Alcohol is een deel van onze cultuur geworden, al is het geen ongevaarlijk product, zegt het VAD.

Het is weer februari, het is weer Tournée Minérale: hoeveel alcohol is "acceptabel"?

Een glaasje bij het eten, nieuwjaarsrecepties, babyborrels, familiefeestjes... Alcohol is overal in onze maatschappij. De campagne Tournée Minérale doet ons daar opnieuw bij stilstaan, vooral bij de gezondheidsrisico’s ervan. Maar hoeveel is te veel?

Tournée Minérale streeft naar géén alcohol, een maand lang, liefst langer. Maar ook zonder Tournée Minérale bestaat er een richtlijn, een advies voor min of meer verantwoord alcohol drinken. En die grens wordt steeds lager gelegd.

Enkele jaren geleden nog was 21 standaardglazen bier of wijn per week voor een man en 14 standaardglazen voor een vrouw acceptabel. Nu is dat niet meer dan 10 standaardglazen bier of wijn per week, voor vrouwen én mannen (een standaardglas komt overeen met 10 gram pure alcohol, red). Dat is de richtlijn van het VAD (Vlaams Expertisecentrum voor Alcohol en andere Drugs). Als je meer drinkt, valt dat in de categorie riskant alcoholgebruik.

Wie alcohol drinkt, kan de richtlijn van het VAD gebruiken om te bepalen hoeveel alcohol hij drinkt en wanneer.
VAD
Om de risico's van alcholgebruik te beperken, drink je best niet meer dan 10 standaardglazen per week, zegt het VAD.
VAD

Compromis tussen wetenschap en maatschappij

Tien glazen dus, maar de wetenschap is strenger: zo weinig mogelijk alcohol, liever 2 dan 10 glazen per week. Dat de drempel voor (on)gezond alcoholgebruik toch op 10 standaardglazen per week ligt, is het gevolg van een compromis tussen wetenschap en maatschappij. "Alcoholgebruik is maatschappelijk aanvaard. Alcohol is dan ook de meest gebruikte legale drug in Vlaanderen en België. Het is een deel van onze cultuur geworden, al is het geen ongevaarlijk product", lezen we bij het VAD.

Alcohol is de meest gebruikte legale drug in Vlaanderen en België. Het is een deel van onze cultuur geworden, al is het geen ongevaarlijk product.

Vlaams Expertisecentrum voor Alcohol en andere Drugs

"Alcohol verdooft eerst de hersendelen die het gedrag en de gevoelens controleren", schrijft het VAD. "Zo zorgt een kleine hoeveelheid alcohol voor een stoutmoediger, actief gevoel. Bij een grotere hoeveelheid vermindert het reactievermogen. Nog meer alcohol vermindert de controle over de bewegingen en het coördinatievermogen." Daarnaast geeft het VAD aan dat alcoholgebruik een belangrijke risicofactor voor ongevallen en verwondingen is.

Om de risico's van alcholgebruik te beperken, drink je best niet meer dan 10 standaardglazen per week, zegt het VAD. Maar een op de zes (15 tot 20 procent) geeft aan meer dan 10 glazen alcohol per week te drinken. Bij jongeren lijkt het alcoholgebruik te dalen. Volgens een studie van het VAD drinkt een op de vijf 17-18 jarigen nooit. Dat is niet zo bij ouderen: het zijn vooral 45-plussers die meer dan 10 glazen per week drinken.

"Alcohol is toxisch, toxisch en toxisch"

"Drie argumenten om niet te drinken: alcohol is toxisch, toxisch en toxisch. Het is een vergif." Dat zegt Hans Van Vlierberghe, leverspecialist aan het UZ Gent. "Als het over roken gaat, dan is er geen discussie. Roken is dodelijk", zegt Van Vlierberghe. "Ook alcohol is schadelijk, maar de discussie is anders omdat alcohol deel uitmaakt van de maatschappij."

Van Vlierberghe is formeel: alcohol is een vergif dat je lever steeds verder aantast tot je een fatale levercirrose krijgt. Maar ook de andere organen lijden eronder omdat er ontstekingsreacties ontstaan die op lange termijn de kans op tumoren kunnen verhogen.

