eerder geval. Harry en Meghan baseren zich op het voorbeeld van Prince Michael of Kent, een neef van de Queen (hun vaders waren broers). Die vertegenwoordigt de Queen vaak, zij het enkel in het buitenland. Dat deed hij bijvoorbeeld bij staatsbegrafenissen in India, Cyprus en Swaziland, en bij de viering van de onafhankelijkheid van Belize.  

Prins Michael of Kent (l) met zijn dochter, lady Gabriella Windsor.

Hij ontvangt daarvoor geen overheidsgeld. Hij verdient namelijk zelf zijn brood als directeur van zijn eigen consultancybedrijf. Hij sluit dus commerciële deals over de hele wereld. En hij presenteerde ook een paar documentaires over Europese koningshuizen. Hij woont wel gratis in een appartement op Kensington Palace.

Maar anderzijds staat prins Michael wel maar op plaats 49 in de lijn voor de troonopvolging. Hij is een tamelijk onopvallende figuur in de koninklijke familie en loopt niet echt in de kijker. Hij is dus ook niet meteen een doelwit voor de sensatiepers.

“De koninklijke familie wil leugens over ons in de pers niet rechtzetten.”

Meghan klaagt erover dat “The Firm” met opzet niet reageert op onwaarheden die over haar in de pers verschijnen. Het verhaal over de traantjes bij de pasbeurt van de bruidskinderen. Het was niet Meghan die Kate aan het huilen bracht, maar omgekeerd. 

De familie kende de waarheid heel goed, zegt Meghan, maar ondernam niets om de roddels in de pers tegen te spreken. Om Kate te beschermen. Terwijl Meghan rustig beschadigd mocht worden.

BEKIJK hier het verhaal van het meningsverschil tussen Meghan en Kate:

Videospeler inladen...

Maar is dat niet wat Buckingham Palace altijd doet: in alle talen zwijgen en het laten overwaaien? Onder het motto “never complain, never explain” (nooit klagen, nooit uitleggen)?

Anders dan vaak gedacht heeft Buckingham Palace al verschillende keren roddels in de pers tegengesproken
royalty-expert Flip Feyten

Neen, dat is niet zo. Anders dan vaak gedacht heeft Buckingham Palace al verschillende keren roddels in de pers tegengesproken. Kijkers van “The Crown” kennen alvast een geval: toen de kranten schreven dat het hommeles was tussen de Queen en prins Philip in de vroege jaren van hun huwelijk, ontkende het paleis dat vlakaf in een persbericht.

Zo hebben ze ook verschillende keren prinses Diana verdedigd toen de pers haar door de mangel haalde. In 1982 nodigde de Queen zelfs een aantal hoofdredacteuren ten paleize uit met het dwingende verzoek de zwangere Diana te ontzien. 

In 1987 ontkende het paleis in een communiqué dat er problemen waren in het huwelijk tussen Charles en Diana. In 1992 ontkende het zelfs dat Diana meegewerkt zou hebben aan het boek “Diana, her true story” van Andrew Morton, waarin de totale mislukking van dat huwelijk onbarmhartig bloot kwam te liggen.

In zeer zeldzame gevallen trekt de koninklijke familie zelfs naar de rechtbank om haar gelijk te halen tegen leugens of inbreuken op hun privacy. Zoals toen foto’s van Kate verschenen die topless aan het zonnebaden was. Of toen over de zoon van prinses Margaret geschreven werd dat hij zich onbehoorlijk had gedragen in een pub.

Het is ook vreemd dat niemand van het koningshuis Meghan wou steunen toen ze de krant “Mail on Sunday” voor de rechter daagde omdat die een persoonlijke brief had gepubliceerd die ze aan haar vader Thomas Markle schreef. 

Want niemand minder dan prins Philip, de echtgenoot van de Queen, deed ooit iets gelijkaardigs: hij eiste en verkreeg in 1987 een forse schadevergoeding van de krant The Sun, toen die uit een persoonlijke brief van hem citeerde over de reden waarom zijn jongste zoon Edward vroegtijdig ontslag genomen had uit het leger.

Meghan heeft in deze kwestie dus wel degelijk een punt.

