Twee op de drie borstkankerpatiënten na twee jaar weer aan het werk: "Ze willen graag en snel terug naar de werkvloer"
Twee jaar na de diagnose zijn twee op de drie borstkankerpatiëntes weer aan het werk. Dat meldt de CM, na een grote studie bij meer dan 7.000 patiëntes. Ongeveer een kwart van hen blijft zelfs werken tijdens de eerste maanden van de behandeling. Volgens CM-baas Van Gorp bewijst dit dat een zware ziekte niet het einde van een loopbaan moet betekenen, maar dat patiënten wel voldoende ondersteuning moeten krijgen.
"Eerlijk? We zijn positief verrast door dat hoge cijfer van vrouwen die na 2 jaar weer aan het werk zijn", zegt CM-baas Luc Van Gorp. Het christelijk ziekenfonds heeft 7.600 leden bevraagd, die de afgelopen jaren tijdens hun loopbaan de harde diagnose kregen. Twee jaar na de diagnose is 67% van hen weer voltijds of deeltijds aan het werk. "Dat hoge cijfer toont aan dat mensen die zwaar ziek zijn, echt wel weer willen gaan werken", concludeert Van Gorp.
24% van de vrouwen blijft in de eerste weken na de diagnose nog werken. Al betekent dat niet dat ze elke dag op de werkvloer staan. "Ze doen alleszins geen beroep op ons voor een uitkering. Dat betekent niet dat ze niet thuis zijn gebleven, maar toch nooit langer dan 30 dagen onafgebroken."
Hoe zwaarder de diagnose, hoe moeilijker de terugkeer
Niet alle herstellende patiënten keren even vlot terug naar de werkvloer. Verschillende factoren spelen daarbij een rol, bijvoorbeeld leeftijd. Hoe jonger, hoe groter de kans dat patiëntes na 2 jaar weer werken. Maar ook de intensiteit van de ziekte: hoe zwaarder de diagnose, hoe moeilijker een vlotte terugkeer naar de werkvloer. 77% van de vrouwen bij wie de ziekte in een vroege fase werd vastgesteld, is na 2 jaar weer aan de slag. Dat zijn vrouwen bij wie er een tumor is gevonden, maar geen klieren zijn aangetast, en ook geen sprake is van uitzaaiingen. Patiëntes bij wie de ziekte in een laat stadium werd vastgesteld, als er sprake is van uitzaaiingen, hebben veel meer moeite om terug te gaan werken. Van hen staat 27% na twee jaar weer op de werkvloer.
Volgens de studie van de CM moet er ook gekeken worden naar het type behandeling. "Patiënten die chemotherapie hebben gekregen, gaan minder snel weer aan het werk. Wie een operatie moest ondergaan, heeft meer kans om na twee jaar weer aan het werk te zijn." (Patiëntes die niet geopereerd werden, kregen de diagnose vaak pas in een heel laat stadium, wanneer er sprake was van uitzaaiingen.)
Soort werk speelt een rol
Een andere factor die mee bepaalt hoe snel borstkankerpatiëntes weer gaan werken, is het soort werk. Arbeidsters zijn na twee jaar minder vaak terug aan de slag dan bedienden. Van Gorp: "Vaak is dat werk fysiek zwaarder, wat een terugkeer moeilijker maakt. En het is vaak ook moeilijker om aangepast werk te doen." Ook bij zelfstandigen is de situatie anders. "Zelfstandigen proberen zo lang mogelijk aan het werk te blijven. Zij voelen meteen de financiële impact. Maar eens ze arbeidsonbekwaam zijn, is het moeilijker om terug aan de slag te gaan", zegt Van Gorp .
Voor arbeidsters is het moeilijker terug te gaan werken. Hun job is fysiek zwaarder, en aangepast werk vragen is minder evident.
Van Gorp kijkt ook naar werkgevers. "Zij kunnen het voor herstellende werkneemsters makkelijker maken om terug te keren, door bijvoorbeeld aangepast werk te voorzien." Volgens hem is dat ook een reden waarom arbeidsters moeilijker weer gaan werken: het is vaak moeilijker voor hen om aangepast werk te krijgen. Maar ook ziekenfondsen en artsen moeten patiënten coachen, vraagt de CM.
"Zieken willen snel terug gaan werken, het stigma klopt niet"
In oktober vorig jaar raakte bekend dat minister van Volksgezondheid De Block (Open VLD) voor acht ziektes laat onderzoeken hoe lang werknemers out mogen zijn. Borstkanker was er daar één van. CM-topman Van Gorp vindt dat gevaarlijk. "We kunnen niet van alle borstkankerpatiëntes hetzelfde verwachten. De intensiteit van de ziekte, maar ook de behandeling spelen dus een grote rol." Maar volgens Van Gorp is een stok achter de deur ook gewoon niet nodig. "Langdurig zieken willen niet de hele tijd ziek thuis zitten, maar willen het gewone leven hervatten, en dus gaan werken. We moeten van dat stigma af."