Volgens leverspecialist Hans Van Vlierberghe is alcohol een vergif dat je lever steeds verder aantast tot je een fatale levercirrose krijgt.

Kan een glas wijn je risico op kanker verhogen?

Voor roken is het duidelijk: het is schadelijk en het veroorzaakt longkanker. Voor alcohol is dat minder duidelijk. De wetenschap is er niet uit welke rol alcohol nu precies speelt in het ontstaan van bepaalde kankers, er blijft controverse rond. Kanker is dan ook complex. Genen, brute pech, wel of niet bewegen, voeding,  je gewicht... het zijn allemaal factoren die een rol kunnen spelen.

"Alcohol drinken is over het algemeen minder kankerverwekkend dan roken. Maar van alcohol kan je wel levercirrose en leverkanker krijgen. Die link is heel duidelijk. Ook bij slokdarm, keelkanker, borstkanker en een aantal andere kankers speelt alcohol een rol. Voor andere kankers is de link met alcohol minder duidelijk", zegt Eric Van Cutsem, digestief oncoloog aan het UZ Leuven en voorzitter van de Stichting Tegen Kanker.

Welke adviezen geeft een oncoloog?

Leverspecialist Van Vlierberghe is wél overtuigd van de invloed van alcohol als een van de factoren die een invloed hebben op het ontstaan van kanker, zelfs bij kleine hoeveelheden. Oncoloog Van Cutsem is iets voorzichtiger. Omdat volgens hem de wetenschappelijke consensus ontbreekt over de hoeveelheid alcohol en voor welke kankers precies. Zijn advies, en dat van de Stichting Tegen Kanker:

  • Beperk alcohol!
  • Niet meer dan 2 glazen per dag
  • 5 tot 10 glazen per week zijn een maximum
  • Drink niet elke dag, dat is beter voor je lever en metabolisme

Hogere leeftijdsgrens voor jongeren

Een op de drie jongeren heeft al alcohol gedronken voor de leeftijd van 14 (volgens cijfers van het VAD). Alcohol werkt in op het brein, het ontspant en maakt minder angstig. Jongeren zijn kwetsbaarder voor alcohol omdat hun brein nog niet volledig ontwikkeld is, dat gebeurt pas als ze 25 zijn. Heel jong met alcohol beginnen (voor de leeftijd van 16) verhoogt de kans op verslaving later.

Alcohol heeft impact op het brein. Het is belangrijk om jongeren niet te vroeg in aanraking te laten komen met alcohol.

Hans Van Vlierberghe, leverspecialist aan het UZ Gent

Jongeren kunnen vanaf 16 bier en wijn kopen, vanaf 18 sterke drank. Leverspecialist Van Vlierberghe stelt voor om die leeftijdsgrens te verhogen tot 18 en 21. "Alcohol heeft impact op het brein. Het is belangrijk om jongeren niet te vroeg in aanraking te laten komen met alcohol. De leeftijdsgrens verhogen is niet alleen wetenschappelijk beter, het geeft ook een duidelijk signaal aan jongeren dat alcohol schadelijk is". Ook VAD wil die leeftijdsgrens optrekken.

Bewustwording

Voor het zevende jaar op rij al organiseren het VAD en De Druglijn een alcoholvrije maand onder de naam "Tournée Minérale". De boodschap is telkens dezelfde: "Drink in februari geen alcohol, en merk dat je je daarbij beter in je vel voelt." Bewustwording dus van de risico’s van alcohol en dat het ook zonder kan.

BEKIJK - "Mag ik nog een pintje?": "Terzake" filmt 36 uur op spoed UZ Gent en ziet wat alcohol aanricht:

Videospeler inladen...

Ben je bezorgd over je alcoholgebruik of dat van iemand rondom jou? Dan kan je contact opnemen met je huisarts. Liever anoniem, dan kan je terecht bij de De Druglijn voor een eerste advies op maat. Voor online hulpverlening en begeleiding kan je ook terecht op www.alcoholhulp.be, een initiatief van de Vlaamse overheid. Bij Tele-Onthaal kan je 24 uur op 24 uur gratis en anoniem bellen naar het telefoonnummer 106 of chatten via www.tele-onthaal.be.

Meest gelezen