“De koninklijke familie heeft ons op droog zaad gezet”

Harry claimt dat hij op droog zaad is gezet door The Royal Family. Hij zegt letterlijk dat ze alle financiële steun hebben afgesneden en dat hun verhuizing naar de VS zonder de erfenis van zijn moeder niet zou zijn gelukt. Ook de lucratieve contracten met Netflix en Spotify zijn volgens hem nodig om de bescherming voor zijn gezin te betalen. Klopt dat?

Het is bijzonder moeilijk om exact de financiële handel en wandel van de koninklijke familie te achterhalen. Maar een aantal elementen over Meghan en Harry zijn min of meer bekend.

Om te beginnen was het hun eigen wens om niet langer overheidsgeld te ontvangen, om op die manier onafhankelijker te worden. En ook om de pers een argument uit handen te slaan, want die vindt dat ze het recht heeft om kritisch te berichten over royals als die gefinancierd worden met belastinggeld.

Maar de toelage die Harry ontving uit de “Sovereign Grant” (vergelijkbaar met de “Civiele Lijst” van onze koning) bedroeg maar 5 % van zijn inkomen. De rest kwam hoofdzakelijk van papa Charles. En dat is geen belastinggeld, want prins Charles zorgt voor zijn eigen inkomen.

Charles is prins van Wales, en elke prins van Wales erft sinds 1337 automatisch The Duchy of Cornwall. Daarmee wordt geen grondgebied bedoeld, maar een reeks bezittingen: 550 km² land met daarop een paar honderd boerderijen, maar ook kantoren, winkels, bedrijfjes, eigendommen in Londen, plus een aandelenportefeuille. Totale waarde vandaag: meer dan een miljard pond, belastingvrij. Uit de opbrengsten daarvan gaat elk jaar een deel naar de prins. De boekhouding is met een simpele muisklik voor iedereen raadpleegbaar op het internet.

In 2020 leverde dat prins Charles een inkomen van 23,7 miljoen pond op (ca. 27 miljoen euro), te besteden aan zijn publieke opdrachten, zijn liefdadigheidsinitiatieven en zijn privé-uitgaven. Bij die laatste horen ook echtgenote Camilla, en het inkomen van William en Harry. Over zijn privé-inkomen betaalt Charles vrijwillig inkomstenbelastingen.

Misschien ging Harry ervan uit dat hij zijn toelage van papa zou blijven ontvangen na zijn vertrek als werkend lid van het koningshuis, aangezien het niet om belastinggeld gaat. Maar blijkbaar heeft prins Charles zijn wens om financieel onafhankelijk te worden letterlijk genomen.

Harry erfde van zijn moeder Diana, dat bedrag werd vakkundig belegd
royalty-expert Flip Feyten

Waar leven Harry en Meghan dan wel van? Harry erfde een klein vermogen van zijn moeder Diana. Na aftrek van belastingen zou zijn erfdeel – dat een aantal jaren deskundig belegd werd - vandaag 10 miljoen pond (11,6 miljoen euro) bedragen. Hij erfde ook van zijn overgrootmoeder, the Queen Mother: naar schatting 7 miljoen pond op het moment van haar overlijden. Bovendien kon hij sparen: als militair verdiende hij jaarlijks ongeveer 40.000 euro. Het vermogen van Meghan bij haar huwelijk wordt geschat op 5 miljoen dollar (4,2 miljoen euro). 

Sindsdien zijn er voor het koppel wat inkomsten bij gekomen: voor hun deal met streamingdienst Netflix alleen al wordt een bedrag van 130 miljoen euro genoemd. En dan is er nog de deal met Spotify, en een contract met het bedrijf Harry Walker Agency, dat actief is in het zéér goed betalende  lezingencircuit.

Daartegenover staan ook een paar forse uitgaven. Hun optrekje in Montecito in Californië kostte Harry en Meghan naar verluidt 14,7 miljoen dollar, en ze betalen nu ook voor hun eigen beveiliging. Ze hebben ook de volledige som van 2,4 miljoen pond terugbetaald voor de renovatie van Frogmore Cottage (foto onder) in Windsor, die aanvankelijk gefinancierd was met belastinggeld.

PA Archive/PA Images

Meest gelezen